_JSLHU   JOURNAL OF SCIENCE

http://tapchikhdt.lhu.edu.vn

OF LAC HONG UNIVERSITY

T p chí Khoa h c L c H ng         

Ý và Hàn Quốc, đội ngũ công nhân đầy kinh nghiệm và tay

qua nhiều công đoạn nhưng Công ty không tập hợp chi phí

nghề cao.

sản xuất theo từng công đoạn.

Quy trình sản xuất sản phẩm tại công ty

Công ty chưa tổ chức khoa học các báo cáo về chi phí sản

Quy trình sản xuất mũ giày

xuất và giá thành sản phẩm, chưa phân tích sự biến động về

chi phí phục vụ quản trị Công ty.

Thiết kế và tách chi tiết

§ Điều này gây ra những mặt hạn chế như sau:

Công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản

phẩm ở Công ty CP giày dép cao su màu tuy đã có nhiều thay

Cắt chi tiết

đổi cho phù hợp với đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh,

nhưng còn có một số hạn chế cần khắc phục.

Nhìn chung, công tác hạch toán và phân bổ chi phí sản

xuất ở công ty theo quy trình của kế toán tài chính. Quy trình

Dãy chi tiết

chung này có thể tóm lược như sau: Đối tượng chi phí được

xác định là các loại sản phẩm do Công ty sản xuất ra; Tiêu

thức phân bổ chi phí nguyên vật liệu theo định mức từng sản

phẩm, chi phí nhân công theo sản lượng, phân bổ chi phí sản

May chi tiết

xuất chung theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.

Như vậy có thể kết luận rằng mục đích phân bổ chi phí sản

xuất chung tại Công ty nhằm để tính giá thành sản phẩm,

cung cấp thông tin cho việc lập báo cáo tài chính. Các mục

Hoàn thiện chi tiết

đích khác như phân bổ chi phí sản xuất chung để phục vụ cho

việc lập kế hoạch và ra quyết định kinh doanh, kiểm soát và

Quy trình hoàn tất giày

đánh giá hiệu quả không được các nhà quản lý đặt ra.

Nhiều khoản chi phí chưa được phản ánh hợp lý, kết quả

là giá thành sản phẩm sẽ không phản ánh hợp lý giá phí của

Làm sạch

sản phẩm tại các bộ phận trong Công ty. Chẳng hạn chi phí

tiền điện phân bổ theo định mức nhưng lại chưa có đồng hồ

chi tiết cho từng bộ phận: các khoản chi phí chung khác được

phân bổ theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp nên chưa phản

Chất nền

ánh chính xác mức chi phí mỗi sản phẩm gánh chịu. Đây là

một hạn chế gây khó khăn và mất đi tính chính xác tuyệt đối

trong công tác phân bổ chi phí, như vậy sẽ không phản ánh

đúng bản chất của nó.

Các lớp phủ ngoài

Ngoài ra, với cách phân bổ chi phí và tính giá thành hiện

tại của Công ty khiến cho thông tin về chi phí sản xuất và giá

(Nguồn: Công ty Cổ phần Giày dép cao su màu)

thành sản phẩm không phản ánh đúng bản chất, do đó việc ra

quyết định của nhà quản trị doanh nghiệp chưa được chính

Qua thực tế tính giá thành tại công ty, nhóm tác giả thấy

xác.

việc phân bổ chi phí gián tiếp theo chi phí nguyên vật liệu

4. VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP ABC VÀO CÔNG TY

trực tiếp của từng sản phẩm chưa chính xác. Điều này dẫn

CỔ PHẦN GIÀY DÉP CAO SU MÀU

đến các sản phẩm có chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cao thì

gánh chịu nhiều chi phí gián tiếp nhưng chi phí sản xuất thực

Bảng 1. Bảng so sánh giá thành theo phương pháp truyền thống

tế sử dụng cho sản phẩm lại thấp chẳng hạn: Các chi phí gián

và phương pháp ABC tại công ty Cổ Phần Giày Dép Cao Su Màu

tiếp phục vụ cho sản xuất không liên quan đến khối lượng

Nội dung

PP truyền thống

PP ABC

cũng như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân viên

Giày trẻ em

11.457.546.896

phân xưởng, chi phí khấu hao…

11.466.127.297

Doanh nghiệp đã lập kế hoạch, dự toán nhưng khi có sự

Giày dép nữ

15.430.981.246

15.421.671.233

chênh lệch về số liệu chi phí sản xuất thì lại chưa nêu ra

Giày dép nam

9.190.555.720

nguyên nhân, kỹ thuật phân tích số liệu và biện pháp xử lý

9.194.425.476

chỉ mang tích chất phục vụ báo cáo tài chinh hàng năm là

Khác

596.995.615

596.832.294

chính. Các dự toán, kế hoạch chủ yếu theo các khoản mục

Tổng cộng

36.688.529.634

36.666.606.143

chi phí như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân

công trực tiếp và chi phí sản xuất chung không phân loại theo

(Nguồn: tính toán của nhóm tác giả)

biến phí, định phí như vậy sẽ rất khó khăn cho việc đánh giá

Sau khi áp dụng phương pháp tính giá dựa trên cơ sở hoạt

kiểm soát chi phí và đưa ra quyết định về định giá bán phù

động, giá thành tất cả các sản phẩm giày dép sản xuất ra đều

hợp.

thấp hơn so với các tính truyền thống của công ty. Việc áp

Doanh nghiệp nhận thức kế toán là công cụ phục vụ quản

dụng tính gía thành theo phương pháp ABC sẽ tính toán được

lý nhưng chỉ quan tâm ở gốc độ kế toán tài chính, chưa chủ

Zsp sản xuất chính xác và hợp lý hơn so với phương pháp

động tổ chức kế toán quản trị. Doanh nghiệp chưa nhận thức

truyền thống mà công ty cao su màu đang áp dụng, phần chi

được vai trò của kế toán trong việc cung cấp thông tin kinh

phí dôi ra sẽ được hạch toán vào TK 642, 632 và các tài

tế tài chính của doanh nghiệp.

khoản khác có liên quan theo quy định, qua đó đây là cơ sở

Đặc điểm về qui trình sản xuất sản phẩm tại Công ty trải

để nhà quản lý có những giải pháp cắt giảm chi phí.

CP

CP

CP

CP

CP

Để áp dụng thành công phương pháp ABC đòi hỏi phải có

sự hợp tác giữa các phòng ban trong đơn vị cũng như tinh

nhân

điện

khấu

phục

khác

viên

hao

vụ sản

thần làm việc nhóm trong phân xưởng, chẳng hạn như phân

PX

xuất

xưởng lắp ráp giày dép có sự hỗ trợ cho các phân xưởng khác

như PX dập, PX cắt…. Có nhiều nghiên cứu thực nghiệm chỉ

ra rằng sự kết hợp chặt chẽ giữa các phòng ban, các nhóm

làm việc góp phần thúc đẩy sự thành công khi áp dụng

phương pháp ABC, có thể kể ra một sốtác giả như Landry

Thời

Số

Chi

NL

Nguồn

(1997), Gering (1999), Drake et al. (2001), Baird et al.

(2007). Như vậy, để ứng dụng được ABC thì bản thân nội bộ

gian

KW

tiết

khác

phát

doanh nghiệp phải hợp tác và ủng hộ nếu không có sự ủng

lao

điện

hoạt

phục

sinh

hộ từ các bộ phận khác thì ABC khó ứng dụng thành công

động

CP

động

sử

vụ

trong tổ chức. Đây cũng chính là vấn đề thuộc về cơ cấu tổ

chức cũng như văn hóa trong công ty.

Thứ hai: Giải pháp nguồn nhân lực

ABC không phải là một mô hình cứng ngắt, trong quá trình

ứng dụng cũng có sự thay đổi về mối quan hệ của các tiêu

Hoạt

Hoạt

Hoạt

Hoạt

Hoạt

thức phân bổ chi phí, các trung tâm chi phí vì vậy đòi hỏi

động

động

động

động

động

người sử dụng phải có kiến thức sâu về phương pháp ABC

chặt,

cắt

may

lắp

hoàn

và kiến thức về kế toán quản trị. Theo TS Trần Phước (2011),

ép

dán

ráp

thiện,

khảo sát kết quả kiến thức đào tạo chuyên ngành kế toán,

…

kiểm toán thì có tới 50% câu trả lời là ít và đã đưa ra các giải

pháp phát triển nguồn nhân lực ngành kế toán kiểm toán ở

Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội

nhập quốc tế. Như vậy, hiện nay chúng ta đang thiếu hụt kế

Giày

Giày

Giày

Giày

……

toán viên có đủ trình độ để tiếp cận phương pháp mới, ví dụ

như phương pháp ABC. Đối với các phương pháp, kỹ thuật

dép

dép

dép

dép

……

cũng như yêu cầu của ABC, trường đại học cũng như các cơ

trẻ

nữ

nam

khác

.

sở đào tạo phải có những dự án cụ thể để cho sinh viên thực

em

hành và phân tích những thuận lợi cũng như những khó khăn

khi áp dụng ABC vào trong doanh nghiệp. Chính phủ cũng

như những trung tâm nghiên cứu ứng dụng kế toán của Việt

Nam cũng phải có những dự án ứng dụng cụ thể: ứng dụng

Chi phí nguyên vật lệu trực tiếp, chi phí

ABC cho hầu hết các PX tại công ty, đánh giá so sánh hiệu

quả giữa phương pháp tính giá hiện tại và ABC. Có thể lựa

nhân công trực tiếp

chọn ứng dụng thí điểm tại PX cắt và PX dập để có đủ điều

kiện áp dụng ABC sau đó công bố kết quả ứng dụng cho các

Hình 1. Mô hình tính giá dựa trên cơ sở hoạt động (ABC) tại công

công ty khác học hỏi và ứng dụng.

ty Cổ Phần Giày Dép Cao Su Màu

Thứ ba: Thay đổi quan điểm của nhà quản lý

(Nguồn: Nhóm tác giả đề xuất)

Các nhà quản lý doanh nghiệp cần thay đổi thái độ trong

Qua việc tính toán và phân tích giữa hai phương pháp ta

quá trình điều hành và quản lý doanh nghiệp. Tâm lý hiện

có thể thấy sự khác biệt này là do lựa chọn tiêu thức phân bổ

nay của rất nhiều nhà quản lý là trông chờ vào sự hướng dẫn

chi phí sản xuất chung của hai phương pháp. Với quy trình

hay sự bắt buộc của cơ quan có thẩm quyền mà bản thân họ

sản xuất đã trình bày, hầu hết các sản phẩm phải đi qua nhiều

không chủ động áp dụng những phương pháp quản lý mới.

công đoạn và cũng tiêu hao nhiều nguồn lực. Đối với các chi

Một phần là do thiếu hụt về kiến thức quản lý, một phần là

phí: Chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí công cụ dụng

tâm lý sợ thay đổi, sợ thất bại trong quá trình áp dụng cái

cụ, chi phí tiền nước, chi phí nhân viên phân xưởng, chi phí

mới. Ví dụ như sau khi thấy được sự thay đổi về chi phí sản

tiền điện… Các chi phí này có nguồn phát sinh chi phí khác

xuất, thì nhà quản lý sẽ có cái nhìn đúng hơn về việc cắt giảm

nhau. Vì vậy khi phân bổ chi phí ta không chỉ dựa vào một

chi phí nào và thay đổi loại chi phí nào ngay tại Công ty.

tiêu thức chung để phân bổ cho các hoạt động chẳng hạn chi

Thứ tư: Áp dụng phương pháp ABC phải gắn với nội lực

phí nguyên vật liệu trực tiếp, mà còn phải dựa vào nhiêu tiêu

doanh nghiệp và yêu cầu thực tế

thức phân bổ khác để đảm bảo tính chính xác giá thành cho

ABC không có một tiêu chuẩn nào cho mỗi doanh nghiệp,

từng loại sản phẩm. Điều này chứng tỏ nếu vận dụng phương

vì vậy khi áp dụng ABC phải gắn liền với tình hình thực tế

pháp tính giá ABC sẽ cho kết quả chính xác hơn.

của doanh nghiệp mình, không nên chạy theo phong trào

Tóm lại, việc tính giá dựa trên cơ sở hoạt động sẽ cung cấp

cũng không nên coi là mốt để rồi áp dụng không hiệu quả.

thông tin về giá thành chính xác hơn và cạnh tranh hơn. Để

Ngày nay, với sự cạnh tranh gay gắt và thông tin đòi hỏi ngày

từ đó các nhà quản lý có những quyết định chính xác nhất

càng đa dạng, bản thân ABC cũng có nhược điểm vì vậy cần

5. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ

kết hợp phương pháp tính giá thành ABC với các phương

pháp khác như ABC kết hợp với phân tích biến phí, định phí;

PHƯƠNG PHÁP ABC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN

ABC kết hợp với chi phí định mức; ABC kết hợp với BSC

GIÀY DÉP CAO SU MÀU

(Balanced Scorecard). Ngay tại Công ty Cổ phần Giày dép

Thứ nhất: Sự hợp tác giữa các bộ phận, các nhóm làm

Cao su màu, yêu cầu này khá cao, do số lượng sản phẩm sản

việc

xuất khá nhiều, số lượng sản phẩm cần thiết cho nhu cầu của