Nối Tĩnh Mạch Chủ Trên Hoặc Hai Tĩnh Mạch Chủ Trên Vào Động Mạch Phổi
BIDIRECTIONAL CAVO- PULMONARY SHUNT (BSPS)
1. Định Nghĩa (Theo Phân Loại ICD 9)
Nối tĩnh mạch chủ trên hoặc hai tĩnh mạch chủ trên vào động mạch phổi . Là phẫu thuật tạm thời giai đoạn trung gian để đến phẫu thuật Fontan
2. Chỉ Định Phẫu Thuật
- Tim chỉ có một tâm th ất chức năng : không có lỗ van ba lá, không có van động mạch phổi với thất phải thiểu sản, thất hai đường vào, thất hai đường ra với một thất thiểu sản, kênh nhĩ thất toàn phần không c ân bằng, hội chứng heterotaxy…
- Thời điểm tiến hành phẫu thuật: phẫu thuật có thể được tiến hành từ 3 tháng tuổi khi kháng lực của phổi xuống thấp nhất, tuy nhiên thời điểm tốt nhất l à từ 5 tháng tuổi trở đi .
3. Phương Pháp Phẫu Thuật :
- Phương pháp :
Phẫu thuật có thể tiến hành dưới sự hỗ trợ của máy Tim Phổi hoặc l àm shunt tạm thời từ tĩnh mạch vô danh đến động mạch phổi hoặc đến nhĩ. có thể làm liệt tim nếu cần can thiệp vào trong tim .
– cắt rời tĩnh mạch Azygos trong trường hợp không có gián đoạn tĩnh mạch chủ dưới trong hội chứng heterotaxy
– Kẹp tĩnh mạch chủ trên ngay trên vi trí nút xoang, lưu ý kiểm tra nhịp tim trước khi cắt rời tĩnh mạch chủ trên ra khỏi nhĩ phải . Khâu lại đầu gần . Đặt một kẹp lateral vào động mạch phổi phải, xẻ một đường đủ dài trên mặt trên động mạch phổi Tiến h nh nối tận bên tĩnh mạch chủ trên với động mạch phổi . Đuổi khí và mở các kẹp cho shunt hoạt động . Loại chỉ sử dụng nên là loại tan chậm ( PDS hoặc Maxon.) hoặc chỉ không tan đơn sợi với đường nối kh ng liên tục ở mặt trước
- Các thủ thuật hỗ trợ: banding động mạch phổi, cắt khâu ống động mạch, sửa van nhĩ thất chung, mở rộng vách liên nhĩ.
4. Biến Chứng Thường Gặp:
– Trước mổ : tím nặng
– Sau mổ : rối loạn nhịp xoang, tr àn dịch m àng tim/phổi, tràn dịch dưỡng trấp
Tài liệu tham khảo
– Textbook : C. Marvroudis and C. Baker:Pediatric Cardiac Surgery 2003, Mosby Inc.
R.A Jonas :Comprehensive Surgical Management of Congenital Heart Disease 2004, Hodder Arnold
Xem thêm Phác đồ Điều Trị Viện Tim Hồ Chí Minh:
- Gây Mê Hồi Sức Cho Phẫu Thuật Tim Bẩm Sinh Ở Trẻ Em
- Khuyến Cáo Xử Trí Nhồi Máu Cơ Tim Cấp St Chênh Lên (Jacc/Aha 2013)
- Kiểm Soát Đường Huyết Trên Bệnh Nhân Nặng Nghiên Cứu Nice – Sugar
- Kênh Nhĩ Thất Thể Toàn Phần
- Nghẽn Đường Ra Thất Phải