Chuyên đề tốt nghiệp Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội

0
715
Chuyên đề tốt nghiệp Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội
QUẢNG CÁO
Vài Phút Quảng Cáo Sản Phẩm


Chuyên đề tốt nghiệp Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội

Mọi ý kiến đóng góp xin gửi vào hòm thư: [email protected]

Kéo xuống để Tải ngay đề cương bản PDF đầy đủ: Sau “mục lục” và “bản xem trước”

(Nếu là đề cương nhiều công thức nên mọi người nên tải về để xem tránh mất công thức)

Đề cương liên quan: Luận văn Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội


Mục Lục

Tải ngay đề cương bản PDF tại đây: Chuyên đề tốt nghiệp Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội

Quảng Cáo

Lêi nãi ®Çu

 

          Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, c¸c quan hÖ mua b¸n trao ®æi hµng hãa dÞch vô tõng b­íc ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Do ®ã, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n míi ®¶m b¶o tÝnh an toµn, nhanh chãng, hiÖu qu¶. Thªm vµo ®ã, thÕ kû XX lµ thÕ kû mµ khoa häc c«ng nghÖ cã nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin. KÕt hîp nh÷ng ®iÒu nµy, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· ®­a ra mét lo¹i h×nh dÞch vô thanh to¸n míi, ®ã lµ thÎ ng©n hµng.

          ThÎ ng©n hµng xuÊt hiÖn lµ sù kÕt hîp cña khoa häc kü thuËt víi c«ng nghÖ qu¶n lý ng©n hµng. Sù ra ®êi cña thÎ lµ mét b­íc tiÕn v­ît bËc trong ho¹t ®éng thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng. ThÎ ng©n hµng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm cña mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n hoµn h¶o:

          – §èi víi kh¸ch hµng, thÎ ®¸p øng ®­îc vÒ tÝnh an toµn cao, kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, chÝnh x¸c.

          – §èi víi ng©n hµng, thÎ gãp phÇn gi¶m ¸p lùc tiÒn mÆt, t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn phôc vô cho yªu cÇu më réng ho¹t ®éng tÝn dông, t¨ng lîi nhuËn nhê kho¶n phÝ sö dông thÎ.

          ChÝnh nhê nh÷ng ­u ®iÓm trªn mµ thÎ ng©n hµng ®· nhanh chãng trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng dông ë c¸c n­íc ph¸t triÓn còng nh­ trªn thÕ giíi.

          ë ViÖt Nam, nÒn kinh tÕ ngµy mét ph¸t triÓn, ®êi sèng ng­êi d©n ngµy cµng n©ng cao, thªm vµo ®ã lµ xu thÕ héi nhËp ph¸t triÓn víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, viÖc xuÊt hiÖn cña mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n míi lµ rÊt cÇn thiÕt. N¾m b¾t ®­îc nhu cÇu nµy, tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· chñ tr­¬ng ®­a dÞch vô thÎ vµo øng dông t¹i ViÖt Nam. Sau gÇn 15 n¨m ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh. Nh­ng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n h¹n chÕ ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn dÞch vô thÎ trë nªn phæ biÕn ë ViÖt Nam. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy, sau qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, em ®· chän ®Ò tµi Ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi ” lµm ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh.

  • Ò tµi ®­îc chia lµm 3 ch­¬ng:

     Ch­¬ng 1: Lý luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i

     Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi (VCB HN)

     Ch­¬ng 3: Ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong thêi gian tíi

          Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o-th¹c sü Ph¹m Long ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thµnh b¶n chuyªn ®Ò nµy.

          Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c¸n bé nh©n viªn phßng KÕ to¸n dÞch vô Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng – Chi nh¸nh Thµnh C«ng ®· quan t©m vµ nhiÖt t×nh gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp t×m hiÓu ®Ò tµi nµy.

 

Sinh viªn

 

TrÇn Nguyªn Linh

 

Ch­¬ng 1

Lý luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng th­¬ng m¹i

 

1.1  Tæng quan vÒ Ng©n hµng th­¬ng m¹i

1.1.1. Kh¸i niÖm Ng©n hµng th­¬ng m¹i

          Trong mét nÒn kinh tÕ hµng hãa, t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh lu«n tån t¹i mét thùc tÕ lµ cã nh÷ng ng­êi t¹m thêi ®ang cã mét sè tiÒn nhµn rçi, trong khi ®ã cã nh÷ng ng­êi ®ang rÊt cÇn khèi l­îng tiÒn nh­ vËy (®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng hay nh÷ng cuéc ®Çu t­ cã hiÖu qu¶) vµ hä cã thÓ tr¶ mét kho¶n chi phÝ ®Ó cã quyÒn sö dông sè tiÒn nµy. Theo quy luËt cung – cÇu, hä sÏ gÆp nhau vµ khi ®ã tÊt c¶ (ng­êi cho vay, ng­êi ®i vay, vµ c¶ x· héi) ®Òu cã lîi, s¶n xuÊt l­u th«ng ®­îc ph¸t triÓn vµ ®êi sèng ®­îc c¶i thiÖn. C¸ch thøc gÆp nhau rÊt ®a d¹ng, vµ theo ®µ ph¸t triÓn NHTM ra ®êi nh­ mét tÊt yÕu vµ lµ mét c¸ch thøc quan träng, phæ biÕn nhÊt.

          Th«ng qua c¸c ng©n hµng, nh÷ng ng­êi cã tiÒn cã thÓ dÔ dµng cã ®­îc mét kho¶n lîi tøc cßn ng­êi cÇn tiÒn cã thÓ cã ®­îc sè tiÒn cÇn thiÕt víi møc chi phÝ hîp lý.

          Cã thÓ nãi c¸c ng©n hµng nãi riªng vµ hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng nãi chung ®ang ngµy cµng chiÕm mét vÞ trÝ quan träng vµ v« cïng nh¹y c¶m trong nÒn kinh tÕ, liªn quan tíi ho¹t ®éng cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi.

          Ngµy cµng cã nhiÒu ng­êi quan t©m tíi ho¹t ®éng cña ng©n hµng, vËy thùc ra ng©n hµng lµ g×. Theo ph¸p lÖnh ng©n hµng ngµy 23-5-1990 cña Héi ®ång Nhµ n­íc ViÖt Nam x¸c ®Þnh: “Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi tõ kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ lµm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n”.

          Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng, víi néi dung th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n.

1.1.2. Chøc n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i

          Do nhu cÇu tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c ng©n hµng kh«ng ngõng t¨ng c­êng më réng c¸c danh môc c¸c s¶n phÈm ng©n hµng nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, sö dông nguån vèn cã hiÖu qu¶ vµ thu lîi nhuËn cao. Tuy nhiªn, vÒ c¬ b¶n chóng ta cã thÓ x¾p xÕp c¸c ho¹t ®éng ®ã vµo mét trong ba nhãm sau:

          – Ho¹t ®éng huy ®éng tiÒn göi.

          – Ho¹t ®éng tÝn dông.

          – Ho¹t ®éng cung cÊp c¸c dÞch vô.

          * Huy ®éng tiÒn göi:

          Ng©n hµng tËp trung huy ®éng c¸c nguån vèn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n bao. Bªn c¹nh ®ã, khi cÇn vèn cho nhu cÇu thanh kho¶n hay ®Çu t­ cho vay, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ ®i vay tõ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, tõ c¸c c«ng ty kh¸c, c¸c tæ chøc tµi chÝnh trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh.

          Trong qu¸ tr×nh thu hót nguån vèn Ng©n hµng ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ giao dÞch, chi phÝ tr¶ l·i tiÒn göi, tr¶ l·i Ng©n hµng vay vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c cã liªn quan. Nh÷ng kho¶n chi nµy ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i sö dông nh÷ng ®ång vèn huy ®éng ®­îc cã hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ vµ ®em l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng.

          * Ho¹t ®éng tÝn dông

          – Cho vay

          + Cho vay th­¬ng m¹i: Ngay thêi kú ®Çu, c¸c ng©n hµng ®· chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu mµ thùc tÕ lµ cho vay ®èi víi nh÷ng ng­êi b¸n (ng­êi b¸n chuyÓn c¸c kho¶n ph¶i thu cho ng©n hµng ®Ó lÊy tiÒn tr­íc). Sau ®ã b­íc chuyÓn tiÕp tõ chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu sang cho vay trùc tiÕp ®èi víi c¸c kh¸ch hµng (lµ ng­êi mua), gióp hä cã vèn ®Ó mua hµng dù  tr÷ nh»m më réng s¶n xuÊt kinh doanh.

          + Cho vay tiªu dïng: Trong giai ®o¹n ®Çu, c¸c ng©n hµng kh«ng tÝch cùc cho vay ®èi víi c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh do tÝnh rñi ro cao. Sù gia t¨ng thu nhËp cña ng­êi tiªu dïng vµ sù c¹nh tranh ®· buéc c¸c ng©n hµng ph¶i h­íng tíi ng­êi tiªu dïng nh­ mét kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Sau thÕ chiÕn thø hai, tÝn dông tiªu dïng ®· trë thµnh lo¹i h×nh tÝn dông t¨ng tr­ëng nhanh nhÊt t¹i c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.

          + Tµi trî cho dù ¸n: Bªn c¹nh cho vay truyÒn thèng lµ cho vay ng¾n h¹n, c¸c ng©n hµng còng ngµy cµng quan t©m vµo viÖc tµi trî cho x©y dùng nhµ m¸y míi ®Æc biÖt lµ tµi trî trong c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao. Mét sè ng©n hµng cßn cho vay ®Ó ®Çu t­ vµo bÊt ®éng s¶n. TÊt nhiªn, lo¹i h×nh tÝn dông nµy rñi ro t­¬ng ®èi cao.

          C¸c kho¶n cho vay, n¬i tiÒm Èn nh÷ng rñi ro h¬n c¶, lu«n chiÕm phÇn lín trong tæng tµi s¶n cña NH. NÕu kh«ng ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ c¸c kho¶n vay rÊt dÔ bÞ thÊt b¹i, trùc tiÕp ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn, thËm chÝ ®e do¹ sù tån t¹i cña ng©n hµng khi nh÷ng nhu cÇu rót tiÒn göi cña kh¸ch hµng kh«ng ®­îc ®¸p øng. VËy th×, cho ai vay nh­ thÕ nµo, qu¶n lý viÖc sö dông tiÒn vay, tiÕn hµnh thu nî gèc vµ l·i ra sao… lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ ng©n hµng ph¶i gi¶i quyÕt tr­íc vµ trong qu¸ tr×nh cho vay, nh»m cã ®­îc nh÷ng kho¶n cho vay an toµn vµ hiÖu qu¶. ChÝnh v× thÕ, giai ®o¹n xem xÐt tr­íc khi cho vay, xem xÐt ng­êi vay tiÒn vµ viÖc sö dông tiÒn vay mµ ng­êi ta gäi lµ thÈm ®Þnh tÝn dông lu«n chiÕm vÞ trÝ quyÕt ®Þnh.

          – §Çu t­

          Ho¹t ®éng ®Çu t­ chñ yÕu cña Ng©n hµng trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh th«ng qua viÖc mua b¸n c¸c chøng kho¸n: c«ng tr¸i vµ tÝn phiÕu. Thu nhËp cña Ng©n hµng tõ ho¹t ®éng nµy lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ gi¸ mua. Ngoµi ra Ng©n hµng cßn hïn vèn liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp, trong qu¸ tr×nh ®ã Ng©n hµng sÏ ®­îc chia lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng nµy.

          * Ho¹t ®éng cung cÊp c¸c dÞch vô:

          TËn dông vÞ trÝ uy tÝn, chuyªn m«n cña m×nh lµ mét trung gian tµi chÝnh cã nhiÒu quan hÖ víi kh¸ch hµng, cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi nhiÒu nguån th«ng tin, c¸c ng©n hµng ngµy nay cung cÊp rÊt nhiÒu c¸c dÞch vô kh¸c nhau tõ dÞch vô thanh to¸n, b¶o l·nh, lµm ®¹i lý… cho ®Õn viÖc lËp kÐt gi÷ tiÒn, cña c¶i phôc vô cho kh¸ch hµng. C¸c dÞch vô nµy cã thÓ hoµn toµn ®éc lËp hoÆc cã thÓ liªn quan hç trî cho c¸c ho¹t ®éng huy ®éng vèn, ho¹t ®éng tÝn dông (®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng thanh to¸n) nh­ng chóng ®Òu ®em l¹i thu nhËp cho ng©n hµng d­íi d¹ng phÝ dÞch vô. §èi víi hÇu hÕt c¸c ng©n hµng, thu nhËp tõ viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô ngµy cµng chiÕm tû träng lín trong tæng thu nhËp.

1.2  Giíi thiÖu chung vÒ thÎ

1.2.1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thÎ trªn thÕ giíi

          Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao, nhu cÇu tiªu dïng còng v× thÕ ph¸t triÓn m¹nh, qua ®ã nhu cÇu thanh to¸n nhanh chãng vµ thuËn tiÖn trë thµnh mét yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®èi víi ng©n hµng. §iÒu nµy g©y ¸p lùc lªn c¸c ng©n hµng ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô thanh to¸n cña m×nh nh»m cung cÊp cho kh¸ch hµng dÞch vô thanh to¸n tèt nhÊt. Còng trong thêi gian ®ã, khoa häc kü thuËt thÕ giíi ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ trong lÜnh vùc th«ng tin, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn ph­¬ng thøc thanh to¸n cña m×nh, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña h×nh thøc thanh to¸n b»ng thÎ.

          Nh÷ng h×nh thøc s¬ khai cña thÎ xuÊt hiªn lÇn ®Çu ë Mü vµo nh÷ng n¨m 1920 d­íi c¸i tªn t¹m gäi lµ “®Üa mua hµng” (shooper’s plate). Ng­êi chñ së h÷u cña lo¹i “®Üa” nµy cã thÓ mua hµng t¹i cöa hiÖu ph¸t hµnh ra chóng vµ hµng th¸ng hä ph¶i hoµn tr¶ tiÒn cho chñ cöa hµng vµo mét ngµy cè ®Þnh, th­êng lµ cuèi th¸ng. Thùc chÊt ë ®©y chÝnh lµ viÖc ng­êi chñ cöa hµng ®· cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng b»ng c¸ch b¸n chÞu, mua hµng tr­íc vµ tr¶ tiÒn sau.

          Tuy nhiªn, thÎ ng©n hµng l¹i ra ®êi mét c¸ch ngÉu nhiªn vµo n¨m 1940 víi tªn gäi ®Çu tiªn lµ thÎ DINNERS CLUB do ý t­ëng cña mét doanh nh©n ng­êi Mü lµ Frank Mc Namara. N¨m 1950 chiÕc thÎ nhùa ®Çu tiªn ®­îc ph¸t hµnh, nh÷ng ng­êi cã thÎ DINNERS CLUB nµy cã thÓ ghi nî khi ¨n t¹i 27 nhµ hµng t¹i thµnh phè New York vµ ph¶i chÞu mét kho¶n lÖ phÝ hµng n¨m lµ 5USD. Nh÷ng tiÖn Ých cña chiÕc thÎ ngay lËp tøc g©y ®­îc sù chó ý vµ ®· chinh phôc mét l­îng ®«ng ®¶o kh¸ch hµng do hä cã thÓ mua hµng tr­íc mµ kh«ng cÇn ph¶i tr¶ tiÒn ngay. Cßn ®èi víi nh÷ng nhµ b¸n lÎ, tuy ph¶i chÞu møc chiÕt khÊu lµ 5% nh­ng doanh thu cña hä t¨ng ®¸ng kÓ do l­îng kh¸ch hµng tiªu dïng t¨ng lªn rÊt nhanh. §Õn n¨m 1951, h¬n 1 triÖu ®«la ®­îc ghi nî, doanh sè ph¸t hµnh thÎ ngµy cµng t¨ng vµ c«ng ty ph¸t hµnh thÎ DINNERS CLUB b¾t ®Çu cã l·i. Mét cuéc c¸ch m¹ng vÒ thÎ diÔn ra ngay sau ®ã ®· nhanh chãng ®­a thÎ trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n mang tÝnh toµn cÇu. TiÕp nèi thµnh c«ng cña thÎ DINNERS CLUB, hµng lo¹t c¸c c«ng ty thÎ nh­ Trip Change, Golden Key, Esquire Club… ra ®êi. PhÇn lín c¸c thÎ nµy tr­íc hÕt ®­îc ph¸t hµnh nh»m phôc vô giíi doanh nh©n, nh­ng sau ®ã c¸c ng©n hµng nhËn thÊy r»ng giíi b×nh d©n míi lµ ®èi t­îng sö dông thÎ trong t­¬ng lai.

         N¨m 1960, Bank of America cho ra ®êi s¶n phÈm thÎ ®Çu tiªn cña m×nh lµ BANKAMERICARD. §Õn n¨m 1966, 14 ng©n hµng hµng ®Çu cña Mü thµnh lËp Interbank, mét tæ chøc míi víi chøc n¨ng lµ ®Çu mèi trao ®æi c¸c th«ng tin vÒ giao dÞch thÎ. Ngay sau ®ã, vµo n¨m 1967, 4 ng©n hµng bang California ®æi tªn tõ Bank Card Association thµnh Western State Bank Card Association vµ tæ chøc nµy ®· liªn kÕt víi Interbank cho ra ®êi thÎ MASTER CHARGE, lo¹i thÎ nµy ®· nhanh chãng trë thµnh mét ®èi thñ c¹nh tranh lín cña BANKAMERICARD. §Õn n¨m 1977, tæ chøc BANKAMERICARD ®æi tªn thµnh VISA USD vµ sau ®ã lµ tæ chøc thÎ quèc tÕ VISA. N¨m 1979, tæ chøc thÎ MASTER CHARGE ®æi tªn thµnh MASTER CARD. HiÖn nay, 2 tæ chøc nµy vÉn ®ang lµ 2 tæ chøc thÎ lín m¹nh vµ ph¸t triÓn nhÊt trªn thÕ giíi.

         H×nh thøc thanh to¸n thÎ nhanh chãng ®­îc øng dông réng r·i ë c¸c ch©u lôc kh¸c ngoµi Mü, n¨m 1960 chiÕc thÎ nhùa ®Çu tiªn cã mÆt t¹i NhËt b¸o hiÖu sù ph¸t triÓn cña thÎ ë Ch©u ¸. ChiÕc thÎ nhùa ®Çu tiªn do ng©n hµng Barcaly Bank ph¸t hµnh ë Anh n¨m 1966 còng më ra mét thêi k× s«i ®éng cho ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ch©u ¢u.

         T¹i ViÖt Nam, chiÕc thÎ ®Çu tiªn ®­îc chÊp nhËn lµ vµo n¨m 1990 khi VCB kÝ hîp ®ång lµm ®¹i lÝ chi tr¶ thÎ VISA víi ng©n hµng Ph¸p BFCE vµ ®©y ®· lµ b­íc khëi ®Çu cho dÞch vô nµy ph¸t triÓn ë ViÖt Nam.

         Ngµy nay, thÎ ng©n hµng ®· cã mÆt ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi víi nh÷ng h×nh thøc vµ chñng lo¹i ®a d¹ng, ®¸p øng ®Çy ®ñ nh÷ng nhu cÇu riªng lÎ cña ng­êi tiªu dïng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña 2 tæ chøc thÎ quèc tÕ lµ VISA vµ MASTER, mét lo¹t c¸c tæ chøc thÎ mang tÝnh quèc tÕ kh¸c nèi tiÕp xuÊt hiÖn nh­: JCB, American Epress, Airplus, Maestro, Eurocard,… Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ nµy ®· kh¼ng ®Þnh xu thÕ ph¸t triÓn tÊt yÕu cña thÎ. C¸c ng©n hµng vµ c«ng ty tµi chÝnh lu«n t×m c¸ch c¶i thiÖn sao cho cµng ngµy thÎ cµng dÔ xö dông vµ cung cÊp nh÷ng dÞch vô thanh to¸n tiÖn lîi nhÊt cho ng­êi tiªu dïng. HiÖn nay, ng­êi sö dông thÎ cã thÓ sö dông thÎ trªn hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi, hä kh«ng cßn lo viÖc chuyÓn ®æi sang ®ång tiÒn néi ®Þa khi ®i ra n­íc ngoµi.

1.2.2. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ ph©n lo¹i thÎ

          1.2.2.1. Kh¸i niÖm thÎ

          ThÎ thanh to¸n lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt do c¸c ng©n hµng hay c¸c tæ chøc tµi chÝnh ph¸t hµnh vµ cung cÊp cho kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng cã thÓ sö dông ®Ó rót tiÒn mÆt t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý, c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) hoÆc thanh to¸n tiÒn hµng hãa dÞch vô.

          1.2.2.2. §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña thÎ

          KÓ tõ khi ra ®êi cho ®Õn nay, cÊu t¹o cña thÎ tÝn dông ®· cã nh÷ng thay ®æi kh¸ lín nh»m t¨ng ®é an toµn vµ tÝnh tiÖn dông cho kh¸ch hµng. Ngµy nay, víi nh÷ng thµnh tùu cña kÜ thuËt vi ®iÖn tö, mét sè lo¹i thÎ ®­îc g¾n thªm mét con chip ®iÖn tö nh»m t¨ng kh¶ n¨ng ghi nhí th«ng tin vµ tÝnh b¶o mËt cho thÎ.

          HÇu hÕt c¸c lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ ngµy nay ®Òu ®­îc cÊu t¹o b»ng nhùa cøng (plastic), cã kÝch cì 84mm x 54mm x 0,76mm, cã gãc trßn gåm hai mÆt:

          * MÆt tr­íc cña thÎ bao gåm:

          – Tªn, biÓu t­îng thÎ vµ huy hiÖu cña tæ chøc ph¸t hµnh thÎ.

          – Sè thÎ: lµ sè dµnh riªng cho mçi chñ thÎ. Sè nµy ®­îc dËp næi trªn thÎ vµ sÏ ®­îc in l¹i trªn hãa ®¬n khi chñ thÎ ®i mua hµng. Tuú theo tõng lo¹i thÎ mµ cã sè ch÷ sè kh¸c nhau vµ c¸ch cÊu tróc theo nhãm còng kh¸c nhau.

          – Ngµy hiÖu lùc cña thÎ: lµ thêi h¹n mµ thÎ ®­îc l­u hµnh.

          – Hä vµ tªn cña chñ thÎ.

          – Sè mËt m· ®ît ph¸t hµnh (chØ cã ë thÎ AMEX).

          * MÆt sau cña thÎ bao gåm:

          – D·y b¨ng tõ cã kh¶ n¨ng l­u tr÷ nh÷ng th«ng tin nh­: sè thÎ, ngµy hiÖu lùc, tªn chñ thÎ, tªn ng©n hµng ph¸t hµnh, sè PIN.

          – B¨ng ch÷ ký mÉu cña chñ thÎ.

 

          1.2.2.3. Ph©n lo¹i thÎ

          Dùa vµo c¸c tiªu chÝ kh¸c nhau ng­êi ta ph©n lo¹i thÎ thµnh:

 

          1.2.2.3.1  Ph©n lo¹i theo ®Æc tÝnh kü thuËt

          * ThÎ b¨ng tõ (Magnetic Stripe): ®­îc s¶n xuÊt dùa trªn kü thuËt tõ tÝnh víi 1 b¨ng tõ chøa 2 r·nh th«ng tin ë mÆt sau cña thÎ. ThÎ nµy ®­îc sö dông phæ biÕn trong vßng 20 n¨m nay. Tuy nhiªn nã cã mét sè nh­îc ®iÓm sau:

          – Kh¶ n¨ng bÞ lîi dông cao do th«ng tin ghi trong thÎ kh«ng tù m· hãa ®­îc, ng­êi ta cã thÓ ®äc thÎ dÔ dµng b»ng thiÕt bÞ ®äc g¾n víi m¸y vi tÝnh.

          – ThÎ mang tÝnh th«ng tin cè ®Þnh, khu vùc chøa th«ng tin hÑp kh«ng ¸p dông c¸c kü thuËt m· ®¶m b¶o an toµn. Do ®ã, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· bÞ lîi dông lÊy c¾p tiÒn

          * ThÎ th«ng minh (thÎ ®iÖn tö cã bé vi xö lÝ chip): lµ thÕ hÖ míi nhÊt cña thÎ thanh to¸n, thÎ th«ng minh dùa trªn kü thuËt vi xö lý tin häc nhê g¾n vµo thÎ “chip” ®iÖn tö cã cÊu tróc gièng nh­ mét m¸y tÝnh hoµn h¶o. ThÎ th«ng minh an toµn vµ hiÖu qu¶ h¬n thÎ b¨ng tõ do “chip” cã thÓ chøa th«ng tin nhiÒu h¬n 80 lÇn so víi d·y b¨ng tõ.

1.2.2.3.2 Ph©n lo¹i theo chñ thÓ ph¸t hµnh

          * ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ gióp cho kh¸ch hµng sö dông linh ®éng tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng, hoÆc sö dông mét sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông, lo¹i thÎ nµy hiÖn nay ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn, nã kh«ng chØ l­u hµnh trong mét sè quèc gia mµ cßn cã thÓ l­u hµnh trªn toµn cÇu (vÝ dô nh­: thÎ VISA, MASTER..).

          * ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín ph¸t hµnh nh­ DINNERS CLUB, AMEX… vµ còng l­u hµnh trªn toµn thÕ giíi.

1.2.2.3.3 Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt thanh to¸n cña thÎ

          * ThÎ tÝn dông (Credit Card): ®©y lµ lo¹i thÎ mµ khi sö dông, chñ thÎ ®­îc ng©n hµng ph¸t hµnh cÊp mét h¹n møc tÝn dông theo qui ®Þnh vµ kh«ng ph¶i tr¶ l·i nÕu chñ thÎ hoµn tr¶ sè tiÒn ®· sö dông ®óng kú h¹n ®Ó mua s¾m hµng hãa, dÞch vô t¹i nh÷ng c¬ së kinh doanh, cöa hµng, kh¸ch s¹n… chÊp nhËn lo¹i thÎ nµy.

          * ThÎ ghi nî (Debit Card): lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô hay rót tiÒn mÆt trªn c¬ së sè tiÒn cã trong tµi kho¶n cña chñ thÎ t¹i ng©n hµng. ThÎ ghi nî cã hai lo¹i c¬ b¶n:

          – ThÎ on-line lµ thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch ®­îc khÊu trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ khi xuÊt hiÖn giao dÞch.

          – ThÓ off-line lµ thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch sÏ ®­îc khÊu trõ vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ sau khi giao dÞch ®­îc thùc hiÖn vµi ngµy.

          ThÎ ghi nî vµ thÎ tÝn dông cã mét sè ®iÓm kh¸c biÖt râ rÖt:

  • iÓm kh¸c biÖt lín nhÊt gi÷a hai lo¹i thÎ lµ víi thÎ tÝn dông, kh¸ch hµng chi tiªu theo h¹n møc tÝn dông do ng©n hµng cÊp, cßn víi thÎ ghi nî kh¸ch hµng chi tiªu trùc tiÕp trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh t¹i ng©n hµng.

          ThÎ tÝn dông vµ thÎ ghi nî lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n b×nh ®¼ng vµ dµnh cho tÊt c¶ mäi ng­êi, mäi løa tuæi, nghµnh nghÒ. C¶ hai lo¹i thÎ ®Òu cã thÓ gióp kh¸ch hµng tr¸nh ®­îc nh÷ng rñi ro ®¸ng tiÕc cã thÓ x¶y ra khi ph¶i mang theo tiÒn mÆt. §Æc biÖt, thÎ tÝn dông quèc tÕ lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n tiÖn lîi an toµn ®èi víi nh÷ng ng­êi th­êng xuyªn ®i c«ng t¸c n­íc ngoµi.

          * ThÎ rót tiÒn mÆt (Cash Card): lµ mét h×nh thøc cña thÎ ghi nî song chØ cã mét chøc n¨ng lµ rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) hoÆc ë ng©n hµng. Víi chøc n¨ng chuyªn biÖt chØ dïng ®Ó rót tiÒn, sè tiÒn rót ra mçi lÇn sÏ ®­îc trõ dÇn vµo sè tiÒn ký quÜ.

          1.2.2.3.2 Ph©n lo¹i theo chñ thÓ ph¸t hµnh

          * ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ gióp cho kh¸ch hµng sö dông linh ®éng tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng, hoÆc sö dông mét sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông, lo¹i thÎ nµy hiÖn nay ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn, nã kh«ng chØ l­u hµnh trong mét sè quèc gia mµ cßn cã thÓ l­u hµnh trªn toµn cÇu (vÝ dô nh­: thÎ VISA, MASTER..).

          * ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín ph¸t hµnh nh­ DINNERS CLUB, AMEX… vµ còng l­u hµnh trªn toµn thÕ giíi.

          1.2.2.3.4 Ph©n lo¹i theo h¹n møc tÝn dông

          * ThÎ th­êng (Standard Card): §©y lµ lo¹i thÎ c¨n b¶n nhÊt, lµ lo¹i thÎ mang tÝnh chÊt phæ biÕn, ®¹i chóng, ®­îc h¬n 142 triÖu ng­êi trªn thÕ giíi sö dông mçi ngµy. H¹n møc tèi thiÓu tuú theo Ng©n hµng ph¸t hµnh qui ®Þnh          (th«ng th­êng kho¶ng 1000 USD)

          * ThÎ vµng (Gold card): lµ lo¹i thÎ ®­îc ph¸t hµnh cho nh÷ng ®èi t­îng “cao cÊp”, nh÷ng kh¸ch hµng cã møc sèng, thu nhËp vµ nhu cÇu tµi chÝnh cao. Lo¹i thÎ nµy cã thÓ cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau tuú thuéc vµo tËp qu¸n, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi vïng, nh­ng chung nhÊt vÉn lµ thÎ cã h¹n møc tÝn dông cao                           (trªn 5000 USD) h¬n thÎ th­êng.

          1.2.2.3.5 Ph©n lo¹i theo ph¹m vi sö dông cña thÎ

          * ThÎ dïng trong n­íc: Cã 2 lo¹i

          – Local use only card: lµ lo¹i thÎ do tæ chøc tµi chÝnh hoÆc ng©n hµng trong n­íc ph¸t hµnh, chØ ®­îc dïng trong néi bé hÖ thèng tæ chøc ®ã mµ th«i.

          – Domestic use only card: lµ thÎ thanh to¸n mang th­¬ng hiÖu cña tæ chøc thÎ quèc tÕ ®­îc ph¸t hµnh ®Ó sö dông trong n­íc.

          * ThÎ quèc tÕ (International card): lµ lo¹i thÎ kh«ng chØ dïng t¹i quèc gia n¬i nã ®­îc ph¸t hµnh mµ cßn dïng ®­îc trªn ph¹m vi quèc tÕ. §Ó cã thÓ ph¸t hµnh lo¹i thÎ nµy th× ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i lµ thµnh viªn cña mét tæ chøc thÎ quèc tÕ.

1.3  Ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng th­¬ng m¹i

1.3.1. Chñ thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ

         

 

 

 

          S¬ ®å trªn cho thÊy mét giao dÞch thanh to¸n thÎ cã 5 chñ thÓ tham gia.

          * Tæ chøc thÎ quèc tÕ: lµ tæ chøc ®øng ra liªn kÕt c¸c thµnh viªn lµ c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông, c¸c c«ng ty ph¸t hµnh thÎ, ®Æt ra c¸c quy t¾c b¾t buéc c¸c thµnh viªn ph¶i ¸p dông thèng nhÊt theo mét hÖ thèng toµn cÇu. BÊt cø ng©n hµng nµo hiÖn nay ho¹t ®éng trong lÜnh vùc thanh to¸n thÎ quèc tÕ ®Òu ph¶i lµ thµnh viªn cña mét Tæ chøc thÎ quèc tÕ. Mçi Tæ chøc thÎ quèc tÕ ®Òu cã tªn trªn s¶n phÈm cña m×nh. Kh¸c víi ng©n hµng thµnh viªn, Tæ chøc thÎ quèc tÕ kh«ng cã quan hÖ trùc tiÕp víi chñ thÎ hay c¬ së chÊp nhËn thÎ, mµ chØ cung cÊp mét m¹ng l­íi viÔn th«ng toµn cÇu phôc vô cho quy tr×nh thanh to¸n, cÊp phÐp cho ng©n hµng thµnh viªn mét c¸ch nhanh chãng.

  * Ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ ng©n hµng ®­îc sù cho phÐp cña tæ chøc thÎ hoÆc c«ng ty thÎ trong viÖc ph¸t hµnh thÎ mang th­¬ng hiÖu cña m×nh. Ng©n hµng ph¸t hµnh trùc tiÕp tiÕp nhËn hå s¬ xin cÊp thÎ, xö lý vµ ph¸t hµnh thÎ, më vµ qu¶n lý tµi kho¶n thÎ cña kh¸ch hµng, quy ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n, ®iÒu kiÖn sö dông thÎ cho kh¸ch hµng lµ chñ thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh cã quyÒn kÝ hîp ®ång ®¹i lý víi bªn thø 3 lµ mét ng©n hµng hay mét tæ chøc tÝn dông kh¸c trong viÖc thanh to¸n hoÆc ph¸t hµnh thÎ. Tõng ®Þnh kú, ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i lËp b¶ng sao kª ghi râ c¸c kho¶n cô thÓ ®· sö dông vµ yªu cÇu thanh to¸n ®èi víi chö thÎ tÝn dông hoÆc khÊu trõ trùc tiÕp vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ ghi nî

          * Ng©n hµng thanh to¸n: lµ ng©n hµng chÊp nhËn c¸c giao dÞch thÎ nh­ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng qua viÖc kÝ kÕt c¸c hîp ®ång chÊp nhËn thÎ víi c¸c ®iÓm cung cÊp hµng hãa, dÞch vô. Qua viÖc kÝ kÕt hîp ®ång, c¸c ®Þa ®iÓm cung cÊp hµng hãa, dÞch vô nµy ®­îc chÊp nhËn vµo hÖ thèng thanh to¸n thÎ cña ng©n hµng, ng©n hµng sÏ cung cÊp c¸c thiÕt bÞ ®äc thÎ, ®µo t¹o nh©n viªn vÒ dÞch vô thanh to¸n thÎ, qu¶n lÝ vµ xö lÝ nh÷ng giao dÞch thÎ diÔn ra t¹i ®Þa ®iÓm nµy. Trªn thùc tÕ, rÊt nhiÒu ng©n hµng võa lµ ng©n hµng ph¸t hµnh,võa lµ ng©n hµng thanh to¸n.

          * Chñ thÎ: lµ c¸ nh©n hay ng­êi ®ù¬c uû quyÒn ®­îc ng©n hµng cho phÐp sö dông thÎ ®Ó chi tr¶ c¸c hµng hãa, dÞch vô hay rót tiÒn mÆt theo nh÷ng ®iÒu kiÖn, quy ®Þnh cña ng©n hµng. Mét chñ thÎ cã thÓ së h÷u mét hay nhiÒu thÎ.

          * C¬ së chÊp nhËn thÎ: lµ c¸c ®¬n vÞ cung øng hµng hãa, dÞch vô cã kÝ kÕt víi ng©n hµng thanh to¸n vÒ viÖc chÊp nhËn thanh to¸n cho c¸c hµng hãa, dÞch vô mµ m×nh cung cÊp b»ng thÎ.

1.3.2. Quy tr×nh ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ

          * Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ

 

– Kh¸ch hµng ®Õn ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ò nghÞ mua thÎ vµ hoµn thµnh mét sè thñ tôc cÇn thiÕt nh­ ®iÒn vµo giÊy tê xin cÊp thÎ, tr×nh mét sè giÊy tê kh¸c nh­: giÊy th«ng hµnh, biªn lai tr¶ l­¬ng, nép thuÕ thu nhËp …

– Khi nhËn ®ñ hå s¬, ng©n hµng tiÕn hµnh thÈm ®Þnh l¹i. Th«ng th­êng ng©n hµng xem xÐt l¹i xem hå s¬ lËp ®óng ch­a, t×nh h×nh tµi chÝnh (nÕu kh¸ch hµng lµ c«ng ty) hay c¸c kho¶n thu nhËp th­êng xuyªn cña kh¸ch hµng (nÕu lµ c¸ nh©n) hoÆc sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng mèi quan hÖ tÝn dông tr­íc ®©y (nÕu cã).

– NÕu hå s¬ cÊp thÎ hoµn toµn phï hîp, ng©n hµng cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng. §èi víi thÎ ghi nî, viÖc ph¸t hµnh thÎ ®¬n gi¶n v× kh¸ch hµng ®· cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. §èi víi thÎ tÝn dông, ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng ®Ó cã mét chÝnh s¸ch tÝn dông riªng. Th«ng th­êng cã hai lo¹i h¹n møc tÝn dông:

+ H¹n møc theo thÎ vµng: th­êng cÊp cho c¸c nh©n vËt quan träng, cã thu nhËp cao vµ æn ®Þnh. H¹n møc tÝn dông theo thÎ vµng th­êng cao h¬n nhiÒu so víi thÎ th­êng.

+ H¹n møc thÎ th­êng: H¹n møc tÝn dông theo thÎ th­êng thÊp h¬n nhiÒu so víi thÎ vµng, chñ yÕu cung cÊp cho ng­êi b×nh d©n. Nh­ng kh¸ch hµng còng ph¶i thuéc lo¹i ®ñ tiªu chuÈn ®Ó nhËn thÎ tÝn dông.

– Sau khi thÈm ®Þnh vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng, nÕu kh¸ch hµng ®¸p øng ®ñ ®iÒu kiÖn, ng©n hµng tiÕn hµnh ph¸t thÎ cho kh¸ch hµng. Tr­íc khi giao thÎ ng©n hµng yªu cÇu chñ thÎ ký tªn vµ ®¨ng ký ch÷ ký mÉu ë ng©n hµng. Sau ®ã b»ng kü thuËt riªng, tõng ng©n hµng tiÕn hµnh ghi nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ chñ thÎ lªn thÎ, ®ång thêi Ên ®Þnh vµ m· hãa m· sè c¸ nh©n (sè PIN) cho chñ thÎ, nhËp d÷ liÖu vÒ chñ thÎ vµo tËp tin qu¶n lý.

– Khi ng©n hµng giao thÎ cho kh¸ch hµng th× giao lu«n sè PIN vµ yªu cÇu chñ thÎ gi÷ bÝ mËt. NÕu mÊt tiÒn do ®Ó lé sè PIN, chñ thÎ hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm.

– Sau khi giao thÎ cho kh¸ch hµng coi nh­ nhiÖm vô ph¸t hµnh thÎ kÕt thóc. Thêi gian kÓ tõ khi kh¸ch hµng ®Ò nghÞ mua thÎ ®Õn khi nhËn ®­îc thÎ th­êng kh«ng qu¸ 6 ngµy.

* Quy tr×nh thanh to¸n thÎ

 

 

– C¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n ®Õn ng©n hµng ph¸t hµnh xin ®­îc sö dông thÎ (ký quü hoÆc vay). Ng©n hµng ph¸t hµnh cung cÊp thÎ cho ng­êi sö dông vµ th«ng b¸o cho ng©n hµng ®¹i lý vµ c¬ së tiÕp nhËn thanh to¸n thÎ

– Ng­êi sö dông thÎ mua hµng hãa, dÞch vô vµ giao thÎ cho c¬ së chÊp nhËn thÎ.

– Rót tiÒn ë m¸y ATM hoÆc ë ng©n hµng ®¹i lý.

– Trong vßng 10 ngµy, c¬ së chÊp nhËn thÎ nép biªn lai vµo ng©n hµng ®¹i lý ®Ó ®ßi tiÒn.

– Trong vßng 1 ngµy, ng©n hµng ®¹i lý tr¶ tiÒn cho c¬ së chÊp nhËn thÎ.

– Ng©n hµng ®¹i lý chuyÓn biªn lai ®Ó thanh to¸n, lËp b¶ng kª cho ng©n hµng ph¸t hµnh qua tæ chøc thÎ quèc tÕ (TCTQT).

– Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ hoµn l¹i sè tiÒn mµ ng©n hµng ®¹i lý ®· thanh to¸n còng th«ng qua tæ chøc thÎ quèc tÕ.

– Ng­êi sö dông thÎ muèn sö dông n÷a hoÆc sö dông hÕt sè tiÒn trªn thÎ th× ng©n hµng ph¸t hµnh hoµn tÊt qu¸ tr×nh sö dông thÎ.

T¹i ng©n hµng thanh to¸n: khi tiÕp nhËn hãa ®¬n vµ b¶ng kª, ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña c¸c th«ng tin trªn hãa ®¬n. NÕu kh«ng cã vÊn ®Ò g×, ng©n hµng tiÕn hµnh ghi nî vµo tµi kho¶n cña m×nh vµ ghi cã vµo tµi kho¶n cña c¬ së chÊp nhËn thÎ. ViÖc ghi sæ nµy ph¶i tiÕn hµnh ngay trong ngµy nhËn hãa ®¬n vµ chøng tõ cña c¬ së chÊp nhËn thÎ. Sau ®ã ng©n hµng thanh to¸n tæng hîp d÷ liÖu, göi ®Õn trung t©m xö lý d÷ liÖu (tr­êng hîp nèi m¹ng trùc tiÕp). NÕu ng©n hµng thanh to¸n kh«ng ®­îc nèi m¹ng trùc tiÕp th× göi hãa ®¬n, chøng tõ ®Õn ng©n hµng mµ m×nh lµm ®¹i lý thanh to¸n.

T¹i trung t©m: sÏ tiÕn hµnh chän läc d÷ liÖu, ph©n lo¹i ®Ó bï trõ gi÷a c¸c ng©n hµng thµnh viªn. ViÖc xö lý bï trõ, thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ng©n hµng thanh to¸n vµ ng©n hµng bï trõ.

T¹i ng©n hµng ph¸t hµnh: khi nhËn th«ng tin d÷ liÖu tõ trung t©m sÏ tiÕn hµnh thanh to¸n. §Þnh kú trong th¸ng, ng©n hµng ph¸t hµnh lËp b¶ng sao kª b¸o cho chñ thÎ c¸c kho¶n thÎ ®· sö dông vµ yªu cÇu chñ thÎ thanh to¸n (®èi víi thÎ tÝn dông).

1.4. Mét sè lîi Ých khi sö dông thÎ

    * §èi víi ng©n hµng ph¸t hµnh

    – Víi kho¶n lÖ phÝ hµng n¨m mµ chñ thÎ ph¶i nép ®Ó h­ëng dÞch vô thanh to¸n mµ ng©n hµng cung cÊp, chñ thÎ ®· t¹o nªn mét nguån thu ®Òu ®Æn cho ng©n hµng ph¸t hµnh.

    – Ngoµi ra, viÖc chñ thÎ n¹p tiÒn vµo tµi kho¶n ®Ó sö dông thÎ, ng©n hµng còng cã thªm mét nguån huy ®éng tõ tiÒn göi kh«ng k× h¹n cña kh¸ch hµng. §Ó cã thÓ së h÷u thÎ, th«ng th­êng chñ thÎ ph¶i cã thÕ chÊp hoÆc cã sè d­ tµi kho¶n ë møc nhÊt ®Þnh theo quy ®Þnh cña ng©n hµng. §iÒu nµy ®· lµm sè d­ tiÒn göi cña ng©n hµng t¨ng mét c¸ch ®¸ng kÓ.

    – ViÖc ®Æt c¸c m¸y ATM hay liªn hÖ víi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ míi còng gãp phÇn më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng cña ng©n hµng, ®iÒu nµy rÊt cã Ých ë nh÷ng n¬i mµ viÖc më chi nh¸nh lµ tèn kÐm.

    * §èi víi chñ thÎ

    – Khi sö dông thÎ, chñ thÎ ®· ®­îc ng©n hµng cung cÊp mét dÞch vô thanh to¸n cã ®é b¶o mËt cao, ®é tiÖn dông lín. Ngµy nay, víi tr×nh ®é kÜ thuËt ngµy cµng cao, viÖc lµm thÎ gi¶ trë nªn khã kh¨n h¬n, ®iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc c¸c chñ thÎ cã thÓ yªn t©m h¬n vÒ tiÒn cña m×nh. Thªm n÷a, khi nh÷ng c¬ së thanh to¸n thÎ ngµy cµng nhiÒu, c¸c m¸y ATM ngµy cµng trë nªn phæ biÕn, thÎ sÏ lµ mét c«ng cô thanh to¸n lÝ t­ëng cho c¸c chñ thÎ.

    – Víi viÖc ng©n hµng cã thÎ cÊp tÝn dông tr­íc cho kh¸ch hµng ®Ó thanh to¸n hµng hãa dÞch vô mµ kh«ng bÞ tÝnh bÊt k× mét kho¶n l·i nµo, kh¸ch hµng ®· ®­îc ng©n hµng gióp më réng kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh. Ngoµi ra, khi kh¸ch hµng cã sè d­ trªn tµi kho¶n, nÕu kh¸ch hµng kh«ng sö dông, sè d­ nµy sÏ ®­îc h­ëng møc l·i suÊt tiÒn göi kh«ng k× h¹n.

– Ngoµi ra, khi sö dông thÎ, kh¸ch hµng kh«ng ph¶i mang theo mét l­îng tiÒn mÆt  lín mµ rñi ro bÞ  mÊt còng nh­ viÖc b¶o qu¶n còng rÊt phøc t¹p. Ch­a kÓ ®Õn viÖc rÊt bÊt tiÖn khi sö dông tiÒn mÆt chi tiªu ë c¸c n­íc kh¸c nhau. ViÖc dïng thÎ tÝn dông hoÆc thÎ thanh to¸n ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tiªu ®a ngo¹i tÖ, kh«ng bÞ lÖ thuéc vµo  ngo¹i tÖ cña n­íc nµo.

    * §èi víi ng©n hµng thanh to¸n:

    – Trong quy tr×nh thanh to¸n thÎ, c¸c c¬ së ph¸t hµnh th­êng më tµi kho¶n t¹i c¸c ng©n hµng thanh to¸n cho tiÖn viÖc thanh to¸n. §iÒu nµy ®· lµm t¨ng l­îng sè d­ tiÒn göi vµ nguån huy ®éng cho ng©n hµng thanh to¸n.

    – Víi c¸c lo¹i phÝ nh­: chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, phÝ rót tiÒn mÆt, phÝ ®¹i lÝ thanh to¸n, ng©n hµng thanh to¸n sÏ cã ®­îc mét kho¶n thu t­¬ng ®èi æn ®Þnh.

    * §èi víi c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n:

    – Víi viÖc ®­îc cÊp tÝn dông tr­íc cho kh¸ch hµng, ng©n hµng ®· gióp kh¸ch hµng chi tiªu v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña m×nh, ®©y lµ mét søc ®Èy ®èi víi søc mua cña kh¸ch hµng vµ chÝnh ®iÒu nµy sÏ lµm cho l­îng tiªu thô hµng hãa dÞch vô cña c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ t¨ng cao.

    – Khi chÊp nhËn  thÎ thanh to¸n, ng­êi b¸n hµng cã kh¶ n¨ng gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ vÒ qu¶n lý tiÒn mÆt nh­ b¶o qu¶n, kiÓm ®Õm, nép vµo tµi kho¶n ë Ng©n hµng…

    – Ngoµi ra, ®èi víi mét sè c¬ së, viÖc chÊp nhËn thanh to¸n b»ng thÎ cña ng©n hµng còng lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i cña ng©n hµng vÒ tÝn dông, dÞch vô thanh to¸n…

1.5.  Nh©n tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ

          Cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ, mçi nh©n tè cã nhiÒu h­íng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ nh­ng nh×n chung c¸c nh©n tè cã thÓ chia thµnh hai nhãm:

* Nhãm nh©n tè kh¸ch quan:

– Tr×nh ®é d©n trÝ vµ thãi quen tiªu dïng cña ng­êi d©n: trong mét x· héi mµ tr×nh ®é d©n trÝ cao, c¸c ph¸t minh, øng dông cña khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ cao sÏ dÔ dµng tiÕp cËn víi ng­êi d©n. Tiªu dïng th«ng qua thÎ lµ mét c¸ch thøc tiªu dïng hiÖn ®¹i, nã sÏ dÔ dµng x©m nhËp vµ ph¸t triÓn h¬n víi nh÷ng céng ®ång d©n trÝ cao vµ ng­îc l¹i. Còng nh­ vËy, thãi quen tiªu dïng còng ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn sù ph¸t triÓn cña dÞch vô thÎ. Khi ng­êi d©n quen víi viÖc thanh to¸n c¸c dÞch vô, hµng hãa b»ng tiÒn mÆt hä sÏ Ýt cã nhu cÇu vÒ thanh to¸n th«ng qua thÎ.

Thu nhËp cña ng­êi dïng thÎ: thu nhËp con ng­êi cao lªn, nh÷ng nhu cÇu cña hä còng ngµy cµng ph¸t triÓn, viÖc thanh to¸n ®èi víi hä ®ßi hái mét sù tháa dông cao h¬n, nhanh chãng h¬n, an toµn h¬n. ViÖc sö dông thÎ ®¸p øng rÊt tèt nhu cÇu nµy. H¬n n÷a, ng©n hµng chØ cã thÎ cung cÊp dÞch vô cho nh÷ng ng­êi cã mét møc thu nhËp hîp lý, nh÷ng ng­êi thu nhËp thÊp sÏ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn sö dông dÞch vô nµy.

– M«i tr­êng ph¸p lý: viÖc kinh doanh dÞch vô thÎ t¹i bÊt kú quèc gia nµo ®Òu ®­îc tiÕn hµnh trong mét khu«n khæ ph¸p lý nhÊt ®Þnh. C¸c quy chÕ, quy ®Þnh vÒ thÎ sÏ g©y ra ¶nh h­ëng 2 mÆt: cã thÓ theo h­íng khuyÕn khÝch viÖc kinh doanh vµ sö dông thÎ nÕu cã nh÷ng quy chÕ hîp lý, nh­ng mÆt kh¸c nh÷ng quy chÕ qu¸ chÆt chÏ, hoÆc qu¸ láng lÎo cã thÓ mang l¹i nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc tíi viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

– M«i tr­êng c«ng nghÖ: ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ chÞu ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu bëi tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin. §èi víi mét quèc gia cã c«ng nghÖ khoa häc ph¸t triÓn, c¸c ng©n hµng n­íc nµy cã thÓ  cung cÊp dÞch vô thÎ víi sù nhanh chãng vµ an toµn cao h¬n. ChÝnh v× thÕ, viÖc lu«n lu«n ®Çu t­ n©ng cÊp c«ng nghÖ, nghiªn cøu khoa häc lµ nh÷ng viÖc lµm v« cïng cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô còng nh­ b¶o mËt cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng.

– M«i tr­êng c¹nh tranh: ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc më réng vµ thu hÑp thÞ phÇn cña mét ng©n hµng khi tham gia vµo thÞ tr­êng thÎ. NÕu trªn thÞ tr­êng chØ cã mét ng©n hµng cung cÊp dÞch vô thÎ th× ng©n hµng ®ã sÏ cã ®­îc lîi thÕ ®éc quyÒn nh­ng gi¸ phÝ l¹i cã thÓ rÊt cao vµ thÞ tr­êng khã trë nªn s«i ®éng. Nh­ng khi nhiÒu ng©n hµng tham gia vµo thÞ tr­êng, c¹nh tranh diÔn ra ngµy cµng gay g¾t th× sÏ gãp phÇn ph¸t triÓn ®a d¹ng hãa dÞch vô, gi¶m phÝ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

* Nhãm nh©n tè chñ quan:

– Tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c thÎ: ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc, n¨ng ®éng vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng dÞch vô thÎ, ng©n hµng nµo cã sù quan t©m, cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o nh©n lùc trong kinh doanh thÎ hîp lý th× ng©n hµng ®ã sÏ cã c¬ héi ®Èy nhanh viÖc kinh doanh thÎ trong t­¬ng lai.

– TiÒm lùc kinh tÕ vµ tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cña ng©n hµng thanh to¸n thÎ: ®iÒu nµy g¾n liÒn víi c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nÕu hÖ thèng m¸y mãc nµy cã trôc trÆc th× sÏ g©y ¸ch t¾c trong toµn hÖ thèng. V× vËy, ®· ®­a ra dÞch vô thÎ, ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o mét hÖ thèng thanh to¸n hiÖn ®¹i, theo kÞp yªu cÇu cña thÕ giíi. Kh«ng nh÷ng thÕ viÖc vËn hµnh b¶o d­ìng, duy tr× hÖ thèng m¸y mãc phôc vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cã hiÖu qu¶ sÏ lµm gi¶m gi¸ thµnh cña dÞch vô, tõ ®ã thu hót thªm ng­êi sö dông. §Ó phôc vô cho ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ng©n hµng cÇn trang bÞ mét sè m¸y mãc nh­ m¸y ®äc hãa ®¬n, m¸y xin cÊp phÐp EDC, m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM vµ hÖ thèng ®iÖn tho¹i-Telex…

– §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng: mét ng©n hµng nÕu cã ®Þnh h­íng ph¸t triÓn dÞch vô thÎ th× ph¶i x©y dùng cho m×nh c¸c kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc marketing phï hîp, tham gia kh¶o s¸t c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng môc tiªu, t×m mäi c¸ch ®Ó n©ng cao tÝnh tiÖn Ých cña thÎ còng nh­ sù thuËn lîi cho ng­êi sö dông thÎ th× ng©n hµng ®ã sÏ cã thÓ më réng vµ ph¸t triÓn viÖc kinh doanh thÎ mét c¸ch bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh.

1.6.  Rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ

          Kinh doanh thÎ ®­îc coi lµ kh¸ an toµn so víi c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kh¸c cña ng©n hµng. Tuy vËy, ®èi víi c¸c tæ chøc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, viÖc phßng ngõa vµ qu¶n lÝ rñi ro vÉn lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng. Rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ cña ng©n hµng n»m trong hai kh©u: ph¸t hµnh thÎ vµ thanh to¸n thÎ.

1.6.1 Rñi ro trong ph¸t hµnh

          * §¬n xin ph¸t hµnh thÎ gi¶

          Do kh«ng thÈm ®Þnh kÜ th«ng tin cña kh¸ch hµng, ng©n hµng cã thÓ ph¸t hµnh thÎ cho kh¸ch hµng ®¨ng kÝ víi nh÷ng th«ng tin gi¶ m¹o. Vµ nh­ vËy, ng©n hµng cã thÓ gÆp rñi ro khi kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. Tuy vËy trªn thùc tÕ, ®iÒu nµy rÊt hiÕm khi x¶y ra v× hîp ®ång thÎ rÊt dÔ kiÓm tra vµ cã ®¶m b¶o cao do cã thÕ chÊp hoÆc tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng.

          * Chñ thÎ thËt kh«ng nhËn ®­îc thÎ ®· ph¸t hµnh

          Ng©n hµng göi thÎ cho chñ thÎ qua ®­êng b­u ®iÖn nh­ng trªn ®­êng vËn chuyÓn thÎ bÞ ®¸nh c¾p vµ bÞ sö dông mµ chñ thÎ kh«ng hay biÕt g× vÒ viÖc thÎ ®· ®­îc göi cho m×nh. Trong tr­êng hîp nµy, ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ ph¶i chÞu hoµn toµn phÝ tæn vÒ nh÷ng giao dÞch ®­îc thùc hiÖn.

 

          * Tµi kho¶n thÎ bÞ lîi dông

          Rñi ro nµy ph¸t sinh t¹i thêi ®iÓm ng©n hµng gia h¹n hoÆc ph¸t hµnh l¹i thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh nhËn ®­îc th«ng b¸o vÒ thay ®æi ®Þa chØ kh¸ch hµng vµ yªu cÇu göi thÎ vÒ ®Þa chØ míi. Do kh«ng kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña th«ng tin nªn ng©n hµng ®· göi thÎ ®Õn ®Þa chØ míi theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng nh­ng ®©y kh«ng ph¶i lµ yªu cÇu cña chñ thÎ thËt. Tµi kho¶n cña chñ thÎ ®· bÞ ng­êi kh¸c lîi dông. §iÒu nµy chØ bÞ ph¸t hiÖn khi ng©n hµng nhËn ®­îc sù liªn hÖ cña chñ thÎ thËt do kh«ng nhËn ®­îc thÎ hoÆc ng©n hµng göi yªu cÇu thanh to¸n cho chñ thÎ.

1.6.2 Rñi ro trong thanh to¸n

  • ©y lµ kh©u th­êng x¶y ra rñi ro trong kinh doanh thÎ. RÊt nhiÒu rñi ro ®· x¶y ra cho c¸c tæ chøc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ trong kh©u nµy.

          * ThÎ gi¶

          ThÎ bÞ lµm gi¶ bëi c¸c tæ chøc téi ph¹m hoÆc c¸ nh©n lµm gi¶ c¨n cø theo th«ng tin cã ®­îc tõ c¸c chøng tõ giao dÞch cña thÎ hoÆc thÎ mÊt c¾p, thÊt l¹c. ThÎ gi¶ ®­îc sö dông ®Ó t¹o ra c¸c giao dÞch gi¶ m¹o g©y tæn thÊt lín cho c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh.

          * ThÎ bÞ mÊt c¾p, thÊt l¹c

          Trong l­u hµnh thÎ, tr­êng hîp nµy rÊt dÔ x¶y ra ®èi víi kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. Trong tr­êng hîp thÎ bÞ mÊt, chñ thÎ kh«ng th«ng b¸o kÞp cho ng©n hµng dÉn dÕn thÎ bÞ ng­êi kh¸c lîi dông g©y ra c¸c giao dÞch gi¶ m¹o lµm tæn thÊt cho kh¸ch hµng. Ngoµi ra víi nh÷ng thÎ nµy, c¸c tæ chøc téi ph¹m cã thÓ m· hãa l¹i thÎ, thùc hiÖn giao dÞch, tr­êng hîp nµy ®em l¹i rñi ro cho b¶n th©n ng©n hµng ph¸t hµnh.

          * ThÎ ®­îc t¹o b¨ng tõ gi¶

  • ©y lµ lo¹i h×nh gi¶ m¹o thÎ sö dông c«ng nghÖ cao, trªn c¬ së th«ng tin cña kh¸ch hµng trªn b¨ng tõ cña c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ c¸c tæ chøc téi ph¹m sö dông c¸c phÇn mÒm m· hãa vµ t¹o ra c¸c b¨ng tõ gi¶ trªn thÎ vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch. §iÒu nµy dÉn ®Õn rñi ro cho c¶ ng©n hµng ph¸t hµnh, ng©n hµng thanh to¸n vµ chñ thÎ. Lo¹i h×nh gi¶i m¹o th­êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng n­íc cã dÞch vô thÎ ph¸t triÓn cao.

          * Rñi ro vÒ ®¹o ®øc

  • ©y lµ rñi ro x¶y ra khi nh©n viªn c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cè t×nh in ra nhiÒu bé hãa ®¬n thanh to¸n thÎ nh­ng chØ giao mét bé cho kh¸ch hµng, c¸c bé hãa ®¬n cßn l¹i sÏ ®­îc gi¶ m¹o ch÷ kÝ cña kh¸ch hµng ®­a ®Õn ng©n hµng thanh to¸n ®Ó yªu cÇu ng©n hµng chi tr¶. ThiÖt h¹i cña rñi ro cã thÓ lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¶ ng©n hµng ph¸t hµnh vµ ng©n hµng thanh to¸n.

1.7. Ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ trªn thÕ giíi

          1.7.1. Ho¹t ®éng hiÖn t¹i

         Trªn thÕ giíi hiÖn nay cã 5 lo¹i thÎ ®­îc sö dông réng r·i nhÊt, ph©n chia nhau thèng trÞ c¸c thÞ tr­êng lín.

         *  ThÎ DINNERS CLUB: ThÎ du lÞch gi¶i trÝ ®Çu tiªn ®­îc ph¸t hµnh vµo n¨m 1949. N¨m 1960 lµ thÎ ®Çu tiªn cã mÆt t¹i NhËt, chi nh¸nh ®­îc qu¶n lý bëi CitiCorp, ®øng ®Çu trong sè c¸c ng©n hµng ®­îc ph¸t hµnh thÎ. N¨m 1990, DINNERS CLUB cã 6,9 triÖu ng­êi sö dông trªn thÕ giíi víi doanh sè kho¶ng 16 tû ®«la. HiÖn nay sè ng­êi sö dông thÎ DINNERS CLUB ®ang gi¶m dÇn, ®Õn 1993 tæng doanh sè chØ cßn 7,9 tû ®«la víi kho¶ng 1,5 triÖu thÎ l­u hµnh.

         * ThÎ American Express (AMEX): Ra ®êi vµo n¨m 1958, hiÖn nay ®ang lµ tæ chøc thÎ du lÞch gi¶i trÝ lín nhÊt thÕ giíi víi tæng sè thÎ ph¸t hµnh gÊp 5 lÇn DINNERS CLUB. N¨m 1990, tæng doanh thu chØ kho¶ng 111,5 triÖu ®«la víi kho¶ng 32,5 triÖu thÎ l­u hµnh, ®Õn n¨m 1993, tæng doanh thu ®· t¨ng lªn 124 tû ®«la víi kho¶ng 35,4 triÖu thÎ l­u hµnh vµ 3,6 triÖu c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n. N¨m 1987, AMEX cho ra ®êi lo¹i h×nh tÝn dông míi cã kh¶ n¨ng cung cÊp tÝn dông tuÇn hoµn cho kh¸ch hµng cã tªn Optima Card ®Ó c¹nh tranh víi VISA vµ MASTER CARD.

         * ThÎ VISA: TiÒn th©n lµ Bank Americard do Bank of America ph¸t hµnh vµo n¨m 1960. Ngµy nay VISA lµ thÎ cã quy m« ph¸t triÓn nhÊt trªn toµn cÇu. Víi h¬n 21000 thµnh viªn lµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh ng©n hµng,VISA International’s ®· trë thµnh hÖ thèng thanh to¸n cung cÊp ®Çy ®ñ nhÊt c¸c dÞch vô. C¸c s¶n phÈm thÎ VISA cã mÆt t¹i 300 n­íc vµ vïng l·nh thæ, víi hÖ thèng xö lÝ sè liÖu lín nhÊt vµ phøc t¹p nhÊt trªn thÕ giíi, VISA cã thÓ thùc hiÖn trªn 3700 giao dÞch mçi gi©y víi 160 lo¹i tiÒn tÖ kh¸ch nhau trªn thÕ giíi. Cho ®Õn nay, VISA ®· ph¸t hµnh h¬n 1 tû thÎ, ®­îc chÊp nhËn t¹i h¬n 20 triÖu ®iÓm POS, trªn 840000 m¸y ATM t¹i 150 n­íc trªn thÕ giíi.

         * ThÎ JCB: ®­îc xuÊt ph¸t tõ NhËt vµo n¨m 1961 bëi ng©n hµng Sanwa, n¨m 1981 JCB ®· v­¬n ra thÕ giíi. Môc tiªu chñ yÕu cña thÎ lµ h­íng vµo lÜnh vùc gi¶i trÝ vµ du lÞch. §Õn n¨m 1990, doanh thu thÎ JCB vµo kho¶ng 16,5 tû ®«la víi 17 triÖu thÎ l­u hµnh. §Õn n¨m 1992, doanh thu t¨ng lªn 30,9 tû ®«la víi kho¶ng 27,5 triÖu thÎ l­u hµnh. HiÖn t¹i, JCB ®­îc chÊp nhËn trªn 400000 n¬i, tiªu thô trªn 109 quèc gia ngoµi NhËt.

         * ThÎ MASTER CARD: ra ®êi vµo n¨m 1966 víi tªn gäi lµ MASTER CHARGE do hiÖp héi thÎ gäi t¾t lµ ICA (Interbank Card Association) ph¸t hµnh th«ng qua c¸c thµnh viªn trªn thÕ giíi. N¨m 1990, thÎ MASTER ®· ph¸t hµnh ®­îc trªn 178 triÖu thÎ, cã 5000 thµnh viªn ph¸t hµnh vµ trªn 9 triÖu ®iÓm chÊp nhËn thanh to¸n trªn thÕ giíi. §Õn nay, sè l­îng thµnh viªn tham gia vµo hiÖp héi thÎ MASTER ®· lªn tíi 25000 thµnh viªn vµ ®Õn th¸ng 6/2003 ®· ph¸t hµnh 604,4 triÖu thÎ trªn thÕ giíi.

         Víi nh÷ng lo¹i thÎ trªn, thÞ tr­êng thÎ trªn thÕ giíi hiÖn t¹i ®­îc chia thµnh 6 khu vùc chÝnh. §èi víi mçi khu vùc cã mét ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi, d©n c­, ®Þa lý kh¸c nhau, chÝnh v× thÕ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau:

         * Mü: lµ n¬i khai sinh, ®ång thêi còng lµ n¬i mµ ho¹t ®éng thanh to¸n ph¸t triÓn nhÊt. Khu vùc nµy d­êng nh­ ®· b·o hoµ vÒ thÎ tÝn dông, do ®ã sù c¹nh tranh vµ ph©n chia thÞ tr­êng rÊt khèc liÖt, thªm vµo ®ã dÞch vô ATM d­êng nh­ cã mÆt t¹i kh¾p n¬i ë Mü. VISA vµ MASTER lµ hai lo¹i thÎ ph¸t triÓn m¹nh nhÊt trªn thÞ tr­êng nµy.

         * Ch©u ¢u: b¾t ®Çu xuÊt hiÖn thÎ vµo n¨m 1966, Ch©u ¢u nhanh chãng trë thµnh mét thÞ tr­êng thÎ ph¸t triÓn m¹nh ®øng thø 2 sau Mü. §a phÇn thÎ l­u hµnh trªn thÞ tr­êng nµy lµ thÎ ghi nî. Lµ khu vùc cã tr×nh ®é d©n trÝ cao, kinh tÕ ph¸t triÓn, viÖc sö dông thÎ trong thanh to¸n trë nªn phæ biÕn. Ng­êi d©n sö dông thÎ kh«ng chØ v× ®­îc cÊp tÝn dông mµ chñ yÕu lµ v× nh÷ng tiÖn Ých mµ thÎ mang l¹i cho hä.

         * Ch©u ¸ – Th¸i B×nh D­¬ng: khu vùc Ch©u ¸ – TBD gåm 41 quèc gia víi nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng, tËp qu¸n tiªu dïng kh¸c h¼n nhau. T¹i khu vùc nµy, hÇu hÕt c¸c n­íc ®Òu cã sö dông dÞch vô thanh to¸n thÎ. T¹i ®©y, VISA vµ MASTER lµ 2 lo¹i thÎ ®øng ë vÞ trÝ hµng ®Çu, JCB cã thÞ phÇn nhá h¬n nh­ng hiÖn nay lµ lo¹i thÎ ®ang cã tèc ®é ph¸t triÓn rÊt nhanh. C¶ hai m¹ng l­íi rót tiÒn tù ®éng CIRRUS ®èi víi MASTER vµ PLUS ®èi víi VISA ®Òu ®ang cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. Víi ®Æc ®iÓm bao gåm nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn, khu vùc nµy høa hÑn mét tiÒm n¨ng tiªu dïng vµ sö dông thÎ rÊt lín.

         * Canada: lµ mét trong nh÷ng thÞ tr­êng m¹nh nhÊt trªn thÕ giíi cña thÎ tÝn dông. T¹i ®©y, kh¸ch hµng kh¸ trung thµnh víi ng©n hµng cña m×nh nªn th­êng chØ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cña hiÖp héi. T¹i thÞ tr­êng nµy, VISA ho¹t ®éng v­ît tréi h¼n so víi MASTER. AMEX vµ DINNERS CLUB còng cã mÆt víi hai môc tiªu chÝnh lµ lÜnh vùc hµng kh«ng vµ du lÞch.

         * Ch©u Mü Latinh: lµ khu vùc cã sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, bao gåm c¶ nh÷ng n­íc ph¸t triÓn vµ nh÷ng n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, c¬ së h¹ tÇng th«ng tin nh×n chung lµ yÕu kÐm, khu vùc nµy cã sù ph¸t triÓn vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i mçi quèc gia kh«ng ®ång ®Òu.

         * Trung §«ng vµ Ch©u Phi: ®©y lµ vïng næi tiÕng vÒ du lÞch vµ lµ khu vùc tèt ®Ó kinh doanh thÎ. C¸c lo¹i thÎ chÝnh t¹i ®©y lµ MASTER, VISA vµ AMEX. M¹ng l­íi ATM ë ®©y còng kh¸ m¹nh, chñ yÕu ®­îc cµi ®Æt ë Nam Phi vµ Trung §«ng. Nhê sù gia t¨ng cña c¸c thµnh viªn, hiÖn nay mét sè ch­¬ng tr×nh ph¸t hµnh thÎ míi ®· ®­îc giíi thiÖu ®Õn mét sè quèc gia ë vïng nµy.

1.7.2. Xu h­íng ph¸t triÓn dÞch vô thÎ trªn thÕ giíi

B¶ng 1.1 Dù b¸o thÞ tr­êng VISA vµ MASTER CARD trªn thÕ giíi

Khu vùc

N¨m 1995

N¨m 2000

N¨m 2005

Tû USD

ThÞ phÇn

Tû USD

ThÞ phÇn

Tû USD

ThÞ phÇn

574,53

46%

1246,61

44%

2200,79

39%

Ch©u ¢u

352,85

28%

728,16

26%

1426,73

26%

Ch©u ¸ – TBD

206,52

17%

594,87

21%

1497,33

25%

Canada

50,89

4%

81,21

3%

121,54

2%

Mü Latinh

41,23

3%

109,36

4%

283,57

5%

Trung §«ng

Ch©u Phi

19,65

2%

55,20

2%

145,51

3%

Tæng

1245,67

100%

2815,41

100%

5585,47

100%

 Nguån: C¸c thÞ tr­êng thÎ trªn thÕ giíi – T¹p chÝ VCB

Trong vµi n¨m tíi ®©y, dÞch vô thÎ sÏ tõng b­íc trë thµnh mét trong nh÷ng dÞch vô mang l¹i nguån thu t­¬ng ®èi lín vµ æn ®Þnh cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Víi tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ trªn thÕ giíi hiÖn nay, thanh to¸n th«ng qua thÎ sÏ trë thµnh mét ph­¬ng thøc thanh to¸n th«ng dông nhÊt. §©y lµ c¬ héi cho c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông tham gia ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ. Víi tèc ®é ph¸t triÓn nhanh chãng nh­ hiÖn nay, trong t­¬ng lai thÎ thanh to¸n vÉn sÏ lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®­îc ­a chuéng, nhÊt lµ trong c¸c tÇng líp d©n c­. Sè l­îng thÎ sÏ tiÕp tôc t¨ng ë c¸c thÞ tr­êng trªn thÕ giíi. Nh­ng tèc ®é ph¸t triÓn cña thÎ t¹i c¸c khu vùc cô thÓ sÏ cã nh÷ng thay ®æi râ rÖt.

Theo b¶ng tæng kÕt dù b¸o, trong thêi gian tíi, Mü vÉn lµ n­íc cã doanh sè thanh to¸n thÎ lín nhÊt trªn thÕ giíi, mçi n¨m doanh sè nµy vÉn t¨ng kho¶ng 20%. §iÒu nµy dÔ hiÓu bëi Mü lµ quª h­¬ng cña thÎ thanh to¸n. Nh­ng thÞ phÇn cña Mü so víi c¸c khu vùc kh¸c ®ang gi¶m dÇn tõ 46% (n¨m 1995) xuèng cßn 14% vµo cuèi n¨m nay vµ cßn 39% vµo n¨m 2005. Nguyªn nh©n lµ do sù v­¬n lªn cña c¸c thÞ tr­êng míi næi kh¸c.

         Ch©u ¢u lµ thÞ tr­êng lý t­ëng cho c¸c tæ chøc thÎ ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn. Ng­êi d©n ë ®©y sö dông thÎ do sù tiÖn lîi nhiÒu h¬n lµ ®­îc cÊp tÝn dông vµ thÎ ®­îc xem nh­ lµ mét ph­¬ng thøc thanh to¸n cña tÇng líp th­îng l­u.V× vËy thÎ vÉn sÏ lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n ®­îc ­a chuéng. Doanh sè thanh to¸n thÎ t¨ng kho¶ng 195% tõ 728,16 tû USD vµo cuèi n¨m 2000 vµ 1420,73 tû USD vµo n¨m 2005. Nh­ng gièng nh­ thÞ tr­êng Mü thÞ phÇn cña nã còng ®ang gi¶m ®i ®Ó nh­êng chç cho nh÷ng thÞ tr­êng tiÒm n¨ng kh¸c.

Ch©u Mü Latinh lµ ch©u lôc cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng ®ång ®Òu. Cho ®Õn ®Çu thËp niªn 90, nÒn kinh tÕ ë ®©y míi b¾t ®Çu æn ®Þnh vµ cã ®Çu t­ n­íc ngoµi. §iÒu nµy më ra mét thÞ tr­êng míi ®Çy hÊp dÉn cho thÎ. ThÎ ë ®©y vÉn cßn t­¬ng ®èi xa l¹ nh­ng víi nhÞp ®é t¨ng tr­ëng nh­ hiÖn nay, trong t­¬ng lai thÎ sÏ trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n chñ yÕu. Tèc ®é t¨ng tr­ëng dù kiÕn trong 10 n¨m (tõ 1995 -2005) lµ 625%, khu vùc nµy víi sè d©n chiÕm 59% d©n sè thÕ giíi sÏ trë thµnh thÞ tr­êng lín thø 2 thÕ giíi cïng víi Ch©u ¢u vµo n¨m 2005. §©y lµ thÞ tr­êng cã tèc ®é t¨ng m¹nh nhÊt trong thêi gian tíi.

Trung §«ng vµ ch©u Phi lµ hai vïng næi tiÕng vÒ du lÞch, ë ®©y thu hót phÇn lín kh¸ch du lÞch tõ ch©u ¢u, lµ thÞ tr­êng tèt ®Ó kinh doanh thÎ. Doanh sè thanh to¸n thÎ cña nã t¨ng m¹nh trong thêi gian qua vµ trong thêi gian tíi chñ yÕu do l­îng kh¸ch n­íc ngoµi ra vµo nhiÒu. ViÖc sö dông thÎ trong d©n c­ cßn rÊt h¹n chÕ do ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ, t«n gi¸o… Trong nh÷ng n¨m tíi, thÞ tr­êng thÎ ë ®©y vÉn lµ thÞ tr­êng khiªm tèn nhÊt ch­a xøng víi tiÒm n¨ng cña nã.

Ch­¬ng 2

Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i

Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi (VCB HN)

        

2.1.  Tæng quan vÒ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

  • ­îc thµnh lËp ngµy 1-4-1963 mµ tiÒn th©n lµ Côc Ngo¹i hèi Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (VCB VN) lµ ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ®Çu tiªn trong hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam. Trong suèt nh÷ng n¨m 1963-1990, VCB VN lµ ng©n hµng cña Nhµ n­íc vµ cung øng tÝn dông cho c¸c nghµnh kinh tÕ chñ chèt cña ®Êt n­íc. Theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ n­íc, VCB VN lµ ng©n hµng duy nhÊt thùc hiÖn chøc n¨ng cña mét ng©n hµng ®èi ngo¹i. Tuy nhiªn tõ khi ph¸p lÖnh Ng©n hµng ra ®êi ngµy 24/05/1990, ho¹t ®éng ng©n hµng chuyÓn ®æi m¹nh mÏ sang c¬ chÕ míi phï hîp víi chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc, ®iÒu nµy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho VCB VN tõng b­íc thay ®æi vµ thÝch nghi dÇn c¬ chÕ thÞ tr­êng, tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng nh­ thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu, thùc hiÖn c¸c kho¶n vay nî viÖn trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ cña c¸c chÝnh phñ cho ViÖt Nam vay, b¶o l·nh cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn trong vµ ngoµi n­íc… Ho¹t ®éng cña VCB VN kh«ng chØ cßn dõng l¹i ë nghiÖp vô ng©n hµng ®èi ngo¹i mµ ®· bao gåm c¶ c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng ®èi néi nh­ ®Çu t­ tÝn dông ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n, kh«ng chØ ®Çu t­ cho c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc doanh mµ më réng sang khu vùc ngoµi quèc doanh. Sau gÇn 39 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh, VCB VN ®· ®ãng gãp mét phÇn to lín vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc.

HiÖn nay, VCB VN ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ng©n hµng th­¬ng m¹i cã uy tÝn nhÊt cña ViÖt Nam, ®­îc Nhµ n­íc xÕp vµo mét trong 23 doanh nghiÖp ®Æc biÖt, ®­îc t¹p chÝ ASEAN Money, t¹p chÝ tiÒn tÖ uy tÝn ë Ch©u ¸, b×nh chän lµ ng©n hµng h¹ng nhÊt ViÖt Nam n¨m 1995. Qua nhiÒu n¨m ®æi míi vµ tù hoµn thiÖn, VCB VN ®· häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ph¸t triÓn, øng dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô ng©n hµng, khuyÕch tr­¬ng quan hÖ bu«n b¸n trªn c¸c thÞ tr­êng lín, ®Çy tiÒm n¨ng. VCB VN ®· thùc sù cã mét vÞ thÕ v÷ng ch¾c, ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, ®ång thêi ngµy cµng kh¼ng ®Þnh m×nh lµ mét ng©n hµng ®øng ®Çu trong c¶ n­íc, cè g¾ng v­¬n lªn víi ph­¬ng ch©m “Uy tÝn hiÖu qu¶ – lu«n mang ®Õn cho kh¸ch hµng sù thµnh ®¹t” vµ ®ãng gãp nhiÒu kinh nghiÖm cho qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam còng nh­ gi÷ v÷ng niÒm tin cña ®«ng ®¶o b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc.

Lµ mét trong sè 23 chi nh¸nh cÊp 1 VCB VN, chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi (VCB HN) ®­îc thµnh lËp ngµy 1-3-1985 víi c¬ së vËt chÊt ban ®Çu cßn thiÕu thèn, lùc l­îng c¸n bé máng,… §Õn nay, sau gÇn 20 n¨m ho¹t ®éng, VCB HN ®· tù kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ tiÒn tÖ Thñ ®« vµ lµ chi nh¸nh ®­îc xÕp lo¹i doanh nghiÖp h¹ng 1.

Lµ mét ng©n hµng th­¬ng m¹i trªn ®Þa bµn Thñ ®«, n¬i ®­îc coi lµ trung t©m th­¬ng m¹i lín cña c¶ n­íc vµ lµ n¬i cã mËt ®é dµy ®Æc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i víi 92 tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng víi nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau, VCB HN ®· kÕ thõa vµ ph¸t huy cã hiÖu qu¶ truyÒn thèng ho¹t ®éng VCB VN vµ dÇn v­¬n lªn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ vµ uy tÝn cña m×nh trªn ®Þa bµn, ®ãng gãp vµo tèc ®é ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi Thñ ®«.

Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ ®ang diÔn ra hÕt søc s«i ®éng vµ ®Æt tr­íc mçi ng©n hµng trong n­íc c¶ thêi c¬ vµ th¸ch thøc. §Ó s½n sµng cho qu¸ tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ VCB VN ®· triÓn khai ®Ò ¸n c¬ cÊu l¹i ho¹t ®éng cña m×nh nh»m lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh, ®æi míi m« h×nh tæ chøc g¾n víi chuÈn mùc quèc tÕ, ®a d¹ng hãa vµ hiÖn ®¹i hãa c¸c dÞch vô ng©n hµng, më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ, tõng b­íc ¸p dông c¸c chuÈn mùc ng©n hµng hiÖn ®¹i vµo c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng. §Æc biÖt, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng lu«n tiªn phong trong viÖc øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tin häc hãa c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng nh»m cung cÊp c¸c dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng cã chÊt l­îng cao, gi÷ v÷ng niÒm tin víi ®«ng ®¶o b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc.

Nhê nç lùc ®æi míi vµ ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng cña VCB VN, cña Thµnh phè Hµ Néi, VCB HN ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ quan träng, t¹o lîi thÕ c¹nh tranh vµ uy tÝn trªn ®Þa bµn.

VÒ c¬ cÊu tæ chøc cña VCB HN:

– T¹i trô së chÝnh (78 NguyÔn Du) cã 1 Gi¸m ®èc vµ 3 Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch c¸c phßng ban: 

+ Phßng TÝn dông tæng hîp: Cã chøc n¨ng tham m­u, gióp ban gi¸m ®èc x©y dùng c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn chÝnh s¸ch, chñ tr­¬ng cña VCB HN vÒ tiÒn tÖ, tÝn dông…, thùc hiÖn cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ theo LuËt Ng©n hµng, më tµi kho¶n cho vay, theo dâi hîp ®ång tÝn dông, tÝnh l·i theo ®Þnh k×, thÈm ®Þnh vµ xem xÐt b¶o l·nh nh÷ng dù ¸n cã møc kÝ quü d­íi 100%, ®iÒu hoµ vèn ngo¹i tÖ vµ VND, thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô kh¸c do gi¸m ®èc giao.

+ Phßng Thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu: Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu hµng hãa, dÞch vô vµ c¸c nghiÖp vô chuyÓn tiÒn ®i n­íc ngoµi cña kh¸ch hµng, qu¶n lý vµ kiÓm tra c¸c mÉu ch÷ kÝ cña Ng©n hµng n­íc ngoµi vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c.

+ Phßng KÕ to¸n:

Bé phËn “Xö lý nghiÖp vô chuyÓn tiÒn”: nhËn yªu cÇu chuyÓn tiÒn tõ c¸c giao dÞch viªn t¹i FRONT_END, bé phËn nµy cã nhiÖm vô kiÓm tra tÝnh ph¸p lý vµ xö lý c¸c yªu cÇu liªn quan ®Õn nghiÖp vô chuyÓn tiÒn cña kh¸ch hµng.

Bé phËn “Qu¶n lý tµi kho¶n”: qu¶n lý c¸c bé phËn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng vµ c¸c tµi kho¶n néi bé.

Bé phËn “Qu¶n lý chi tiªu néi bé”: Thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô liªn quan tíi chi tiªu néi bé vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c do ban gi¸m ®èc ®Ò ra.

+  Phßng Ng©n quü: Qu¶n lý thu chi b»ng VND, c¸c lo¹i ngo¹i tÖ, kho tiÒn, tµi s¶n thÕ chÊp, chøng tõ cã gi¸. Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o vÒ ho¹t ®éng thu – chi tiÒn mÆt VND, ngo¹i tÖ, sÐc. Xö lý c¸c lo¹i tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn l­u th«ng.

+ Phßng DÞch vô ng©n hµng:

Bé phËn “Th«ng tin kh¸ch hµng”: tiÕp nhËn vµ më hå s¬ vÒ c¸c kh¸ch hµng míi. TiÕp nhËn, qu¶n lý vµ gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng nh­: thay ®æi tªn, ®Þa chØ, mÉu dÊu, ch÷ kÝ cña chñ tµi kho¶n. Gi¶i ®¸p th¾c m¾c vµ h­íng dÉn quy tr×nh nghiÖp vô cho kh¸ch hµng.

Bé phËn “DÞch vô kh¸ch hµng”: Xö lý toµn bé c¸c giao dÞch liªn quan ®Õn tµi kho¶n tiÒn göi, thanh to¸n sÐc vµ ph¸t hµnh sÐc. Chi tr¶ kiÒu hèi, chuyÓn tiÒn nhanh… vµ mét sè nhiÖm vô do ban gi¸m ®èc ®Ò ra.

+ Phßng Hµnh chÝnh nh©n sù: Tham m­u gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc trong viÖc bè trÝ, ®iÒu ®éng, bæ nhiÖm, khen th­ëng, kû luËt, tiÕp nhËn c¸n bé. Thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi c¸n bé nh©n viªn trong ng©n hµng. Qu¶n lý b¶o qu¶n tµi s¶n cña chi nh¸nh nh­ «t«, kho vËt liÖu dù tr÷ cña c¬ quan theo ®óng chÕ ®é. Thùc hiÖn c«ng t¸c lÔ t©n, b¶o vÖ vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c.

+ Phßng tin häc: Nghiªn cøu ph¸t triÓn c«ng nghÖ ng©n hµng, c¶i tiÕn bæ xung c¸c phÇn mÒm hiÖn cã. Cã nhiÖm vô qu¶n trÞ vµ qu¶n lý toµn bé hÖ thèng m¹ng, m¸y, cËp nhËt øng dông c«ng nghÖ th«ng tin cho ng©n hµng.

+ Tæ kiÓm tra-kiÓm to¸n néi bé: LËp kÕ ho¹ch ®Þnh k× hoÆc ®ét xuÊt vÒ kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé, tr×nh gi¸m ®èc duyÖt vµ tiÕn hµnh kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh c¸c quy tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô, ho¹t ®éng kinh doanh vµ quy chÕ an toµn trong kinh doanh theo ®óng quy ®Þnh cña Ph¸p luËt vÒ Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Lµm ®Çu mèi phèi hîp víi c¸c ®oµn thanh tra, kiÓm to¸n ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña chi nh¸nh.

– VCB HN cã 2 chi nh¸nh cÊp 2 t¹i ®Þa chØ 30-32 L¸ng H¹ vµ 147 Hoµng Quèc ViÖt. Ngoµi ra, cßn cã 3 Phßng Giao dÞch ®Æt t¹i sè 2-Hµng Bµi, sè 14-TrÇn B×nh Träng vµ sè 1-Hµng §ång.

2.1.2. Ho¹t ®éng kinh doanh trong vµi n¨m gÇn ®©y

          Tæng quan ho¹t ®éng cña ngµnh Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng nãi riªng trong n¨m 2003 ®· cã nhiÒu diÔn biÕn tÝch cùc. §Æc biÖt, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®­îc ®¸nh dÊu b»ng danh hiÖu Ng©n hµng ViÖt Nam tèt nhÊt trong n¨m 2003. §©y lµ lÇn thø 4 liªn tiÕp, t¹p chÝ The Banker thuéc tËp ®oµn Financial Times (Anh Quèc), mét t¹p chÝ cã uy tÝn hµng ®Çu trong giíi tµi chÝnh quèc tÕ, b×nh chän vµ trao tÆng. §ã lµ kÕt qu¶ cña sù nç lùc ®æi míi, ph¸t triÓn cña toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng trong qu¸ tr×nh triÓn khai ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu ho¹t ®éng ng©n hµng, lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh, ®æi míi m« h×nh tæ chøc g¾n víi chuÈn mùc quèc tÕ, ®a d¹ng hãa vµ hiÖn ®¹i hãa c¸c dÞch vô ng©n hµng, më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ vµ tõng b­íc ¸p dông c¸c chuÈn mùc ng©n hµng hiÖn ®¹i vµo c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng.

  • Ó thùc hiÖn tèt c¸c ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña VCB VN ®Ò ra, chi nh¸nh VCB HN ®· triÓn khai tÝch cùc c¸c mÆt ho¹t ®éng ®ãng gãp vµo kÕt qu¶ chung cña toµn hÖ thèng, xøng ®¸ng lµ mét trong nh÷ng chi nh¸nh ®i ®Çu toµn hÖ thèng. KÕt qu¶ ho¹t ®éng ­íc tÝnh cña VCB HN ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c ho¹t ®éng sau.

          2.1.2.1. C«ng t¸c ®iÒu hµnh vèn

          * VÒ huy ®éng vèn

          Nhu cÇu huy ®éng vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, nhËp khÈu hµng hãa vµ thanh to¸n lu«n lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña VCB HN. N¨m 2003 thÞ tr­êng vèn trong n­íc rÊt s«i ®éng. VCB HN ®· triÓn khai tÝch cùc c¸c ®ît b¸n chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu, tiÕt kiÖm Seagames dù th­ëng, tiÕt kiÖm k× h¹n 5 n¨m…

B¶ng 2.1 T×nh h×nh huy ®éng vèn cña VCB HN

  • ¬n vÞ: triÖu ®ång

ChØ tiªu

N¨m 2003

% so víi cïng k× 2002

Nguån vèn huy ®éng

5.681.714

135

1. §ång ViÖt Nam

– TiÒn göi t/chøc k/tÕ

 – TiÒn göi d©n c­

– C¸c nguån kh¸c

2.310.757

661.200

1.436.400

213.157

173,6

115,16

204,86

312,07

2. Ngo¹i tÖ (quy ra VND)                     

– TiÒn göi t/chøc k/tÕ                  

– TiÒn göi d©n c­                       

– C¸c nguån kh¸c                      

3.370.957

181.136

302.366

166.205

114

89,1

115,73

704,97

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          Víi vÞ trÝ vµ uy tÝn trong nhiÒu n¨m qua, VCB HN ®· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra: tæng vèn huy ®éng ®¹t 5682 tû ®ång, t¨ng 35% so víi n¨m 2002. Huy ®éng tõ d©n c­ lµ mét ­u thÕ næi tréi cña VCB HN, ®iÒu nµy ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch kh¸ch hµng ®ang ®i theo ®óng h­íng ®i ®«i víi ho¹t ®éng qu¶ng b¸ c¸c s¶n phÈm mang tÝnh tiÖn Ých cao h¬n h¼n so víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c. Tuy nhiªn vÒ dµi h¹n, chi nh¸nh sÏ cã nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ®Ó n©ng cao tû lÖ vèn huy ®éng tõ c¸c tæ chøc do nguån huy ®éng nµy cã chi phÝ thÊp nh»m gi¶m l·i suÊt huy ®éng b×nh qu©n ®Çu vµo, n©ng cao lîi nhuËn.

          Trong c¬ cÊu huy ®éng, tû lÖ vèn huy ®éng b»ng ngo¹i tÖ kh¸ cao ®ang lµ mét th¸ch thøc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÕ giíi diÔn biÕn phøc t¹p vµ cã xu h­íng gi÷ nguyªn ë møc thÊp trong mét thêi gian dµi. Tuy nhiªn, víi kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2003 ­íc ®¹t 42 tû VN§, t¨ng 32% so víi n¨m 2002 ®· kh¼ng ®Þnh VCB HN ®· cã mét chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh doanh tiÒn tÖ ®óng ®¾n.

          * VÒ sö dông vèn

B¶ng 2.2 T×nh h×nh sö dông vèn cña VCB HN

  • ¬n vÞ: triÖu ®ång

ChØ tiªu sö dông vèn

N¨m 2003

% so víi cïng k× 2002

1. §ång ViÖt Nam

– Tæng d­ nî cho vay

+ D­ nî vèn ng¾n h¹n

+ D­ nî vèn trung dµi h¹n

+ Gãp vèn ®ång tµi trî

– T/göi cã k× h¹n t¹i VCB VN

– Mua c«ng tr¸i kho b¹c

– C¸c kho¶n kh¸c

2.504.855

1.198.000

900.000

298.000

19.875

1.188.355

10.000

108.500

178,74

190,78

179,49

235,8

85,72

187,47

100

77,7

2. Ngo¹i tÖ (quy ra VND)

– Tæng d­ nî cho vay           

+ D­ nî vèn ng¾n h¹n          

+ D­ nî vèn trung dµi h¹n   

+ Gãp vèn ®ång tµi trî          

– T/göi cã k× h¹n t¹i VCB VN

3.246.353

916.653

907.704

208.948

30.941

2.029.074

114,6

252,1

248,57

264,86

89,48

84,92

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          C«ng t¸c ®iÒu hµnh vèn cña VCB HN lu«n tu©n thñ quy chÕ do VCB VN ban hµnh vµ thùc hiÖn tèt ph­¬ng ch©m an toµn vµ hiÖu qu¶. Tû lÖ vèn sinh lêi cña chi nh¸nh trong n¨m 2003 ®¹t 98,6% tæng nguån vèn. Chñ tr­¬ng më réng ho¹t ®éng ®Çu t­ tÝn dông trùc tiÕp ®· t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng tr­ëng nguån thu cho chi nh¸nh, bï ®¾p ®­îc phÇn gi¶m sót tõ nguån thu tiÒn göi.

          Víi lîi thÕ nguån huy ®éng lín, chi nh¸nh ®· chñ ®éng më réng ho¹t ®éng tÝn dông nh»m cung øng vèn cã hiÖu qu¶ cho nÒn kinh tÕ vµ t¨ng c­êng nguån vèn cho VCB ®Æc biÖt lµ nguån vèn ngo¹i tÖ. Bªn c¹nh ®ã, chi nh¸nh ®· tËp trung dµnh vèn ®iÒu chuyÓn vµ göi cã k× h¹n t¹i VCB VN, t¨ng n¨ng lùc vÒ vèn cho hÖ thèng vµ sö dông ®Õn møc tèi ®a vµ cã hiÖu qu¶ nguån vèn cña chi nh¸nh. Tuy nhiªn, do møc l·i suÊt ®iÒu chuyÓn néi bé ch­a hîp lý, chi nh¸nh ph¶i huy ®éng vèn víi møc l·i suÊt t­¬ng ®­¬ng Së giao dÞch song møc l·i suÊt ®iÒu chuyÓn víi VCB VN l¹i thÊp h¬n, ®iÒu lµm gi¶m doanh lîi cña chi nh¸nh, ¶nh h­ëng ®Õn ­u thÕ huy ®éng vèn trong ®iÒu kiÖn vÉn ¸p dông møc l·i suÊt huy ®éng trªn v× môc tiªu dµi h¹n.

          2.1.2.2. C¸c ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu

          * C«ng t¸c tÝn dông

          C«ng t¸c tÝn dông trong n¨m 2003 ®· thùc sù khëi s¾c vÒ c¶ quy m« vµ chÊt l­îng, hoµn thµnh xuÊt s¾c kÕ ho¹ch ®­îc giao. Tèc ®é t¨ng tr­ëng cao nh­ng chÊt l­îng tÝn dông vÉn ®¶m b¶o an toµn.

          Bªn c¹nh viÖc thùc thi cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c kh¸ch hµng, VCB HN ®· ¸p dông thµnh c«ng c¬ chÕ l·i suÊt linh ho¹t theo diÔn biÕn thÞ tr­êng. Cô thÓ viÖc ¸p dông l·i suÊt cho vay b»ng ngo¹i tÖ ­u ®·i ®Ó phôc vô cho nhu cÇu thu mua vµ s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu theo chñ tr­¬ng hç trî ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña thµnh phè ®· thùc sù hÊp dÉn víi kh¸ch hµng. Víi ®Þnh h­íng më réng cho vay c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá – mét lo¹i h×nh kh¸ch hµng ®Çy tiÒm n¨ng, VCB HN ®· ph¸t triÓn thªm mét sè kh¸ch hµng míi hiÖu qu¶ víi doanh sè ho¹t ®éng t­¬ng ®èi lín gãp phÇn më réng ®éi ngò kh¸ch hµng truyÒn thèng. §èi víi ®Çu t­ trung dµi h¹n, VCB HN ®· ®¸p øng vèn cho nhiÒu dù ¸n lín trªn c¬ së b¸m s¸t ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh vµ thµnh phè, ®ång thêi xuÊt ph¸t tõ tÝnh cÊp thiÕt thùc tÕ cña dù ¸n ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t­ vèn cã hiÖu qu¶ gãp phÇn hiÖn ®¹i hãa m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc thêi c¬ kinh doanh hiÖu qu¶, gãp phÇn t¨ng thªm viÖc lµm cho lao ®éng thñ ®«.

B¶ng 2.3 Ho¹t ®éng tÝn dông cña VCB HN n¨m 2003

  • ¬n vÞ: triÖu ®ång

ChØ tiªu

D/sè cho vay

D/sè thu nî

D­ nî

1. TÝn dông ng¾n h¹n

– VND

Trong ®ã nî qu¸ h¹n

– Ngo¹i tÖ

Trong ®ã nî qu¸ h¹n

5.976.537

3.644.788

783.554

2.331.749

151.384

5.215.671

3.273.005

780.642

1.943.666

151.853

1.607.704

900.000

 

707.704

 

2. TÝn dông trung dµi h¹n

– VND

Trong ®ã nî qu¸ h¹n

– Ngo¹i tÖ

Trong ®ã nî qu¸ h¹n

387.056

269.942

55.234

117.114

625

190.707

171.956

55.234

18.745

625

506.948

298.000

4.956

208.948

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          Ho¹t ®éng tÝn dông cña chi nh¸nh ®· më réng vµ t¨ng nhanh nh­ng vÉn ®¶m b¶o an toµn. ViÖc duy tr× c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t lu«n ®­îc ®¶m b¶o ®óng vµ ®Çy ®ñ víi nh÷ng quy t¾c tÝn dông, ®ång thêi viÖc lu«n b¸m s¸t c¸c ®¬n vÞ cã quan hÖ tÝn dông ®Ó t­ vÊn vµ cã biÖn ph¸p kÞp thêi nh»m b¶o ®¶m vèn vay ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶.

          Chi nh¸nh ®¸p øng tèt nhu cÇu vèn l­u ®éng cho kh¸ch hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. §Æc biÖt trong n¨m, chi nh¸nh ®· cho vay USD víi l·i suÊt ­u ®·i phôc vô ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu víi doanh sè cho vay ®¹t 156 triÖu USD, d­ nî ®¹t                  58,6 triÖu USD.

  • èi víi vÊn ®Ò nî qu¸ h¹n, trong n¨m 2003 chi nh¸nh chØ cã 0,25% nî qu¸ h¹n trªn tæng d­ nî. D­ nî qu¸ h¹n míi phÇn lín ph¸t sinh do kh¸ch hµng chËm tr¶ gèc vµ l·i t¹m thêi bÞ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n, sè nî qu¸ h¹n hiÖn t¹i chñ yÕu lµ nî khã ®ßi ph¸t sinh tõ nhiÒu n¨m tr­íc. Còng trong n¨m, chi nh¸nh ®· gi¶i quyÕt xong nî khoanh vµ trong thêi gian tíi chi nh¸nh ®ang phÊn ®Êu ®Ó gi¶i quyÕt c¸c kho¶n nî khã ®ßi triÖt ®Ó h¬n.

          * C«ng t¸c kÕ to¸n

          N¨m 2003, chi nh¸nh ®· tÝch cùc, chñ ®éng triÓn khai vµ tham gia víi VCB VN vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo c«ng t¸c thanh to¸n cña ng©n hµng. Tham gia vµo hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng, thanh to¸n trùc tuyÕn VCB – ONLINE ®· t¹o ®iÒu kiÖn rót ng¾n ®­îc thêi gian chuyÓn tiÒn cho kh¸ch hµng, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng, gi¶m bít dÇn viÖc sö dông tiÒn mÆt trong l­u th«ng. Nãi c¸ch kh¸c, ho¹t ®éng kÕ to¸n vµ thanh to¸n cña ng©n hµng ®· gãp phÇn tÝch cùc vµo kÕt qu¶ chung cña toµn hÖ thèng, ®¶m b¶o thanh to¸n nhanh chÝnh x¸c, t¨ng vßng quay sö dông vèn vµ chuyÓn m¹nh sang thanh to¸n ®iÖn tö.

          Víi viÖc ¸p dông c«ng nghÖ ng©n hµng hiÖn ®¹i cïng víi th¸i ®é phôc vô kh¸ch hµng v¨n minh lÞch sù cña ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n ®· mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ tèt trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, c¸c giao dÞch ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng, chÝnh x¸c t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kh¸ch hµng lu©n chuyÓn vèn nhanh, ®Æc biÖt nh÷ng kho¶n vèn vay, gãp phÇn cïng ho¹t ®éng tÝn dông cñng cè vµ më réng sè l­îng kh¸ch hµng giao dÞch. N¨m 2003, l­îng kh¸ch hµng ®Õn víi chi nh¸nh t¨ng 22.4% so víi n¨m 2002.

 

          B¶ng 2.4 Ho¹t ®éng thanh to¸n – kÕ to¸n cña VCB HN n¨m 2003

  • ¬n vÞ: VND

ChØ tiªu

N¨m 2003

% so víi cïng k× 2002

– Thanh to¸n bï trõ

– Thanh to¸n qua NHNN

– Thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng

4.202.000

3.988.000

7.159.000

83,3

167

515

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          ViÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng, CITAD, thanh to¸n trùc tuyÕn trong hÖ thèng VCB t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng nhanh doanh sè thanh to¸n qua ng©n hµng, duy tr× chÊt l­îng thanh to¸n, gãp phÇn t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ, gi¶m dÇn l­îng thanh to¸n tiÒn mÆt, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô ng©n hµng vµ qua ®ã t¨ng doanh thu cho ng©n hµng.

          * C«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu

  • ©y lu«n ®­îc coi lµ thÕ m¹nh cña VCB. Ph¸t huy uy tÝn th­¬ng hiÖu ®· t¹o dùng ®­îc trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, VCB HN ®· trë thµnh ®Þa chØ ®¸ng tin cËy cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trªn ®Þa bµn.

          C«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ n¨m 2003 cã chÊt l­îng tèt víi tæng sè xuÊt nhËp khÈu c¶ n¨m ­íc ®¹t 260 triÖu USD, t¨ng 32% so víi cïng k× n¨m 2002. VCB HN ®· triÓn khai nhiÒu chÝnh s¸ch kh¸ch hµng nh­ ­u ®·i phÝ, nhËn chøng tõ t¹i c¬ së, kÐo dµi thêi gian giao dÞch… ®Ó phôc vô kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, chi nh¸nh vÉn gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n kh«ng Ýt trong viÑc gi÷ kh¸ch hµng truyÒn thèng còng nh­ gi÷ kh¸ch hµng cò do gÆp ph¶i sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng bëi c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn. V× vËy trong thêi gian tíi, víi viÖc triÓn khai Module míi vÒ tµi trî th­¬ng m¹i vµ thÝ ®iÓm m« h×nh quan hÖ kh¸ch hµng míi sÏ t¨ng thªm ®­îc thÞ phÇn lín h¬n ë lÜnh vùc kinh doanh khã kh¨n nµy.

 

          B¶ng 2.5 Ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña VCB HN n¨m 2003

  • ¬n vÞ: 1000 USD

ChØ tiªu

Doanh sè

% so víi 2002

NhËp khÈu (USD)

– Më L/C

– Thanh to¸n L/C

-Thanh to¸n TTR vµ Colection

429.000

215.000

180.000

34.000

146,82

140

147

121

XuÊt khÈu (USD)

– Më L/C

– Thanh to¸n L/C

-Thanh to¸n TTR vµ Colection

63.000

17.000

16.000

30.000

114,54

113

119

88

Ph¸t hµnh th­ b¶o l·nh

– Trong n­íc

+VND

+USD

– N­íc ngoµi (USD)

718.7

66.7

651

5.396

300

145

155

147

Tæng céng

161.2

172

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          * C«ng t¸c dÞch vô ng©n hµng

          Víi chÝnh s¸ch ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng, tõng b­íc ®­a c¸c s¶n phÈm ng©n hµng hiÖn ®¹i vµo cuéc sèng, c«ng t¸c dÞch vô cña chi nh¸nh n¨m 2003 ®· cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc.

          Tèc ®é t¨ng tr­ëng nguån vèn huy ®éng cña VCB HN cã sù t¸c ®éng rÊt lín cña yÕu tè dÞch vô:

B¶ng 2.6 Ho¹t ®éng dÞch vô ng©n hµng cña VCB HN n¨m 2003

  • ¬n vÞ: 1000 USD; 1.000.000 VND

ChØ tiªu

N¨m 2003

% so cïng k× 2002

Tæng nguån vèn huy ®éng

2.586.000

103,56

ChuyÓn tiÓn trong n­íc (qua CMND)

820.000

245

– ChuyÓn ®i n­íc ngoµi (USD)

500

143

– ChuyÓn n­íc ngoµi ®Õn

11.944

257

– Doanh sè chi tr¶ kiÒu hèi

24.155

324

– TK c¸ nh©n víi sè d­ b×nh qu©n ®¹t 60 tû VND

11.572

157

ThÎ VCB-Connect 24

11.750

380

Sè m¸y ATM

8

400

ThÎ VISA, MASTER

– Doanh thu thanh to¸n tiÒn mÆt (USD)

– Doanh thu dÞch vô (USD)

1.130

217

186

698

552

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          VCB HN lu«n cã c¸c c«ng t¸c khuyÕch tr­¬ng tiÖn Ých s¶n phÈm phôc vô kh¸ch hµng, ®¶m b¶o thuËn lîi cho kh¸ch hµng, tõng b­íc ®ång bé liªn hoµn c¸c dÞch vô ng©n hµng, thu hót ®«ng ®¶o kh¸ch hµng trªn ®Þa bµn vµ c¸c khu vùc l©n cËn.

          Bªn c¹nh ®ã, chi nh¸nh ®· ph¸t triÓn m¹ng l­íi 26 ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, tËp trung chñ yÕu vµo c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c cöa hµng kinh doanh dÞch vô, c¸c trung t©m dÞch vô nh­: H¶i Long Shop, Apollo Clock, Côm c¶ng hµng kh«ng miÒn B¾c… Phßng dÞch vô cña chi nh¸nh còng ®ang theo dâi ho¹t ®éng cña 10 bµn ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ víi doanh sè b¸n ngo¹i tÖ n¨m 2003 ®¹t 1.5022.000 USD, t¨ng 15% so víi n¨m 2002.

          * Kinh doanh ngo¹i tÖ

          B¶ng 2.7 Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ cña VCB HN n¨m 2003

  • ¬n vÞ: USD

ChØ tiªu

N¨m 2003

% so víi cïng k× 2002

Mua

– Tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n

– Tõ VCB VN

B¸n

B¸n cho c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n

– B¸n cho VCB VN

239.459

193.792

45.667

237.858

203.022

34.836

183,49

276,72

84,62

182,26

164,48

492,17

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña VCB HN lu«n ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt, t¹o ®iÒu kiÖn hç trî c«ng t¸c thanh to¸n nhËp khÈu t¨ng m¹nh. C«ng t¸c kinh doanh ngo¹i tÖ thùc hiÖn ®óng chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi cña Nhµ n­íc.

          N¨m 2003 do hiÖn t­îng chªnh lÖch c¸n c©n thanh to¸n vµ c¸c biÕn ®éng t©m lý kh¸c lµm tû gi¸ ®ång USD biÕn ®éng m¹nh vµo cuèi n¨m dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khan hiÕm ngo¹i tÖ vµ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn c«ng t¸c ngo¹i tÖ cña chi nh¸nh. Nh­ng víi nç lùc cao, chi nh¸nh vÉn cã mét kÕt qu¶ kinh doanh ngo¹i tÖ rÊt kh¶ quan.

2.2  Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong vµi n¨m gÇn ®©y

         ThÎ lµ mét c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt rÊt ®­îc ­a chuéng trªn thÕ giíi, b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµo n¨m 1990 do VCB VN ph¸t hµnh, thÎ ®ang dÇn trë thµnh mét c«ng cô thanh to¸n hÊp dÉn ®èi víi ng­êi d©n ViÖt Nam. NhËn thÊy thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng, VCB VN ®· nhanh chãng n¾m b¾t vµ trë thµnh ng©n hµng ®Çu tiªn cung cÊp dÞch vô thÎ ë ViÖt Nam vµ cã thÞ phÇn lín nhÊt trong lÜnh vùc kinh doanh nµy. HiÖn nay, trong viÖc cung cÊp thÎ néi ®Þa, VCB VN chiÕm 67% thÞ phÇn.

B¶ng 2.8  ThÞ phÇn thanh to¸n thÎ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam

  • ¬n vÞ: %

N¨m

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01

02

ThÞ phÇn

100

100

100

100

95

70

59

45

40

35

45

45

 Nguån: B¸o c¸o ho¹t ®éng n¨m 2003 cña hiÖp héi thÎ ng©n hµng ViÖt Nam

         Tuy nhiªn còng nh­ c¸c ng©n hµng kh¸c, doanh sè thÎ cña VCB VN phô thuéc t­¬ng ®èi lín vµo dßng kh¸ch du lÞch, vµo vµi n¨m gÇn ®©y, l­îng kh¸ch du lÞch gi¶m m¹nh, doanh sè thÎ cña VCB VN còng gi¶m theo ®¸ng kÓ. H¬n n÷a, thÞ tr­êng thÎ ngµy cµng cã sù c¹nh tranh kh¾c nghiÖt, VCB VN ngµy cµng khã cã thÓ duy tr× vÞ trÝ ®éc t«n trªn thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam. Song ®Õn nay, VCB VN vÉn lµ mét ®¹i gia trªn thÞ tr­êng thÎ, tÝnh ®Õn th¸ng 3 – 2004, VCB VN chiÕm 67% thÞ phÇn thÎ néi ®Þa vµ 32% thÞ phÇn thÎ quèc tÕ.

         Tuy VCB VN ®· cã c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi cho viÖc kinh doanh thÎ, tõ khi chØ lµm ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n thÎ cho c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®Õn khi trùc tiÕp ph¸t hµnh thÎ, song víi chi nh¸nh VCB HN, kinh doanh thÎ l¹i lµ mét lÜnh vùc rÊt míi mÎ. Ho¹t ®éng nµy míi ®­îc b¾t ®Çu triÓn khai tõ th¸ng 8-2002. ChÝnh v× vËy, nh÷ng sè liÖu vÒ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cña chi nh¸nh VCB HN lµ rÊt nhá bÐ.

 

2.2.1. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

HiÖn nay, t¹i VCB HN c¸c lo¹i thÎ ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n gåm:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.2.1.1. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ

 

(1). C¸c thñ tôc yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ

* §èi víi kh¸ch hµng

– §èi t­îng:

+ Tæ chøc, c«ng ty: c¬ quan Nhµ n­íc, ®oµn thÓ, doanh nghiÖp, tæ chøc quèc tÕ, c¬ quan ngo¹i giao vµ tæ chøc n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam.

+ C¸ nh©n: ng­êi ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi ë ViÖt Nam cã nguyÖn väng vµ ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn sö dông thÎ.

– Kh¸ch hµng hoµn thµnh bé hå s¬ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ bao gåm:

+ §¬n xin ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ.

+ Hîp ®ång sö dông thÎ quèc tÕ.

+ B¶n sao chøng minh th­ nh©n d©n hoÆc hé chiÕu.

+ GiÊy tê b¶o l·nh, thÕ chÊp, ký quü.

* §èi víi chi nh¸nh ph¸t hµnh

– Trong vßng 4 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn bé hå s¬ ®Çy ®ñ, chi nh¸nh cã tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh bé hå s¬ vµ quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay tõ chèi ph¸t hµnh thÎ.

– TiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng:

+ H¹ng ®Æc biÖt: kh¸ch hµng thuéc d¹ng ­u tiªn ®èi víi ng©n hµng.

+ H¹ng I: kh¸ch hµng tÝn nhiÖm, cã quan hÖ th­êng xuyªn víi ng©n hµng.

+ H¹ng II: c¸c ®èi t­îng cßn l¹i.

– TiÕn hµnh t¹o mét hå s¬ qu¶n lý thÎ: tªn chñ thÎ, ngµy sinh, sè CMT, h¹n møc tÝn dông thÎ, ®¹i chØ th­êng tró, ®Þa chØ liªn l¹c,…

(2). Chi nh¸nh ph¸t hµnh

– §iÖn yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ göi ®Õn trung t©m thÎ tr­íc 15h30 sÏ ®­îc xö lý trong ngµy, sau 15h30 sÏ ®­îc xö lý  vµo ngµy lµm viÖc tiÕp theo. §iÖn yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ ph¶i ®­îc tr­ëng phßng duyÖt.

– Trung t©m thÎ tiÕn hµnh c¸c b­íc:

+ §èi chiÕu d÷ liÖu nhËn ®­îc víi c¸c th«ng tin trªn file sau ®ã cËp nhËt th«ng tin vµ t¹o hå s¬ kh¸ch hµng t¹i trung t©m thÎ.

+ C¨n cø trªn c¸c d÷ liÖu nhËn ®­îc ®Ó t¹o sè PIN vµ in thÎ.

+ KiÓm tra d÷ liÖu ®· in trªn thÎ víi d÷ liÖu trong file hå s¬.

(3). Trung t©m thÎ göi thÎ vµ sè PIN cña kh¸ch hµng cho chi nh¸nh ph¸t hµnh.

(4). Sau 4 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy hå s¬ thÎ ®­îc chÊp nhËn, chi nh¸nh ph¸t hµnh göi thÎ vµ sè PIN cho kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng tù ®Õn ng©n hµng nhËn thÎ.

(5). Vµo cuèi mçi th¸ng, Trung t©m thÎ göi b¶n sao kª chi tiÕt c¸c giao dÞch cña kh¸ch hµng cho chi nh¸nh ph¸t hµnh, chi nh¸nh sÏ göi b¶n sao kª nµy ®Õn cho kh¸ch hµng.

2.2.1.2. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ Connect 24

 

(1). Kh¸ch hµng hoµn thµnh ®¬n xin ph¸t hµnh thÎ bao gåm:

– §¬n xin ph¸t hµnh thÎ vµ më tµi kho¶n (nÕu ch­a cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng).

– Chøng minh th­ nh©n d©n hoÆc hé chiÕu.

(2). Chi nh¸nh kiÓm tra hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng theo 3 h¹ng (h¹ng chuÈn, h¹ng vµng, h¹ng ®Æc biÖt)

B¶ng 2.9 C¸c h¹ng thÎ Connect 24 do VCB HN ph¸t hµnh

  • ¬n vÞ: VND

ChØ tiªu

H¹ng chuÈn

H¹ng vµng

H¹ng ®Æc biÖt

H¹n møc tiÒn mÆt

tèi ®a 1 ngµy

10.000.000

15.000.000

20.000.000

H¹n møc chuyÓn kho¶n

tèi ®a 1 ngµy

10.000.000

15.000.000

20.000.000

Sè lÇn giao dÞch 1 ngµy

10 lÇn

15 lÇn

20 lÇn

(3). Chi nh¸nh göi hå s¬ kh¸ch hµng cho Trung t©m thÎ

– Trung t©m thÎ tiÕn hµnh lËp hå s¬ kh¸ch hµng bao gåm:

+ Hä vµ tªn kh¸ch hµng.

+ Sè tµi kho¶n c¸ nh©n.

+ Sè CIF.

+ H¹ng thÎ.

– Trung t©m thÎ t¹o sè PIN vµ in thÎ råi chuyÓn cho chi nh¸nh ph¸t hµnh.

(4). Sau 5 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy hå s¬ xin p¸ht hµnh thÎ ®­îc chÊp nhËn, chi nh¸nh göi sè PIN vµ thÎ ®Õn cho kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng tù ®Õn ng©n hµng nhËn thÎ.

2.2.2. Quy tr×nh thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

2.2.2.1. Quy tr×nh thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ

 

* T¹i ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (§VCNT)

Khi chñ thÎ xuÊt tr×nh thÎ, §VCNT tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña thÎ, ®èi chiÕu víi danh s¸ch thÎ cÊm l­u hµnh, kiÓm tra chøng minh th­ hoÆc hé chiÕu cña kh¸h hµng.

– §­a thÎ qua m¸y ®äc thÎ EDC, m¸y sÏ tù ®éng cÊp phÐp giao dÞch. NÕu gi¸ trÞ giao dÞch lín h¬n hoÆc b»ng h¹n møc thanh to¸n, §VCNT ph¶i liªn hÖ víi Trung t©m thÎ ®Ó xin cÊp phÐp. C¸c giao dÞch øng tiÒn mÆt ®Òu ph¶i xin cÊp phÐp t¹i VCB HN tr­íc khi thùc hiÖn giao dÞch.

– Sau khi giao dÞch ®­îc chÊp nhËn, §VCNT yªu cÇu kh¸ch hµng hoµn thµnh ho¸ ®¬n. Ho¸ ®¬n gåm 3 liªn: 1 liªn giao l¹i cho kh¸ch hµng, 1 liªn göi cho ng©n hµng, 1 liªn §VCNT l­u l¹i ®Ó tra so¸t nÕu cã.

+ Liªn göi cho ng©n hµng ph¶i ®­îc göi trong vßng 7 ngµy sau khi giao dÞch ®­îc thùc hiÖn.

+ Liªn l­u l¹i §VCNT ph¶i ®­îc l­u trong vßng 18 th¸ng sau khi giao dÞch ®­îc thùc hiÖn.

– Thùc hiÖn truyÒn d÷ liÖu thanh to¸n ®Õn ng©n hµng: giao dÞch ®­îc truyÒn ®Õn tr­íc 14h ®­îc b¸o cã trong ngµy, sau 14h ®­îc b¸o cã trong ngµy lµm viÖc tiÕp theo.

* T¹i chi nh¸nh thanh to¸n

Chi nh¸nh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña ho¸ ®¬n vµ nhËp d÷ liÖu ®Ó lËp hå s¬ nhê thu vµ theo dâi §VCNT.

– Chi nh¸nh ®­îc quyÒn t¹m øng tiÒn cho §VCNT trªn c¬ së tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n sau khi trõ ®i phÝ mµ §VCNT ph¶i thanh to¸n víi ng©n hµng (theo tû lÖ ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång ®¹i lý ®· ký víi VCB HN).

– Chi nh¸nh lËp b¶ng kª theo mÉu quy ®Þnh vµ göi Trung t©m thÎ nhê thu. B¶ng kª ®­îc ph©n thµnh 2 lo¹i: thÎ do VCB HN ph¸t hµnh vµ thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh. NÕu nhËn ®­îc b¸o cã do trung t©m thÎ göi vÒ, chi nh¸nh ®èi chiÕu víi hå s¬ gèc nÕu khíp th× lµm thñ tôc tÊt to¸n tµi kho¶n nhê thu.

* T¹i Trung t©m thÎ

– Hµng ngµy, Trung t©m thÎ nhËn d÷ liÖu thanh to¸n cña chi nh¸nh thanh to¸n chuyÓn vÒ, qua ®ã cËp nhËt hå s¬ qu¶n lý thÎ.

– §èi víi thÎ do VCB HN ph¸t hµnh, Trung t©m thÎ b¸o nî chi nh¸nh ph¸t hµnh tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n. §èi víi thÎ do chi nh¸nh VCB HN tiÕn hµnh thanh to¸n (thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh), Trung t©m thÎ b¸o cã cho chi nh¸nh ng©n hµng ®· thanh to¸n cho §VCNT tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n sau khi ®· trõ ®i phÝ cña §VCNT vµ céng víi chi nh¸nh ®­îc h­ëng. §ång thêi trung t©m thÎ tæng hîp thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh vµ lµm thñ tôc nhê thu th«ng qua tæ chøc thÎ quèc tÕ. NÕu nhËn ®­îc b¸o cã cña n­íc ngoµi, Trung t©m thÎ thÎ ®èi chiÕu víi hå s¬ gèc, nÕu trïng khíp th× tiÕn hµnh tÊt to¸n c¸c tµi kho¶n cã liªn quan.

* Khi chi nh¸nh VCB HN ph¸t hµnh lµ ng©n hµng ph¸t hµnh

Khi nhËn ®­îc giÊy b¸o nî do Trung t©m thÎ göi vÒ, chi nh¸nh ph¸t hµnh cËp nhËt hå s¬ qu¶n lý thÎ, cuèi th¸ng, chi nh¸nh in vµ chuyÓn b¶n sao kª c¸c giao dÞch ®· thùc hiÖn trong th¸ng cho kh¸ch hµng vµ tiÕn hµnh thu nî kh¸ch hµng. Sau khi thu nî kh¸ch hµng, chi nhanh göi th«ng tin thu nî vÒ cho Trung t©m thÎ cËp nhËt hå s¬ qu¶n lý thÎ.

2.2.2.2. Quy tr×nh thanh to¸n thÎ Connect 24

Kh¸ch hµng lµ chñ thÎ Connect 24 do VCB HN ph¸t hµnh cã thÓ rót tiÒn t¹i c¸c ®iÓm rót tiÒn mÆt cña VCB hoÆc c¸c m¸y ATM, chuyÓn kho¶n trong hÖ thèng VCB, chuyÓn kho¶n víi c¸c ng©n hµng ®¹i lý.

Khi kh¸ch hµng thùc hiÖn giao dÞch, c¸c th«ng tin tµi kho¶n tõ hÖ thèng ATM ®­îc truyÒn vÒ Trung t©m thÎ, hÖ thèng sÏ ®èi chiÕu c¸c chøng tõ víi tµi kho¶n kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng vµ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh sè tiÒn trong tµi kho¶n kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng.

 

2.2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong vµi n¨m gÇn ®©y

2.2.3.1. VÒ c«ng t¸c ph¸t hµnh thÎ

          Míi chØ b¾t ®Çu ph¸t hµnh thÎ tõ th¸ng 8 – 2002 nh­ng trong vßng 4 th¸ng cuèi n¨m 2002, VCB HN ®· ph¸t hµnh:

          – ThÎ VCB-Connect 24 ®¹t 2.800 thÎ vµ doanh sè thanh to¸n ®¹t 18 tû ®ång.

          – ThÎ VISA vµ MASTER ®¹t 300 thÎ vµ doanh sè thanh to¸n tÝn dông lµ 104.000 USD.

Tõ 18-3-2003, VCB VN nãi chung vµ c¸c chi nh¸nh VCB nãi riªng ®· cã thÓ ph¸t hµnh thÎ AMEX. Tuy nhiªn, t¹i chi nh¸nh VCB HN ch­a cã kh¸ch hµng nµo yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ AMEX do nh÷ng ®èi t­îng cña thÎ AMEX th­êng lµ nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao, th­êng xuyªn ®i c¸c n­íc c«ng t¸c, du lÞch vµ cã nhu cÇu chi tiªu cao nªn lo¹i h×nh thÎ nµy ch­a ®­îc phæ biÕn ë ViÖt Nam.

  • Õn nay, tÝnh trong n¨m 2003, VCB HN ®· ph¸t hµnh:

– ThÎ VCB-Connect 24 lµ 10.891 thÎ, sè l­îng giao dÞch tiÒn mÆt lµ 222.912 lÇn ®¹t doanh sè 239.067 tû ®ång.

– ThÎ tÝn dông lµ 1.093 chiÕc, trong ®ã

+ ThÎ VISA lµ 807 thÎ

+ ThÎ MASTER lµ 253 thÎ

+ ThÎ AMEX lµ 33 thÎ

          Qua mét vµi sè liÖu trªn ta cã thÓ thÊy tû lÖ thÎ ®Ó rót tiÒn mÆt t¨ng kh¸ cao trong vßng h¬n mét n¨m VCB HN b¾t ®Çu cung cÊp dÞch vô thÎ cho kh¸ch hµng. §©y lµ mét ®iÒu dÔ hiÓu v× t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam, thÎ néi ®Þa ph¸t hµnh th× cã ®Õn 98% lµ thÎ ghi nî vµ thÎ ATM nªn viÖc mét ng©n hµng cã sè l­îng m¸y ATM t­¬ng ®èi nhiÒu vµ mét hÖ thèng thanh to¸n online nh­ VCB HN cã thÓ cung cÊp dÞch vô thÎ tèt vµ thu hót mét sè l­îng lín kh¸ch hµng lín lµ ®iÒu dÔ hiÓu.

Cßn ®èi víi thÎ tÝn dông quèc tÕ, xÐt vÒ doanh sè sö dông thÎ, thÎ do chi nh¸nh VCB HN ph¸t hµnh chñ yÕu ®­îc dïng cho nhu cÇu thanh to¸n vµ rót tiÒn mÆt cña c¸c chñ thÎ ë n­íc ngoµi. ViÖc sö dông thÎ trong n­íc cßn kh¸ h¹n chÕ do sè l­îng c¬ së chÊp nhËn thÎ trong thanh to¸n tiÒn hµng hãa, dÞch vô ch­a nhiÒu. Kh¸ch hµng dïng thÎ ®Ó chi tiªu ë n­íc ngoµi vÉn chiÕm mét tû lÖ cao, kho¶ng 75%. Trong sè ®ã cã mét phÇn lín sinh viªn, häc sinh du häc ë n­íc ngoµi ®Òu sö dông thÎ cña VCB ®Ó chi tiªu. §iÒu nµy cho thÊy r»ng: c«ng t¸c ph¸t hµnh cßn phô thuéc vµo bªn ngoµi, cô thÓ lµ phô thuéc vµo l­îng kh¸ch n­íc ngoµi ®Õn ViÖt Nam vµ ng­êi ViÖt Nam ra n­íc ngoµi. Thùc tÕ nµy bÊt lîi cho ng©n hµng khi cã sù biÕn ®éng nµo ®ã trong quan hÖ quèc tÕ hoÆc t×nh h×nh kinh tÕ ë n­íc ngoµi.

         Mét ®iÓm næi bËt trong c«ng t¸c ph¸t hµnh cña chi nh¸nh VCB HN lµ c«ng t¸c phßng chèng rñi ro. Rñi ro vÒ thu nî ph¸t hµnh hÇu nh­ kh«ng cã, chØ chiÕm kho¶ng 0,05%. Ngoµi ra kh«ng cã rñi ro nµo kh¸c. Thµnh c«ng nµy xuÊt ph¸t tõ viÖc chi nh¸nh ®· ®Ò ra ®­îc mét hÖ thèng biÖn ph¸p xö lý khi rñi ro x¶y ra. Chi nh¸nh còng ®· tu©n thñ chÆt chÏ c¸c quy ®Þnh vÒ viÖc ph¸t hµnh thÎ do Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®Ò ra, nhÊt lµ trong kh©u thÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã, khi mua thÎ, kh¸ch hµng ph¶i ký quü mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh. Do ®ã kh«ng x¶y ra rñi ro tÝn dông mµ chØ cã mét vµi tr­êng hîp nî qu¸ h¹n.

          2.2.3.2. VÒ c«ng t¸c thanh to¸n thÎ

         Trong kho¶ng thêi gian h¬n 1 n¨m b¾t ®Çu kinh doanh thÎ, doanh sè thanh to¸n thÎ cña VCB HN cã sù t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ.

         – ThÎ Connect 24 vµ hÖ thèng ATM: Sè l­îng thÎ n¨m 2002 lµ 2.800 thÎ, ®Õn 31 – 12 – 2003 sè l­îng thÎ ®· ®¹t 11.750 thÎ víi tæng doanh sè rót tiÒn mÆt lªn ®Õn 239 tû VND, tæng giao dÞch chuyÓn kho¶n ®¹t 13 tû VND. Sè l­îng m¸y ATM tõ 8 m¸y n¨m 2002 ®· ®­îc bæ xung thªm 3 m¸y vµo n¨m 2003. §©y ®­îc coi lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n cña VCB HN nh»m h­íng tíi môc tiªu chiÕn l­îc: “VCB Vision 2010” cña toµn hÖ thèng VCB VN. §©y lµ mét dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu thùc sù cña ®«ng ®¶o ng­êi d©n ViÖt Nam hiÖn nay. ThÎ VCB-Connect 24 ®­îc kÕt nèi trùc tiÕp vµo tµi kho¶n c¸ nh©n cña chñ thÎ vµ víi t©m lý ng¹i vay nî cña ng­êi d©n ViÖt Nam th× hä cã thÓ yªn t©m v× hä ®ang chi tiªu b»ng tiÒn cña chÝnh m×nh. Víi ®Æc tÝnh ®ã, thÎ ®· ®­îc rÊt nhiÒu c«ng ty dïng ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn. §Õn nay ngoµi c¸c giao dÞch c¬ b¶n nh­ rót tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n c¸c chñ thÎ VCB-Connect 24 cã thÓ thùc hiÖn thªm c¸c giao dÞch thanh to¸n tiÒn ®iÖn, phÝ b¶o hiÓm. S¾p tíi, VCB sÏ liªn kÕt thªm víi c¸c nhµ cung øng ®iÖn, n­íc, m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng… ®Ó phôc vô dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng.

  • èi víi hÖ thèng ATM, ®¹i bé phËn mäi ng­êi nh×n nhËn hÖ thèng ATM chØ ®Ó phôc vô thÎ Connect 24 nh­ng trªn thùc tÕ, hÖ thèng ATM cßn phôc vô rÊt nhiÒu ®èi t­îng chñ thÎ: chñ thÎ Connect 24, chñ thÎ quèc tÕ, thËm chÝ cã thÓ phôc vô chñ thÎ ghi nî néi ®Þa cña c¸c ng©n hµng kh¸c. Víi kh¶ n¨ng kÕt nèi víi hÖ thèng cña c¸c ng©n hµng kh¸c, VCB HN còng thu ®­îc mét nguån lîi kh«ng nhá nhê kh¶ n¨ng më réng m¹ng l­íi rót tiÒn mÆt.

         – ThÎ tÝn dông quèc tÕ: tr­íc ®©y, doanh sè thanh to¸n chñ yÕu cña chi nh¸nh lµ doanh sè cña hai lo¹i thÎ VISA vµ MASTER, c¸c lo¹i thÎ kh¸c cã doanh sè rÊt thÊp hoÆc hÇu nh­ b»ng 0. §Õn n¨m 2003, doanh sè thÎ tÝn dông quèc tÕ t¨ng ®Òu ë c¶ 5 lo¹i thÎ víi tæng doanh thu lµ 467.063 USD, tæng sè phÝ thu ®­îc tõ ho¹t ®éng thanh to¸n lµ 13.714 USD trong ®ã phÝ tiÒn mÆt lµ 6.922 USD vµ phÝ dÞch vô lµ 6.792 USD.

 

 

 

 

B¶ng 2.10  Doanh sè thanh to¸n c¸c lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ t¹i VCB HN 2003

  • ¬n vÞ: USD

Lo¹i thÎ

D/sè thanh to¸n

% trong tæng d/sè h/®éng thÎ

PhÝ thu ®­îc

VISA

290.294

62,153%

9.167

MASTER

134.366

28,77%

3.746

JCB

5.924

1,27%

159

AMEX

36.347

7,8%

366

DINNER

132

0,000%

8

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

  • èi víi dÞch vô thanh to¸n thÎ tÝn dông, m¹ng l­íi ®¬n vÞ chÊp nhËn thanh to¸n (§VCNTT) ®ãng mét vai trß rÊt quan träng. HiÖn nay m¹ng l­íi §VCNTT cña VCB HN lµ 13 c¬ së. §èi víi toµn bé hÖ thèng VCB vµ ®èi víi m¹ng l­íi §VCNTT cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trªn ®Þa bµn Hµ Néi, ®©y lµ mét m¹ng l­íi t­¬ng ®èi máng, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thùc tÕ cña thÎ trªn thÞ tr­êng. T¹i c¸c c¬ së nµy, sè c¸c ®¬n vÞ ®­îc l¾p ®Æt m¸y EDC vÉn cßn qu¸ Ýt, do kh«ng ®ñ trang bÞ ®ång lo¹t nªn VCB HN chØ trang bÞ cho nh÷ng ®¬n vÞ cã doanh sè lín, ®©y lµ mét nh­îc ®iÓm ®Ó c¸c ng©n hµng kh¸c cã thÓ th©m nhËp vµo c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ cña VCB HN.

2.3  §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

          ChØ trong vßng ch­a ®Çy 2 n¨m b¾t ®Çu kinh doanh thÎ, VCB HN ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh qu¶ ®ãng gãp vµo thµnh tÝch chung cña toµn hÖ thèng VCB. Tuy cã nhiÒu thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh­ng VCB HN còng ®· vµ ®ang ph¶i ®­¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n tõ nhiÒu phÝa.

2.3.1. Nh÷ng thuËn lîi

          N»m trong hÖ thèng VCB VN, Chi nh¸nh VCB HN cã nh÷ng ®iÒu kiÖn rÊt tèt ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ nhê nh÷ng lîi thÕ cña hÖ thèng VCB VN.

          * HÖ thèng VCB lµ hÖ thèng ng©n hµng ®i ®Çu trong lÜnh vùc thanh to¸n thÎ ë ViÖt Nam

Víi vÞ thÕ lµ ng©n hµng ®i tiªn phong trong lÜnh vùc thÎ, VCB lu«n lµ mét th­¬ng hiÖu lín trong ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ. Lµ ng©n hµng ®Çu tiªn ®­îc Ng©n hµng Nhµ n­íc chÊp thuËn thùc hiÖn ®¹i lý thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ cho c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh n­íc ngoµi, VCB HN cã thÓ chÊp nhËn thanh to¸n cho c¶ 5 lo¹i thÎ tÝn dông th«ng dông nhÊt hiÖn nay: VISA, MASTER, JCB, AMEX, DINNERS CLUB. Lµ ng©n hµng ®Çu tiªn thùc hiÖn thanh to¸n thÎ cho nªn VCB HN ®· vµ ®ang chiÕm gi÷ mét thÞ phÇn lín trªn thÞ tr­êng thÎ thñ ®«, cã ®­îc ­u thÕ lín trong c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng.

* VCB VN lµ mét ng©n hµng lín vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc thanh to¸n, dÞch vô

VCB VN ®­îc biÕt ®Õn lµ mét ng©n hµng ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc ®èi ngo¹i, v× vËy trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ VCB VN lu«n lµ ng©n hµng ®i ®Çu, VCB VN cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ t¹o ®­îc nhiÒu mèi quan hÖ kinh doanh víi c¸c tæ chøc lín trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi. Trong c«ng t¸c thanh to¸n thÎ, chñ yÕu lµ thanh to¸n quèc tÕ, víi c¸c mèi quan hÖ cã s½n víi c¸c tæ chøc thanh to¸n quèc tÕ, VCB cã mét lîi thÕ to lín khi tham gia lÜnh vùc thanh to¸n thÎ.

Lµ mét ng©n hµng lín ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm trong thanh to¸n quèc tÕ, VCB s½n cã nh÷ng trang thiÕt bÞ phôc vô cho thanh to¸n nh­: m¸y tÝnh nèi m¹ng, m¸y Fax, Telex… §iÒu nµy gióp cho hÖ thèng VCB nãi chung vµ VCB HN nãi riªng b­íc vµo ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ quèc tÕ mµ kh«ng cÇn ®Çu t­ qu¸ nhiÒu cho c¬ së h¹ tÇng th«ng tin liªn l¹c.

Víi nh÷ng kinh nghiÖm ®· tÝch luü ®­îc, VCB lu«n coi träng c«ng t¸c Marketing vµ chiÕn l­îc kh¸ch hµng nh»m lu«n lu«n n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cña m×nh. Kh¸ch hµng th­êng xuyªn ®­îc cËp nhËt nh÷ng th«ng tin, h­íng dÉn cô thÓ vÒ c¸c quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n thÎ. Ngoµi ra, víi mçi ®èi t­îng kh¸ch hµng, VCB lu«n cã thÓ ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i phï hîp nh»m thu hót kh¸ch hµng.

* C«ng nghÖ th«ng tin trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ë ViÖt Nam cã nh÷ng b­íc tiÕn bé nhanh chãng

Ngµy nay, tèc ®é ph¸t triÓn cña tin häc trªn thÕ giíi ®­îc vÝ nh­ vò b·o vµ ë ViÖt Nam, c«ng nghÖ th«ng tin lµ mét ngµnh ®ang cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc. Nh÷ng b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc trong c«ng nghÖ th«ng tin lµ mét thuËn lîi cho c¸c ng©n hµng nãi chung vµ VCB nãi riªng trong ho¹t ®éng kinh doanh thÎ. Ng©n hµng cã thÓ ¸p dông nh÷ng thµnh tùu trªn thÕ giíi còng nh­ nh÷ng phÇn mÒm vµ ®éi ngò nh©n lùc trong n­íc ®Ó ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái vÒ mÆt tin häc trong c«ng nghÖ thÎ. §©y lµ mét yÕu tè quan träng gióp ng©n hµng ph¸t triÓn tèt c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

Trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ, hÖ thèng th«ng tin ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng. ThÎ lµ mét thµnh tùu cña c«ng nghÖ th«ng tin, chÝnh v× thÓ ®Ó ph¸t huy hÕt c¸c tÝnh n¨ng ­u viÖt cña thÎ, ng©n hµng ph¸t hµnh cÇn ph¶i cã mét nÒn t¶ng c«ng nghÖ th«ng tin m¹nh mÏ. ViÖc thanh to¸n thÎ kh«ng thÓ diÔn ra su«n sÎ mµ kh«ng cã sù trî gióp cña hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin.

2.3.2. Nh÷ng khã kh¨n

* T©m lý chuéng tiÒn mÆt vÉn cßn phæ biÕn trong ng­êi d©n ViÖt Nam

Mét trong nh÷ng khã kh¨n lín trong viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng thÎ lµ t©m lý ­a chuéng tiÒn mÆt trong tiªu dïng tõ l©u ®· bÐn rÔ trong thãi quen tiªud ïng cña ng­êi d©n ViÖt Nam. Trong nh÷ng c«ng së Nhµ n­íc, nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt, th­¬ng m¹i, h×nh thøc tr¶ l­¬ng vÉn lµ b»ng tiÒn mÆt. ChÝnh v× thÕ ng­êi ViÖt Nam hiÖn t¹i rÊt hiÕm khi nghÜ ®Õn mét h×nh thøc thanh to¸n kh¸c.

Thªm n÷a, tr×nh ®é d©n trÝ vµ hiÓu biÕt cña ng­êi d©n ViÖt Nam vÒ c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ kh«ng ®­îc cao. Trong t©m lý ng­êi d©n, ®Õn ng©n hµng chØ cã c¸c doanh nghiÖp vµ giao dÞch ph¶i hµng tr¨m triÖu ®ång, hµng tû kh«ng thÓ chØ lµ vµi triÖu nªn ®a phÇn xa l¹ víi c¸c dÞch vô ng©n hµng.

Vµ mét khã kh¨n khã cã thÓ kh¾c phôc trong nay mai lµ vÊn ®Ò thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ViÖt Nam cßn qu¸ thÊp, viÖc sö dông thÎ ®­îc coi lµ xa xØ, kh«ng cÇn thiÕt.

HiÖn t¹i ViÖt Nam vÉn ch­a thÓ coi thÎ lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n phæ th«ng. Hy väng trong t­¬ng lai, víi viÖc møc sèng ®­îc n©ng cao h¬n vµ c¸c c«ng t¸c Marketing cña ng©n hµng cã hiÖu qu¶, dÞch vô thÎ sÏ kh«ng cßn xa l¹ víi phÇn lín ng­êi d©n.

* Khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn m¹ng l­íi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ

Sè l­îng c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ tuy cã t¨ng qua 2 n¨m VCB HN ho¹t ®éng nh­ng vÒ mÆt b¶n chÊt, c¸c s¬ së chÊp nhËn thÎ vÉn ®a phÇn lµ c¸c c¬ së tiÕp xóc víi ng­êi n­íc ngoµi th­êng xuyªn nh­: hµng kh«ng, kh¸ch s¹n, nhµ hµng lín… Víi c¬ cÊu nh­ vËy, VCB kh«ng thÓ ®­a thÎ vµo sö dông ®¹i chóng ë ViÖt Nam.

Ngoµi ra, c¸ch tÝnh chiÕt khÊu 2,5% ®èi víi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ lµ gi¶m høng thó cña hä ®èi víi viÖc chÊp nhËn thÎ do thÊy tr­íc m¾t lîi nhuËn bÞ gi¶m. Thªm n÷a, VCB HN gÆp ph¶i sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng kh¸c trong viÖc më réng m¹ng l­íi c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n. Víi c¸c møc ­u ®·i ®Çy hÊp dÉn cña mét sè ng©n hµng kh¸c trªn ®Þa bµn, mét sè c¬ së chÊp nhËn thÎ cña VCB HN ®· chuyÓn sang chÊp nhËn thÎ cña mét sè ng©n hµng kh¸c.

* Vèn ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ qu¸ cao ®èi víi mét chi nh¸nh nh­ VCB HN

Tõ c«ng ®o¹n s¶n xuÊt thÎ cho ®Õn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n thÎ ®Òu ®ßi hái ng©n hµng ph¶i cã c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. §èi víi mét chi nh¸nh nh­ VCB HN, viÖc s¶n xuÊt thÎ tr¾ng ®Ó lµm thÎ lµ ®iÒu kh«ng thÓ, chÝnh v× thÕ viÖc nhËp thÎ tr¾ng lµm t¨ng chi phÝ sö dông thÎ lªn bÝnh qu©n 3-4 USD/thÎ. Ngoµi ra, c¸c lo¹i m¸y ®äc thÎ, m¸y ATM phÇn lín ®Òu ph¶i nhËp cho ®Õn tËn phô tïng thay thÕ. §iÒu nµy ®ßi hái mét khèi l­îng vèn t­¬ng ®èi lín n»m ngoµi kh¶ n¨ng cña VCB HN. ChÝnh v× vËy, viÖc cã nh÷ng hç trî tõ VCB VN lµ c¸c chÝnh s¸ch trong nhËp khÈu thiÕt bÞ thÎ cña Nhµ n­íc lµ v« cïng quan träng trong viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho dÞch vô thÎ t¹o VCB HN.

* Mét sè khã kh¨n liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn hµnh

– H¹n møc sö dông cña thÎ: víi chÕ ®é h¹n møc tuÇn hoµn, rÊt khã cã thÓ qu¶n lý ®­îc viÖc chi tiªu ngo¹i tÖ cña chñ thÎ. Khi sö dông hÕt h¹n møc, hä cã thÓ thanh to¸n víi ng©n hµng vµ ngay lËp tøc h¹n møc l¹i trë vÒ nh­ cò. H¬n n÷a, hiÖn nay ta ch­a cã quy ®Þnh vÒ viÖc khai b¸o khi mang thÎ thanh to¸n quèc tÕ xuÊt c¶nh ra khái ViÖt Nam.

– HiÖn nay, viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ ®ång nghÜa víi viÖc chÊp nhËn chuyÓn ®æi tù do gi÷a ®ång VND vµ USD mµ kh«ng cÇn xin phÐp, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn viÖc kiÓm so¸t l­îng ngo¹i tÖ mµ c¸ nh©n cã thÓ mang ra n­íc ngoµi.

 

 

 

Ch­¬ng 3

Ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i

Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

trong thêi gian tíi

 

3.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

NÕu so s¸nh lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ víi lîi nhuËn cña toµn ng©n hµng cã thÓ thÊy râ ®©y ch­a ph¶i lµ mét nghiÖp vô lín t¹i VCB HN. Tuy nhiªn, ban l·nh ®¹o ng©n hµng vÉn lu«n coi ®©y lµ mét nghiÖp vô quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ng©n hµng. ChÝnh v× thÕ, trong nh÷ng n¨m tíi, c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ sÏ tiÕp tôc ®­îc ®Èy m¹nh ë VCB HN. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt:

3.1.1. §èi víi nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ

NhiÖm vô träng t©m cña ng©n hµng lµ tËp trung nç lùc ®Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c ph¸t hµnh thÎ, phèi hîp phßng thÎ víi c¸c phßng ban kh¸c nh­ phßng tÝn dông, phßng hèi ®o¸i, nh»m t¹o nªn sù nhÞp nhµng trong ph¸t hµnh thÎ, nh»m c¶i tiÕn c¶ vÒ chÊt l­îng vµ sè l­îng cña ho¹t ®éng nµy.

Nh»m giíi thiÖu réng r·i h×nh thøc thanh to¸n tiªn tiÕn nµy, c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i lín cÇn ®­îc xóc tiÕn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u.

Bªn c¹nh viÖc cñng cè c¸c s¶n phÈm hiÖn cã, viÖc ®­a ra c¸c s¶n phÈm míi còng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nµy. HiÖn nay, VCB HN míi chØ ph¸t hµnh thÎ tÝn dông VCB-VISA vµ              VCB-MASTERCARD cßn c¸c lo¹i thÎ thanh to¸n, thÎ ATM chØ míi ®­îc triÓn khai. Trong thêi gian tíi, VCB HN dù ®Þnh:

         – TiÕp tôc triÓn khai vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a hÖ thèng ATM toµn quèc, ®­a hÖ thèng ATM vµo cuéc sèng.

         – Nghiªn cøu ph¸t hµnh thÎ ghi nî, cho phÐp kh¸ch hµng chi tiªu trªn sè d­ tµi kho¶n cña m×nh mµ kh«ng chÞu l·i suÊt tÝn dông, ngoµi ra kh¸ch hµng cßn ®­îc h­ëng l·i trªn sè d­ tµi kho¶n cña m×nh.

          – Ph¸t hµnh thÎ liªn kÕt (Co-branch) víi c¸c tæ chøc, c«ng ty trong n­íc nh­: hµng kh«ng, b­u ®iÖn, du lÞch víi môc ®Ých khai th¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng chung cña c¸c ®¬n vÞ cã mèi quan hÖ lµm ¨n th­êng xuyªn, l©u dµi.

         – Ph¸t hµnh thÎ c«ng ty (Corperate/Business card). §©y lµ lo¹i thÎ ph¸t hµnh theo yªu cÇu cña c¸c c«ng ty cho nh©n viªn cña c«ng ty. ViÖc chi tiªu thÎ sÏ do c«ng ty thanh to¸n.

  • Ó thùc hiÖn ®iÒu nµy, ng©n hµng còng sÏ ®­a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t hµnh thÎ mang tÝnh khuyÕn khÝch ®èi víi kh¸ch hµng trªn c¬ së vÉn ®¶m b¶o an toµn cho ng©n hµng.

3.1.2. §èi víi nghiÖp vô thanh to¸n thÎ

  • ¶m b¶o cho c¸c phÇn mÒm qu¶n lý vµ xö lý cÊp phÐp, thanh to¸n ho¹t ®éng æn ®Þnh, t¨ng c­êng phèi hîp víi b­u ®iÖn vµ c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi cã liªn quan nh»m kh¾c phôc c¸c lçi hÖ thèng, khai th¸c toµn diÖn hÖ thèng thÎ chuÈn quèc tÕ Sema, gi¶m c¸c ch­¬ng tr×nh giao diÖn ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng an toµn vµ æn ®Þnh cña hÖ thèng c«ng nghÖ thÎ.
  • Çu t­ vµo chiÕn l­îc Marketing ®Ó më réng thÞ tr­êng sö dông vµ thanh to¸n thÎ d­íi c¸c h×nh thøc: t¨ng chi phÝ cho Marketing ®Ó nghiªn cøu ph¸t triÓn lo¹i thÎ míi, khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng sö dông thÎ, tranh thñ kinh nghiÖm vµ nguån lùc cña c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi.

Duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ (CSCNT) song song víi viÖc tù ®éng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng phôc vô thanh to¸n thÎ t¹i c¸c c¬ së nµy. Hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng ch­a thanh to¸n thÎ ®Ó më réng m¹ng l­íi CSCNT. Gi¶m phÝ cho c¸c CSCNT cã doanh sè thanh to¸n lín vµ æn ®Þnh, trang bÞ thªm mét sè m¸y EDC, CAT cho c¸c CSCNT.

Nghiªn cøu kÕt hîp thanh to¸n thÎ víi c¸c nghiÖp vô kh¸c cña ng©n hµng nh»m ®¶m b¶o cung cÊp c¸c s¶n phÈm ng©n hµng mét c¸ch ®ång bé vµ cã søc c¹nh tranh nhÊt.

Tõ nay cho ®Õn n¨m 2005, ng©n hµng sÏ x©y dùng mét trung t©m thanh to¸n thÎ ®éc lËp nh»m phôc vô cho viÖc thanh to¸n vµ xö lý ph¸t hµnh thÎ ®­îc tèt h¬n. ViÖc chÊp nhËn thanh to¸n trªn m¹ng Internet, E-commerce ®­îc triÓn khai.

3.1.3. VÒ tæ chøc, con ng­êi

Tæ chøc tËp huÊn trong vµ ngoµi n­íc cho ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn ®Ó ®¸p øng víi ®ßi hái ngµy cµng cao cña sù thay ®æi c«ng nghÖ thÎ trªn thÕ giíi.

G©y dùng tinh thÇn ®oµn kÕt, häc hái vµ gióp ®ì lÉn nhau v× môc tiªu chung lµ hoµn thµnh tèt c«ng viÖc gi÷a c¸c nh©n viªn.

3.1.4. VÒ c«ng nghÖ, kü thuËt

  • Çu t­ thªm mét sè m¸y mãc hiÖn ®¹i kÕt hîp víi n©ng cÊp vµ hoµn thiÖn tiÕp hÖ thèng m¸y mãc hiÖn cã. DÇn dÇn ®ång bé hãa hÖ thèng mµy mãc kü thuËt dïng trong lÜnh vùc thÎ. §Þnh kú mêi chuyªn gia n­íc ngoµi sang b¶o d­ìng c¸c thiÕt bÞ phôc vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

3.2. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong thêi gian tíi

Thùc tÕ cña ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹i VCB HN ®· cho thÊy cßn rÊt nhiÒu viÖc cÇn lµm ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu mµ ng©n hµng ®Ò ra trong ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña m×nh. CÇn thiÕt ph¶i cã mét lo¹t c¸c gi¶i ph¸p trªn tÊt c¶ c¸c mÆt.

3.2.1. Gi¶i ph¸p vÒ kü thuËt c«ng nghÖ

ThÎ thanh to¸n lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n hÕt søc hiÖn ®¹i víi sù trî gióp cña nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt trªn thÕ giíi. ChÝnh v× vËy ®Çu t­ cho kü thuËt c«ng nghÖ cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n nµy, ®©y còng lµ chiÕn l­îc nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Tr×nh ®é c«ng nghÖ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh chÊt l­îng cña dÞch vô thanh to¸n thÎ vµ lµ nh©n tè quan träng trong viÖc c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c. §©y còng lµ vò khÝ ®Ó chèng l¹i bän téi ph¹m chuyªn gi¶ m¹o thÎ. Ng©n hµng cÇn lùa chän nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nh÷ng c«ng nghÖ ®ang ®­îc øng dông réng r·i trªn thÕ giíi vµ phï hîp víi ng©n hµng ®Ó qu¶n lý hÖ thèng th«ng tin, n©ng cao chÊt l­îng vµ sè l­îng cña ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ ®ång thêi cã thÓ ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn nh÷ng gi¶ m¹o thÎ cña bän téi ph¹m.

3.2.2. Gi¶i ph¸p vÒ con ng­êi

Kü thuËt c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh­ng kh«ng cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n ®ñ ®¸p øng th× còng kh«ng thÓ thùc hiÖn tèt nghiÖp vô kinh doanh thÎ ®­îc. Bªn c¹nh n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, c¸c nh©n viªn còng cÇn ®­îc trang bÞ vèn ngo¹i ng÷ thµnh th¹o kÕt hîp víi viÖc bæ sung kÞp thêi nh÷ng c¸n bé trÎ cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt tèt lµm nßng cèt cho tæ chøc nh©n sù cña trung t©m thÎ VCB.

Mét yÕu tè còng kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp cô thÎ cña nh©n viªn CSCNT ®Ó ®¶m b¶o an toµn vµ phßng chèng rñi ro v× ®©y lµ ®Çu mèi quan träng trong toµn bé quy tr×nh thanh to¸n. §éi ngò nh©n viªn cña CSCNT cã ®Æc ®iÓm lµ th­êng xuyªn thay ®æi, c¸c nh©n viªn míi khã cã thÓ n¾m b¾t ngay c¸c nghiÖp vô thanh to¸n thÎ nªn viÖc ph¸t hiÖn nh÷ng giao dÞch gi¶ m¹o lµ rÊt khã. ChÝnh v× vËy, ng©n hµng nªn th­êng xuyªn gi¸m s¸t c¸c CSCNT vµ tæ chøc c¸c khãa tËp huÊn vÒ c¸c kü n¨ng nghiÖp vô thanh to¸n thÎ vµ cËp nhËt th­êng xuyªn nh÷ng thay ®æi trong qu¸ tr×nh thanh to¸n thÎ.

3.2.3. Gi¶i ph¸p vÒ ho¹t ®éng Marketing

Sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ khiÕn cho thÞ tr­êng thÎ kh«ng cã ranh giíi vÒ kh«ng gian vµ thêi gian, v× vËy chiÕn l­îc Marketing cña ng©n hµng trong lÜnh vùc nµy còng cÇn cã nh÷ng thay ®æi ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy ph¸t triÓn.

3.2.3.1. Lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu

Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh doanh, viÖc lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu ®ãng vai trß rÊt quan träng. Khi x¸c ®Þnh ®óng kh¸ch hµng môc tiªu, ng­êi ta cã thÓ ®­a ra c¸c ®èi s¸ch kinh doanh phï hîp h¬n nh»m phôc vô tèt h¬n yªu cÇu c¶u nhãm kh¸ch hµng ®· chän vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. C«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹i VCB HN còng lµ mét trong nh÷ng lo¹i h×nh cña ng©n hµng vµ viÖc lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu còng hÕt søc quan träng.

ViÖt Nam lµ mét n­íc chËm ph¸t triÓn, h¬n 70% d©n sè sèng ë n«ng th«n vµ gÇn 80% lao ®éng trong n«ng nghiÖp, thu nhËp thÊp vµ kÐm æn ®Þnh víi tr×nh ®é d©n trÝ thÊp. V× vËy ®©y kh«ng thÓ lµ ®èi t­îng ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr­êng thÎ.

ë thµnh thÞ, c¸c thµnh phÇn cã ®a d¹ng h¬n nh­ng phÇn ®«ng lµ nh÷ng ng­êi bu«n b¸n nhá, c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c¸c c¬ quan nhµ n­íc… Møc thu nhËp cña hä céng víi c¸c kho¶n phô cÊp b×nh qu©n vµo kho¶n h¬n      1 triÖu ®ång/ng­êi/th¸ng trong khi ®ã gi¸ trÞ thÊp nhÊt cña thÎ VISA lµ               10 triÖu ®ång. ChÝnh v× vËy viÖc ph¸t hµnh thÎ tËp trung cho ®èi t­îng nµy lµ kh«ng kinh tÕ vµ kh«ng thuËn lîi cho c¶ ng­êi sö dông, ng©n hµng ph¸t hµnh vµ CSCNT.

HiÖn nay, cïng víi xu h­íng ®Èy m¹nh viÖc ph¸t triÓn c¸c c«ng ty liªn doanh liªn kÕt víi n­íc ngoµi, bé phËn d©n c­ lµm viÖc trong c¸c c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ngµy cµng t¨ng. Bé phËn c«ng nh©n viªn lµm trong nh÷ng ngµnh cã thu nhËp cao vµ æn ®Þnh nh­: dÇu khÝ, ng©n hµng, b­u chÝnh viÔn th«ng, hµng kh«ng… vµ c¸c chñ doanh nghiÖp t­ nh©n còng dÇn chiÕm sè l­îng lín. §©y lµ nh÷ng ng­êi cã thu nhËp kh¸ vµ æn ®Þnh, cã nhu cÇu vµ cã ®iÒu kiÖn th­êng xuyªn ®Õn c¸c siªu thÞ, nghØ l¹i kh¸ch s¹n, ®i m¸y bay, ®i du lÞch… §©y lµ nhãm kh¸ch hµng ®Çy tiÒm n¨ng vµ cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng mµ ng©n hµng cÇn ph¶i tËp trung khai th¸c.

Mét ®èi t­îng kh¸c còng cã nhu cÇu sö dông thÎ thùc sù vµ kh¸ ®«ng ®¶o lµ ng­êi n­íc ngoµi, bao gåm c¶ ng­êi c­ tró vµ ng­êi ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam…, nh÷ng ng­êi kh«ng c­ tró bao gåm VÖt kiÒu vÒ th¨m tæ quèc, kh¸ch du lÞch, th­¬ng gia n­íc ngoµi ®Õn lµm viÖc ng¾n ngµy. Sè l­îng ®èi t­îng nµy lªn tíi h¬n 1 triÖu ng­êi/n¨m. MÆc dï nhãm nµy th­êng sö dông thÎ do n­íc ngoµi ph¸t hµnh xong nÕu ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ vµ g©y dùng uy tÝn, ®©y sÏ lµ mét ®èi t­îng quan träng mµ ng©n hµng cÇn quan t©m.

3.2.3.2. §a d¹ng c¸c h×nh thøc thÎ, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam

Cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i, VCB HN ®· ph¸t hµnh 3 lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ lµ VISA, MASTERCARD vµ AMEX ®ång thêi nhËn thanh to¸n cho c¶ 5 lo¹i thÎ hµng ®Çu thÕ giíi: MASTERCARD, VISA, AMEX, JBC, DINNERS CLUB. Nh­ vËy cã thÓ nãi c¸c dÞch vô vÒ thÎ cña ng©n hµng lµ kh¸ ®a d¹ng

HiÖn nay ®ang cã 3 gi¶i ph¸p kh¸c nhau ®Ó ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa:

– HiÖp héi thÎ ViÖt Nam ®øng ra yªu cÇu c¸c ng©n hµng thµnh viªn ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa dïng chung cho c¸c ng©n hµng. Mäi giao dÞch thanh to¸n b»ng thÎ ®Òu sö dông ®ång ViÖt Nam vµ thanh to¸n tËp trung th«ng qua hiÖp héi thÎ. C¸c giao dÞch nµy kh«ng tèn chi phÝ cho viÖc truyÒn nhËn d÷ liÖu gi÷a c¸c ng©n hµng trong n­íc víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ.

– Mét vµi ng©n hµng thµnh viªn cña HiÖp héi thÎ ViÖt Nam tháa thuËn víi nhau ph¸t hµnh mét lo¹i thÎ néi ®Þa dïng chung cho c¸c ng©n hµng vµ chØ dïng trong l·nh thæ ViÖt Nam. Lo¹i thÎ néi ®Þa nµy còng gièng nh­ c¸c lo¹i thÎ trªn nh­ng kh«ng ph¶i lµ thÎ cña tÊt c¶ c¸c ng©n hµng thµnh viªn mµ chØ cña mét nhãm ng©n hµng, qu¸ tr×nh thanh to¸n kh«ng th«ng qua HiÖp héi thÎ ViÖt Nam mµ trùc tiÕp liªn l¹c vµ thanh to¸n bï trõ víi nhau.

– ThÎ néi ®Þa do mét ng©n hµng thµnh viªn ph¸t hµnh, chØ sö dông ë ViÖt Nam. §©y lµ lo¹i thÎ tÝn dông néi ®Þa cã tÝnh n¨ng t­¬ng tù nh­ thÎ tÝn dông quèc tÕ vµ ®­îc sö dông t¹i c¸c ®¹i lý, chi nh¸nh cña ng©n hµng ph¸t hµnh.

Bªn c¹nh viÖc tËp trung ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa, ng©n hµng cÇn c¶i tiÕn ph­¬ng thøc ph¸t hµnh cña hai lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ cña ng©n hµng. HiÖn nay, nguyªn t¾c cÊp, ph¸t hai lo¹i thÎ nµy rÊt khã kh¨n. ChØ cã nh÷ng ®èi t­îng ®ñ tiªu chuÈn cÊp tÝn dông hoÆc ký quü th× ng©n hµng míi cÊp thÎ do rñi ro cña lo¹i thÎ nµy kh¸ cao. MÆt kh¸c, do h¹n møc tÝn dông vµ c¸c lo¹i phÝ dÞch vô cã liªn quan ®Õn thÎ ®Òu kh¸ cao so víi thu nhËp cña ng­êi d©n ViÖt Nam nªn thÎ tÝn dông quèc tÕ trë thµnh mét mÆt hµng xa xØ ®èi víi ng­êi d©n                    ViÖt Nam. T¹i ViÖt Nam, møc thu nhËp ®­îc gäi lµ cao còng chØ kho¶ng tõ                              5-7 triÖu ®ång/ng­êi/th¸ng vµ ng­êi d©n th­êng chØ chi tiªu mét phÇn trong sè ®ã, phÇn cßn l¹i göi tiÕt kiÖm víi l·i suÊt cao h¬n. Trong khi ®ã, h¹n møc tÝn dông cho thÎ lµ 10 triÖu ®ång d­êng nh­ v­ît qu¸ xa nhu cÇu chi tiªu hµng ngµy cña ng­êi d©n. Bªn c¹nh ®ã, víi h¹n møc tÝn dông cao, kh¸ch hµng ph¶i ®¸p øng rÊt nhiÒu tiªu chuÈn ngÆt nghÌo míi ®­îc cÊp thÎ, ch¼ng h¹n nh­ kh¸ch hµng buéc ph¶i ký quü mét kho¶n tiÒn hoÆc mét tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín h¬n hoÆc b»ng 125% h¹n møc tÝn dông ®­îc cÊp. Nh­ vËy, kho¶n tiÒn ký quü cña ng©n hµng kh«ng nhá chót nµo. Cïng víi viÖc thÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng cÈn thËn tèn nhiÒu thêi gian, viÖc ph¸t hµnh hiÖn nay ®ang lµm chËm tiÕn ®é ph¸t hµnh thÎ vµ g©y khã kh¨n cho kh¸ch hµng. BiÖn ph¸p tèt nhÊt lóc nµy lµ ng©n hµng nªn h¹ thÊp møc tèi thiÓu cßn kho¶ng 3-4 triÖu ®ång. Víi h¹n møc tÝn dông míi, nhiÒu kh¸ch hµng cã thu nhËp cao vµ võa ë thµnh phè cã thÓ tham gia sö dông thÎ. §ång thêi, c¸c thñ tôc cÊp, ph¸t thÎ còng trë nªn dÔ dµng h¬n. Kh¸ch hµng chØ cÇn cã nghÒ nghiÖp vµ thu nhËp æn ®Þnh, cã hé khÈu th­êng tró t¹i ®i¹ ph­¬ng, cã lý lÞch tèt vµ cã b¶o l·nh cña ng­êi th©n lµ ®ñ. §iÒu nµy lµm cho rñi ro cña b¶n th©n ng©n hµng còng gi¶m xuèng vµ më réng ph¹m vi c¸c giao dÞch cña chñ thÎ, t¨ng thªm tiÖn Ých cho ng­êi sö dông thÎ.

Víi t©m lý ng­êi d©n ViÖt Nam hÕt søc thËn träng trong viÖc tiªu tiÒn, ch­a quen víi viÖc tiªu tr­íc, tr¶ tiÒn sau th× viÖc ph¸t hµnh thÎ ghi nî d­êng nh­ lµ h­íng ®i ®óng ®¾n trong viÖc më réng c¸c dÞch vô thÎ. Theo c¸ch nµy, ng©n hµng cã thÓ ph¸t hµnh thÎ ghi nî cho mét sè ®èi t­îng cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng vµ h¹n møc chi tiªu cña chñ thÎ sÏ phô thuéc vµo sè d­ trªn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng. Mçi khi kh¸ch hµng chi tiªu hay rót tiÒn mÆt, c¸c giao dÞch ®­îc chuyÓn vÒ trung t©m ®Ó xin cÊp giÊy phÐp ®ång thêi khÊu trõ lu«n sè tiÒn vµo tµi kho¶n cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng. §iÒu nµy võa gióp kh¸ch hµng kiÓm so¸t ®­îc viÖc chi tiªu võa h¹n chÕ rñi ro mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng cho ng©n hµng. Lo¹i thÎ nµy rÊt phï hîp víi bé phËn d©n chóng kh«ng cã nhu cÇu th­êng xuyªn mµ chØ t¹m thêi muèn sö dông thÎ ®Ó mang l¹i sù tiÖn lîi, an toµn khi du lÞch hay ®i xa…

Bªn c¹nh viÖc ph¸t hµnh thªm thÎ ghi nî, ng©n hµng còng nªn ph¸t hµnh lo¹i thÎ liªn kÕt. Ng©n hµng cÇn t¨ng c­êng viÖc triÓn khai ph¸t hµnh thÎ liªn kÕt gi÷a ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp lín nh­ b­u ®iÖn, hµng kh«ng, taxi, c¸c trung t©m th­¬ng m¹i…ViÖc ph¸t hµnh lo¹i thÎ nµy ®em l¹i lîi Ých cho c¸c bªn liªn quan. VÒ phÝa kh¸ch hµng, hä sÏ nhËn ®­îc nh÷ng ­u ®·i ®Æc biÖt khi thanh to¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt. C¸c doanh nghiÖp liªn kÕt vµ ng©n hµng sÏ cã thªm mét l­îng kh¸ch hµng truyÒn thèng cña bªn ®èi t¸c. Ng©n hµng gãp phÇn tiÕp thÞ kh¸ch hµng, t¨ng doanh sè cho doanh nghiÖp liªn kÕt, ng­îc l¹i, doanh nghiÖp liªn kÕt gãp phÇn qu¶ng b¸ dÞch vô thÎ cña ng©n hµng.

3.2.3.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o, giíi thiÖu dÞch vô thÎ

  • Ó gióp cho kh¸ch hµng lµm quen víi kh¸i niÖm thÎ, ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh qu¶ng c¸o, giíi thiÖu dÞch vô thÎ ®Ó ®«ng ®¶o d©n chóng biÕt ®Õn lîi Ých kinh tÕ vµ sù tiÖn lîi khi dïng thÎ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau.

Qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt, nã t¸c ®éng m¹nh mÏ vµo nhËn thøc cña mäi ng­êi, ph¸ vì t©m lý ngÇn ng¹i cña ng­êi d©n tr­íc nh÷ng dÞch vô míi. Tuy nhiªn ®Ó gi¶m bít chi phÝ qu¶ng c¸o kh«ng ph¶i lµ nhá, ng©n hµng cã thÓ qu¶ng c¸o chung víi CSCNT. Víi c¸ch lµm nµy, ng©n hµng võa cã thÓ qu¶ng c¸o cho dÞch vô cña m×nh võa giíi thiÖu c¸c CSCNT vµ cã thÓ gi¶m chi phÝ qu¶ng c¸o cho c¶ hai bªn. Qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cßn cã t¸c dông rÊt lín trong viÖc kÝch thÝch sù t×m hiÓu cña kh¸ch hµng vÒ c¸c s¶n phÈm míi ®Æc biÖt nÕu ®©y l¹i lµ c¸c qu¶ng c¸o hÕt søc Ên t­îng.

Ng©n hµng còng cÇn kÕt hîp víi viÖc tæ chøc c¸c buæi giíi thiÖu vÒ thÎ cho c¸c doanh nghiÖp, c«ng së n¬i nh©n viªn cã thu nhËp cao vµ æn ®Þnh, ®ång thêi cã c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng. Ng©n hµng còng nªn tæ chøc mét ®éi ngò nh÷ng nh©n viªn cã kh¶ n¨ng thuyÕt phôc cao vµ tr×nh ®é chuyªn m«n tèt ®Ó tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng giíi thiÖu vÒ thÎ hay c¸c buæi t­ vÊn vÒ thÎ trªn ph¹m vi toµn thµnh phè.

3.2.3.4. §Èy m¹nh c«ng t¸c ph©n phèi vµ khuyÕn khÝch viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng

HiÖn nay, VCB HN cã mét m¹ng l­íi chi nh¸nh ho¹t ®éng kh¸ réng trong néi thµnh, tuy nhiªn ë ngo¹i thµnh vµ c¸c quËn míi thµnh lËp, sè chi nh¸nh vµ phßng giao dÞch cßn Ýt. Ng©n hµng cÇn thiÕt lËp m¹ng l­íi c¸c chi nh¸nh vµ t¹o ra nhiÒu kªnh ph©n phèi ®Ó s¶n phÈm ®Õn ®­îc víi kh¸ch hµng thuËn tiÖn, hîp lý vµ tháa m·n tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch hµng.

Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó thùc hiÖn viÖc sö dông thÎ lµ viÖc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. V× vËy, ng©n hµng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Ó t¨ng sè l­îng tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng nh­: kh¸ch hµng kh«ng ph¶i nép lÖ phÝ khi thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng, kh¸ch hµng ®­îc h­ëng l·i suÊt kh«ng k× h¹n cho c¸c kho¶n d­ nî trªn tµi kho¶n, ng©n hµng cã nh÷ng h×nh thøc khuyÕn m·i cô thÓ nh­ göi quµ l­u niÖm ®èi víi c¸c kh¸ch hµng th­êng xuyªn giao dÞch vµ cã sè d­ b×nh qu©n trªn tµi kho¶n tiÒn göi æn ®Þnh vµo nh÷ng ngµy lÔ hoÆc bèc th¨m may m¾n dµnh cho c¸c kh¸ch hµng më tµi kho¶n trong mét kho¶n thêi gian nhÊt ®Þnh.

3.2.4. Gi¶i ph¸p nh»m më réng m¹ng l­íi c¬ së chÊp nhËn thÎ

VCB HN cÇn ph¶i t¨ng nhanh m¹ng l­íi CSCNT v× ®©y lµ mét chñ thÓ quan träng trong quy tr×nh thanh to¸n thÎ. Sè l­îng CSCNT lµ còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nh»m ®Èy m¹nh doanh sè thanh to¸n còng nh­ sè thÎ ph¸t hµnh.

Do thÎ ®­îc sö dông qu¸ Ýt t¹i ViÖt Nam nªn c¸c CSCNT ch­a thÊy ®­îc nh÷ng lîi Ých cã thÓ nhËn ®­îc tõ viÖc thanh to¸n thÎ. HiÖn nay, v× c¸c m¸y ®äc thÎ ®­îc l¾p ®¹t miÔn phÝ t¹i c¸c CSCNT nªn chi phÝ cña ng©n hµng kh¸ cao nÕu ®Çu t­ ph¸t triÓn réng m¹ng l­íi CSCNT trong khi ®ã c¸c CSCNT l¹i kh«ng cã ý thøc b¶o qu¶n m¸y. §Ó më réng c¸c CSCNT, ®iÒu quan träng lµ ng©n hµng ph¶i lµm cho c¸c CSCNT cÇn ®Õn ng©n hµng. Ng©n hµng nªn dµnh cho c¸c c¬ së nµy nh÷ng ­u ®·i trong ho¹t ®éng giao dÞch víi ng©n hµng nh­ trong c¸c ho¹t ®éng cho vay, thanh to¸n… Khi thÊy r»ng nh÷ng ­u ®·i nµy ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho c¸c CSCNT, c¸c c¬ së kh¸c còng sÏ tù nguyÖn muèn tham gia vµo m¹ng l­íi nµy. §èi víi nh÷ng CSCNT míi, ng©n hµng vÉn tiÕp tôc tiÕn hµnh trang bÞ cho hä m¸y ®äc thÎ nh­ng kh«ng trang bÞ miÔn phÝ n÷a. Ng©n hµng nªn yªu cÇu c¸c c¬ së nµy ®ãng gãp mét phÇn kinh phÝ nhÊt ®Þnh hoÆc chØ cho hä sö dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, sau ®ã cho hä thuª hoÆc mua l¹i. Khi ph¶i bá tiÒn ra ®Ó ®Çu t­ d­íi h×nh thøc nµy, c¸c CSCNT sÏ cã ý thøc h¬n trong viÖc gi÷ g×n vµ b¶o qu¶n c¸c m¸y mãc vµ thóc ®Èy t¨ng doanh sè theo h×nh thøc nµy ®Ó bï ®¾p kho¶n vèn ®· bá ra. Tuy nhiªn, ngay c¶ khi c¸c CSCNT ®· mua l¹i c¸c m¸y mãc nµy, ®Þnh k× ng©n hµng vÉn nªn cö ng­êi xuèng c¸c c¬ së kiÓm tra vµ b¶o d­ìng m¸y, s÷a ch÷a kÞp thêi nh÷ng háng hãc ®Ó t¨ng tuæi thä vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thanh to¸n t¹i c¸c c¬ së ®­îc tr«i ch¶y vµ thuËn tiÖn.

MÆt kh¸c, trong cuéc sèng, mäi ng­êi ®Òu cã nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ kh¸c nhau ®ång thêi còng ph¶i chi tiªu cho v« sè nhu cÇu cÇn thiÕt nh­: ®iÖn, n­íc, x¨ng, dÇu, ®iÖn tho¹i… NÕu nh÷ng chi phÝ tr¶ cho c¸c dÞch vô nµy ®Òu ®­îc tr¶ b»ng thÎ th«ng qua hîp ®ång víi c«ng ty cung cÊp c¸c dÞch vô trªn th× sè l­îng thÎ ph¸t hµnh vµ doanh sè thÎ cña ng©n hµng sÏ t¨ng thªm rÊt nhiÒu. Ng©n hµng cã thÓ tháa thuËn víi c¸c c«ng ty, c¬ quan ®Ó chÝnh nh÷ng ®¬n vÞ nµy b¶o l·nh ph¸t hµnh thÎ cho nh©n viªn cña m×nh.

3.2.5. Gi¶i ph¸p h¹n chÕ rñi ro trong thanh to¸n thÎ

HiÖn nay, rñi ro trong thanh to¸n thÎ t¹i VCB HN lµ kh¸ thÊp bëi sè l­îng thÎ ph¸t hµnh Ýt, doanh sè thanh to¸n kh«ng cao. Tuy nhiªn, víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn thÊp vµ kh¶ n¨ng trong lÜnh vùc thÎ ch­a cao thi nguy c¬ x¶y ra rñi ro trong ho¹t ®éng nµy t¹i ng©n hµng còng kh«ng ph¶i lµ nhá. V× vËy, ng©n hµng còng cÇn x©y dùng chiÕn l­îc qu¶n lý rñi ro trong mäi nghiÖp vô míi cã thÓ ®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng nµy.

C¸c biÖn ph¸p hµng ®Çu lµ thùc hiÖn ph¸t triÓn vµ ®µo t¹o ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é cao, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt hay lõa ®¶o. Ngoµi ra, ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng chuyÓn nh­îng thÎ vµ viÖc sö dông thÎ ¨n c¾p cña ng­êi kh¸c, ng©n hµng nªn ¸p dông h×nh thøc in h×nh cña chñ thÎ lªn bÒ mÆt thÎ víi c¸c lo¹i thÎ (h×nh thøc nµy míi ®­îc ¸p dông víi thÎ VISA). §iÒu nµy t¹o sù thuËn lîi cho c¸c CSCNT trong viÖc kiÓm tra thÎ vµ tr¸nh t×nh tr¹ng lõa ®¶o. §Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng chñ thÎ sö dông thÎ thanh to¸n cho c¸c giao dÞch cã gi¸ trÞ nhá h¬n h¹n møc nh­ng l¹i cã tæng gi¸ trÞ thanh to¸n trong ngµy lín h¬n h¹n møc trong mét ngµy, VCB HN ph¶i liªn hÖ víi c¸c nh©n viªn thanh to¸n thÎ t¹i VCB VN ®Ó xin cÊp phÐp cho toµn bé giao dÞch b»ng hÖ thèng POS terminal.

Thªm vµo ®ã, khi cÊp thÎ cho kh¸ch hµng, ng©n hµng nªn h­íng dÉn hä c¸ch sö dông còng nh­ c¸ch b¶o qu¶n, b¶o mËt thÎ, thñ tôc liªn hÖ víi kh¸ch hµng khi x¶y ra mÊt c¾p, thÊt l¹c hay khi cã thay ®æi vÒ ®Þa chØ liªn hÖ.

3.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m thùc hiÖn gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

3.3.1. KiÕn nghÞ ®èi víi ChÝnh phñ

3.3.1.1. Ban hµnh hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c chñ thÓ tham gia lÜnh vùc thÎ

ChÝnh phñ cÇn ban hµnh sím c¸c v¨n b¶n ph¸p lý b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p cña c¸c ng©n hµng kinh doanh thÎ, c¸c CSCNT vµ c¸c chñ thÎ vµ lµm c¨n cø cho c¸c c¬ quan hµnh ph¸p vµ t­ ph¸p luËn téi vµ xö ph¹t c¸c tæ chøc téi ph¹m gi¶ m¹o thÎ thanh to¸n còng nh­ c¸c c¸ nh©n cã hµnh vi lõa ®¶o, dïng thÎ tr¸i phÐp ®Ó chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña ng­êi kh¸c.

HiÖn nay c¸c vô lõa ®¶o th«ng qua thÎ tÝn dông ®· xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµ chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh, mét lo¹i téi ph¹m míi, hÕt søc tinh vi vµ kh«n khÐo ®· ra ®êi. §Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng nµy, ChÝnh phñ cÇn tiÕp tôc ®Èy m¹nh viÖc x©y dùng luËt vµ c¸c v¨n b¶n d­íi luËt vÒ kinh tÕ, bæ sung c¸c luËt hiÖn hµnh vµ ®ång thêi sím ®­a ra c¸c khung h×nh ph¹t cho c¸c téi ph¹m liªn quan ®Õn thÎ nh­: s¶n xuÊt, tiªu thô thÎ gi¶, ¨n c¾p m· sè…

C«ng viÖc phßng chèng lo¹i téi ph¹m nµy kh«ng chØ lµ c«ng viÖc cña mét m×nh ng©n hµng hay cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh­: Bé C«ng an, c¶nh s¸t kinh tÕ mµ ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c bªn cã liªn quan. Kh«ng chØ phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan trong n­íc mµ ph¶i phèi hîp c¶ víi c¸c tæ chøc c¶nh s¸t quèc tÕ ®Ó kÞp thêi ng¨n chÆn c¸c hµnh vi lõa ®¶o trong ph¹m vi quèc gia vµ trªn thÕ giíi.

3.3.1.2. §Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng

Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ trang thiÕt bÞ ®Ó hiÖn ®¹i hãa ng©n hµng v× ®©y lµ c«ng viÖc hÕt søc tèn kÐm ®ßi hái l­îng vèn ®Çu t­ lín. H¬n thÕ, viÖc ®¶m b¶o cho ngµnh ng©n hµng ph¸t triÓn sÏ lµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn cña mét lo¹t c¸c ngµnh kh¸c nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn trang bÞ kü thuËt cña c¸c ng©n hµng ViÖt Nam cßn kÐm so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.

C«ng nghÖ thÎ lµ mét c«ng nghÖ hoµn toµn míi ë ViÖt Nam, m¸y mãc ®Òu lµ nh÷ng lo¹i hÕt søc hiÖn ®¹i mµ ë n­íc ta ch­a thÓ nµo tù s¶n xuÊt ®­îc ngay c¶ nh÷ng linh kiÖn thay thÕ còng ph¶i nhËp khÈu cña n­íc ngoµi. ViÖc giao nhËn söa ch÷a thiÕt bÞ hiÖn nay ch­a ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn nhanh chãng buéc c¸c ng©n hµng ph¶i t¨ng chi phÝ mua s¾m thiÕt bÞ vµ dù phßng rÊt tèn kÐm. ChÝnh v× vËy, Nhµ n­íc nªn xem xÐt gi¶m thuÕ nhËp khÈu cho nh÷ng m¸y mãc phôc vô c«ng nghÖ thÎ ë ViÖt Nam hay Ýt nhÊt còng t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho ho¹t ®éng nhËp khÈu nh÷ng m¸y mãc nµy.

3.3.1.3. §Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i ViÖt Nam

ViÖt Nam lµ quèc gia mµ viÖc sö dông tiÒn mÆt vÉn chiÕm ®a sè trong c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i. ChÝnh v× vËy, viÖc sö dông thÎ trong thanh to¸n cÇn ®­îc khuyÕn khÝch sö dông ë ViÖt Nam ®Ó gi¶m l­îng tiÒn mÆt l­u th«ng trong nÒn kinh tÕ. ViÖc cÇn thiÕt lµ gi¶m thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi lo¹i dÞch vô nµy nh­ ®èi víi c¸c lo¹i hµng hãa mµ Nhµ n­íc khuyÕn khÝch tiªu dïng. Møc thuÕ 10% ®èi víi dÞch vô nµy hiÖn nay d­êng nh­ kh«ng hîp lý v× ®©y lµ mét lo¹i dÞch vô míi, chi phÝ ho¹t ®éng kh¸ tèn kÐm khiÕn gi¸ thµnh dÞch vô cao. NÕu Nhµ n­íc tiÕp tôc gi÷ møc thuÕ nh­ hiÖn nay th× khã cã thÓ khuyÕn khÝch ng­êi d©n trong n­íc sö dông lo¹i h×nh nµy. Nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch thuÕ tháa ®¸ng h¬n ®èi víi mÆt hµng thÎ, møc cã thÓ chÊp nhËn ®­îc lµ 5%. Nh­ thÕ sÏ t¹o c¬ héi cho c¸c ng©n hµng thùc hiÖn viÖc gi¶m gi¸ thµnh dÞch vô thÎ, ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn thÎ thanh to¸n ë ViÖt Nam.

Ngoµi ra, Nhµ n­íc cã thÓ khuyÕn khÝch ng­êi d©n trong n­íc më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng. Nhµ n­íc cã thÓ thùc hiÖn viÖc chi tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn th«ng qua hÖ thèng tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng. §iÒu nµy võa gióp cho Nhµ n­íc qu¶n lý møc thu nhËp cña c¸n bé võa cã t¸c ®éng trong viÖc ®Èy m¹nh thanh to¸n b»ng thÎ.

3.3.1.4. T¹o m«i tr­êng kinh tÕ x· héi æn ®Þnh

Mét m«i tr­êng kinh tÕ x· héi æn ®Þnh lu«n lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho mäi sù ph¸t triÓn, tÊt nhiªn lµ ®èi víi c¶ viÖc ph¸t triÓn cña thÎ thanh to¸n. Kinh tÕ x· héi cã æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× ®êi sèng ng­êi d©n míi ®­îc n©ng cao vµ hä míi cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i. Vµ ®©y còng mét ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ më réng quan hÖ quèc tÕ, lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó c¸c ng©n hµng më réng quan hÖ víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ.

3.3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ n­íc

3.3.2.1. Hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ thÎ

Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, thÎ ®ang dÇn trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng dông, m«i tr­êng ph¸p lý cho thÎ cÇn ph¶i nhanh chãng ®­îc hoµn thiÖn. HiÖn t¹i thÎ cña VCB chÞu sù quy ®Þnh chÆt chÏ cña HiÖp héi thÎ quèc tÕ nh­ng vÉn cÇn cã mét v¨n b¶n ph¸p quy cô thÓ vÒ viÖc kinh doanh thÎ. ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn nay cã quy ®Þnh vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n nh­ng l¹i ch­a quy ®Þnh râ vÒ h¹n møc thanh to¸n vµ tÝn dông cña thÎ do c¸c ng©n hµng trong n­íc ph¸t hµnh. ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn nay vÉn cßn thiÕu mét quy ®Þnh riªng cho thÎ thanh to¸n, nhÊt lµ thÎ tÝn dông quèc tÕ nh»m t¨ng c­êng qu¶n lý viÖc sö dông thÎ cña kh¸ch hµng, tr¸nh viÖc lîi dông thÎ ®Ó chuyÓn ngo¹i tÖ. Thªm vµo ®ã, vÊn ®Ò tÝn dông thÎ, mét h×nh thøc tÝn dông míi cÇn ph¶i cã quy ®Þnh riªng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng n©ng cao quyÒn h¹n cña m×nh trong viÖc thÈm ®Þnh, ®¶m b¶o tÝn dông cho kh¸ch hµng. CÇn chó träng h¬n ®Õn sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝn dông th«ng th­êng víi ®¶m b¶o tÝn dông thÎ. Ngoµi ra còng cÇn chó ý c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn dù phßng vµ qu¶n lý rñi ro cho chñ thÎ vµ ng©n hµng.

3.3.2.2. CÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch më réng kinh doanh thÎ

Tr­íc hÕt Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî c¸c ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô thÎ nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. Th­êng xuyªn cËp nhËt th«ng tin vµ tæ chøc c¸c khãa häc, trao ®æi truyÒn b¸ kinh nghiÖm gi÷a c¸c ng©n hµng. Ng©n hµng Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã mét sè chÝnh s¸ch ­u ®·i nhÊt ®Þnh ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng néi ®Þa víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi nh­ tû lÖ dù tr÷ phßng ngõa rñi ro, c¸c ­u ®·i vÒ thuÕ… Ngoµi ra còng cÇn cho phÐp c¸c ng©n hµng ®­îc ¸p dông nh÷ng ch­¬ng tr×nh ­u ®·i cho kh¸ch hµng nh»m thu hót kh¸ch hµng, ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cho c¸c ng©n hµng.

Ngoµi ra Ng©n hµng Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i ®­a ra c¸c ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc trong thêi gian dµi nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c ng©n hµng néi ®Þa c¹nh tranh mét c¸ch v« Ých. ViÖc thµnh lËp HiÖp héi thÎ ®· tá ra lµ mét chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña Ng©n hµng Nhµ n­íc. HiÖp héi thÎ ®· thu hót hÇu hÕt c¸c ng©n hµng cã thùc hiÖn dÞch vô thÎ ë ViÖt Nam tham gia, thèng nhÊt møc phÝ, c¸c quy ®Þnh ph¸t hµnh, ¸p dông nh÷ng chÝnh s¸ch chung nh»m ®¶m b¶o lîi nhuËn cho c¸c ng©n hµng. Th­êng xuyªn tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c ng©n hµng, Héi ®· n¾m b¾t ®­îc c¸c khã kh¨n, tæ chøc c¸c buæi th¶o luËn ®­a ra c¸c ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt chung.

3.3.3. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam

3.3.3.1. CÇn më réng ho¹t ®éng Marketing

Víi t×nh h×nh ng­êi d©n ViÖt Nam vÉn cßn t©m lý chuéng tiÒn mÆt, dÞch vô thÎ ch­a ®­îc hiÓu biÕt nhiÒu nh­ hiÖn nay, VCB VN cÇn ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm thÎ. CÇn ph¶i ®­a ®­îc nh÷ng tiÖn Ých cña s¶n phÈm thÎ mµ VCB VN cung cÊp tíi mäi tÇng líp ®èi t­îng nh»m më réng sè l­îng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Ngoµi ra, VCB VN cÇn chó ý h¬n n÷a ®Õn c¸c chÕ ®é ­u ®·i cho c¸c chñ thÎ tuú theo h¹n møc thÎ mµ chñ thÎ sö dông: c¸c dÞch vô h­íng dÉn sö dông thÎ, gi¶m tû lÖ tµi s¶n thÕ chÊp ®ang ë møc qu¸ cao hiÖn nay (125%)… ®iÒu nµy sÏ kÝch thÝch c¸c chñ thÎ tiªu dïng thÎ ë h¹n møc cao h¬n.

3.3.3.2. Cã c¸c chÝnh s¸ch thu hót c¸c c¬ së kinh doanh chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cña VCB

HiÖn nay sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng trªn thÞ tr­êng thÎ lµ v« cïng kh¾c nghiÖt. §· cã hiÖn t­îng mét sè c¬ së chÊp nhËn thÎ cña hÖ thèng VCB ®· chuyÓn sang chÊp nhËn thÎ cña ng©n hµng kh¸c. §iÒu nµy lµ do c¸c ng©n hµng c¸c cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i h¬n so víi VCB nh­: gi¶m tû lÖ chiÕt khÊu, trÝch l¹i % gi¸ trÞ thanh to¸n cho c¬ së chÊp nhËn thÎ, ­u ®·i tÝn dông,…

  • èi víi VCB VN, lµ mét ng©n hµng lín, cã uy tÝn l©u n¨m, ®©y lµ mét lîi thÕ c¹nh tranh rÊt lín ®Ó thu hót c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i chó ý h¬n ®Õn c«ng t¸c ch¨m sãc c¸c ®¹i lý, c¬ së chÊp nhËn thÎ VCB b»ng c¸c ­u ®·i réng më h¬n, chó träng ®Õn viÖc ®Çu t­ trang thiÕt bÞ trang bÞ cho c¬ së chÊp nhËn thÎ nh­ c¸c m¸y EDC, c¸c m¸y tr¹m, c¸c m¸y tÝnh nèi m¹ng víi VCB…

 

KÕt luËn

ThÎ thanh to¸n lµ mét ph­¬ng thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i, ®a tiÖn Ých, rÊt ®­îc ­a chuéng trªn thÕ giíi, hiÖn nay theo sè liÖu thèng kª cña c¸c tæ chøc thÎ trªn thÕ giíi nguån thu tõ dÞch vô thÎ chiÕm kho¶ng tõ 15-22% tæng thu dÞch vô cña ng©n hµng. Ngoµi ra, viÖc tham gia thÞ tr­êng thÎ ®ßi hái c¸c ng©n hµng lu«n ph¶i chó träng ®Çu t­ khoa häc kü thuËt nh»m hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ ng©n hµng, ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng.

          Nh­ vËy, th«ng qua viÖc triÓn khai nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng nh÷ng thùc hiÖn ®óng chñ tr­¬ng hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ ng©n hµng cña ChÝnh phñ mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tham gia vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa, gãp phÇn x©y dùng m«i tr­êng tiªu dïng v¨n minh vµ hßa nhËp vµo céng ®ång tµi chÝnh ng©n hµng quèc tÕ. Do ®ã, ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ lµ nh÷ng nghiÖp vô kinh doanh kh«ng thÓ thiÕu cña mét ng©n hµng hiÖn ®¹i, gãp phÇn lµm t¨ng thu nhËp vµ lµm phong phó thªm ho¹t ®éng ng©n hµng.

          C«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ lµ mét trong nh÷ng lîi thÕ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Cho ®Õn nay, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· thùc hiÖn c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ ®­îc gÇn 10 n¨m. Tuy vËy, ®èi víi chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi, ho¹t ®éng kinh doanh thÎ chØ míi ®­îc triÓn khai trong vßng ch­a ®Çy hai n¨m. ChÝnh v× vËy, víi kinh nghiÖm cßn ch­a nhiÒu, trong thêi gian qua, chi nh¸nh ®· gÆp ph¶i kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc. Song trong t­¬ng lai kh«ng xa, víi tiÒm n¨ng to lín cña thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam céng víi chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n vµ sù nç lùc tõ phÝa chi nh¸nh, thªm vµo ®ã lµ sù trî gióp tÝch cùc tõ phÝa Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, em tin r»ng chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi sÏ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan h¬n, ®­a dÞch vô thÎ trë thµnh mét trong nh÷ng dÞch vô hµng ®Çu cña m×nh, ®ång thêi cñng cè vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam.

          Th«ng qua nh÷ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi, chuyªn ®Ò ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn nhá bÐ hoµn thiÖn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ t¹i chi nh¸nh. Tuy nhiªn, do tÝnh míi mÎ cña vÊn ®Ò vµ do sù h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc cña b¶n th©n, nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ lµ nh÷ng ý kiÕn chñ quan cña b¶n th©n em nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c«, c¸c anh chÞ vµ c¸c b¹n ®Ó hoµn chØnh h¬n n÷a chuyªn ®Ò cña m×nh.

 

 

 

Tµi liÖu tham kh¶o

 

  1. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi n¨m 2002, 2003.
  2. B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng thÎ 2003 Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi.
  3. B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh thÎ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam n¨m 2003
  4. B¸o c¸o t×nh h×nh kinh doanh thÎ cña c¸c ng©n hµng ViÖt Nam – HiÖp héi thÎ ViÖt Nam n¨m 2002, 2003
  5. Quy tr×nh h­íng dÉn nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam

 


Tải xuống tài liệu học tập PDF miễn phí

[sociallocker id=”19555″] Tải Xuống Tại Đây [/sociallocker]

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here