Chuyên đề tốt nghiệp Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội

Mọi ý kiến đóng góp xin gửi vào hòm thư: [email protected]

Kéo xuống để Tải ngay đề cương bản PDF đầy đủ: Sau “mục lục” và “bản xem trước”

(Nếu là đề cương nhiều công thức nên mọi người nên tải về để xem tránh mất công thức)

Đề cương liên quan: Luận văn Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội

---

Tải ngay đề cương bản PDF tại đây: Chuyên đề tốt nghiệp Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội

Lêi nãi ®Çu

 

          Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, c¸c quan hÖ mua b¸n trao ®æi hµng hãa dÞch vô tõng b­íc ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Do ®ã, ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n míi ®¶m b¶o tÝnh an toµn, nhanh chãng, hiÖu qu¶. Thªm vµo ®ã, thÕ kû XX lµ thÕ kû mµ khoa häc c«ng nghÖ cã nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin. KÕt hîp nh÷ng ®iÒu nµy, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· ®­a ra mét lo¹i h×nh dÞch vô thanh to¸n míi, ®ã lµ thÎ ng©n hµng.

          ThÎ ng©n hµng xuÊt hiÖn lµ sù kÕt hîp cña khoa häc kü thuËt víi c«ng nghÖ qu¶n lý ng©n hµng. Sù ra ®êi cña thÎ lµ mét b­íc tiÕn v­ît bËc trong ho¹t ®éng thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng. ThÎ ng©n hµng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm cña mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n hoµn h¶o:

          – §èi víi kh¸ch hµng, thÎ ®¸p øng ®­îc vÒ tÝnh an toµn cao, kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, chÝnh x¸c.

          – §èi víi ng©n hµng, thÎ gãp phÇn gi¶m ¸p lùc tiÒn mÆt, t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn phôc vô cho yªu cÇu më réng ho¹t ®éng tÝn dông, t¨ng lîi nhuËn nhê kho¶n phÝ sö dông thÎ.

          ChÝnh nhê nh÷ng ­u ®iÓm trªn mµ thÎ ng©n hµng ®· nhanh chãng trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng dông ë c¸c n­íc ph¸t triÓn còng nh­ trªn thÕ giíi.

          ë ViÖt Nam, nÒn kinh tÕ ngµy mét ph¸t triÓn, ®êi sèng ng­êi d©n ngµy cµng n©ng cao, thªm vµo ®ã lµ xu thÕ héi nhËp ph¸t triÓn víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, viÖc xuÊt hiÖn cña mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n míi lµ rÊt cÇn thiÕt. N¾m b¾t ®­îc nhu cÇu nµy, tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· chñ tr­¬ng ®­a dÞch vô thÎ vµo øng dông t¹i ViÖt Nam. Sau gÇn 15 n¨m ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu nhÊt ®Þnh. Nh­ng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n h¹n chÕ ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn dÞch vô thÎ trë nªn phæ biÕn ë ViÖt Nam. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy, sau qu¸ tr×nh t×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, em ®· chän ®Ò tµi “Ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi ” lµm ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh.

• Ò tµi ®­îc chia lµm 3 ch­¬ng:

     Ch­¬ng 1: Lý luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i

     Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi (VCB HN)

     Ch­¬ng 3: Ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong thêi gian tíi

          Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o-th¹c sü Ph¹m Long ®· tËn t×nh h­íng dÉn em hoµn thµnh b¶n chuyªn ®Ò nµy.

          Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c¸n bé nh©n viªn phßng KÕ to¸n dÞch vô Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng – Chi nh¸nh Thµnh C«ng ®· quan t©m vµ nhiÖt t×nh gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp t×m hiÓu ®Ò tµi nµy.

 

Sinh viªn

 

TrÇn Nguyªn Linh

 

Ch­¬ng 1

Lý luËn c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng th­¬ng m¹i

 

1.1  Tæng quan vÒ Ng©n hµng th­¬ng m¹i

1.1.1. Kh¸i niÖm Ng©n hµng th­¬ng m¹i

          Trong mét nÒn kinh tÕ hµng hãa, t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh lu«n tån t¹i mét thùc tÕ lµ cã nh÷ng ng­êi t¹m thêi ®ang cã mét sè tiÒn nhµn rçi, trong khi ®ã cã nh÷ng ng­êi ®ang rÊt cÇn khèi l­îng tiÒn nh­ vËy (®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng hay nh÷ng cuéc ®Çu t­ cã hiÖu qu¶) vµ hä cã thÓ tr¶ mét kho¶n chi phÝ ®Ó cã quyÒn sö dông sè tiÒn nµy. Theo quy luËt cung – cÇu, hä sÏ gÆp nhau vµ khi ®ã tÊt c¶ (ng­êi cho vay, ng­êi ®i vay, vµ c¶ x· héi) ®Òu cã lîi, s¶n xuÊt l­u th«ng ®­îc ph¸t triÓn vµ ®êi sèng ®­îc c¶i thiÖn. C¸ch thøc gÆp nhau rÊt ®a d¹ng, vµ theo ®µ ph¸t triÓn NHTM ra ®êi nh­ mét tÊt yÕu vµ lµ mét c¸ch thøc quan träng, phæ biÕn nhÊt.

          Th«ng qua c¸c ng©n hµng, nh÷ng ng­êi cã tiÒn cã thÓ dÔ dµng cã ®­îc mét kho¶n lîi tøc cßn ng­êi cÇn tiÒn cã thÓ cã ®­îc sè tiÒn cÇn thiÕt víi møc chi phÝ hîp lý.

          Cã thÓ nãi c¸c ng©n hµng nãi riªng vµ hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng nãi chung ®ang ngµy cµng chiÕm mét vÞ trÝ quan träng vµ v« cïng nh¹y c¶m trong nÒn kinh tÕ, liªn quan tíi ho¹t ®éng cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi.

          Ngµy cµng cã nhiÒu ng­êi quan t©m tíi ho¹t ®éng cña ng©n hµng, vËy thùc ra ng©n hµng lµ g×. Theo ph¸p lÖnh ng©n hµng ngµy 23-5-1990 cña Héi ®ång Nhµ n­íc ViÖt Nam x¸c ®Þnh: “Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi tõ kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ lµm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n”.

          Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng, víi néi dung th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n.

1.1.2. Chøc n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i

          Do nhu cÇu tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c ng©n hµng kh«ng ngõng t¨ng c­êng më réng c¸c danh môc c¸c s¶n phÈm ng©n hµng nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, sö dông nguån vèn cã hiÖu qu¶ vµ thu lîi nhuËn cao. Tuy nhiªn, vÒ c¬ b¶n chóng ta cã thÓ x¾p xÕp c¸c ho¹t ®éng ®ã vµo mét trong ba nhãm sau:

          – Ho¹t ®éng huy ®éng tiÒn göi.

          – Ho¹t ®éng tÝn dông.

          – Ho¹t ®éng cung cÊp c¸c dÞch vô.

          * Huy ®éng tiÒn göi:

          Ng©n hµng tËp trung huy ®éng c¸c nguån vèn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n bao. Bªn c¹nh ®ã, khi cÇn vèn cho nhu cÇu thanh kho¶n hay ®Çu t­ cho vay, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ ®i vay tõ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, tõ c¸c c«ng ty kh¸c, c¸c tæ chøc tµi chÝnh trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh.

          Trong qu¸ tr×nh thu hót nguån vèn Ng©n hµng ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ giao dÞch, chi phÝ tr¶ l·i tiÒn göi, tr¶ l·i Ng©n hµng vay vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c cã liªn quan. Nh÷ng kho¶n chi nµy ®ßi hái Ng©n hµng ph¶i sö dông nh÷ng ®ång vèn huy ®éng ®­îc cã hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ vµ ®em l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng.

          * Ho¹t ®éng tÝn dông

          – Cho vay

          + Cho vay th­¬ng m¹i: Ngay thêi kú ®Çu, c¸c ng©n hµng ®· chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu mµ thùc tÕ lµ cho vay ®èi víi nh÷ng ng­êi b¸n (ng­êi b¸n chuyÓn c¸c kho¶n ph¶i thu cho ng©n hµng ®Ó lÊy tiÒn tr­íc). Sau ®ã b­íc chuyÓn tiÕp tõ chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu sang cho vay trùc tiÕp ®èi víi c¸c kh¸ch hµng (lµ ng­êi mua), gióp hä cã vèn ®Ó mua hµng dù  tr÷ nh»m më réng s¶n xuÊt kinh doanh.

          + Cho vay tiªu dïng: Trong giai ®o¹n ®Çu, c¸c ng©n hµng kh«ng tÝch cùc cho vay ®èi víi c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh do tÝnh rñi ro cao. Sù gia t¨ng thu nhËp cña ng­êi tiªu dïng vµ sù c¹nh tranh ®· buéc c¸c ng©n hµng ph¶i h­íng tíi ng­êi tiªu dïng nh­ mét kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Sau thÕ chiÕn thø hai, tÝn dông tiªu dïng ®· trë thµnh lo¹i h×nh tÝn dông t¨ng tr­ëng nhanh nhÊt t¹i c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn.

          + Tµi trî cho dù ¸n: Bªn c¹nh cho vay truyÒn thèng lµ cho vay ng¾n h¹n, c¸c ng©n hµng còng ngµy cµng quan t©m vµo viÖc tµi trî cho x©y dùng nhµ m¸y míi ®Æc biÖt lµ tµi trî trong c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao. Mét sè ng©n hµng cßn cho vay ®Ó ®Çu t­ vµo bÊt ®éng s¶n. TÊt nhiªn, lo¹i h×nh tÝn dông nµy rñi ro t­¬ng ®èi cao.

          C¸c kho¶n cho vay, n¬i tiÒm Èn nh÷ng rñi ro h¬n c¶, lu«n chiÕm phÇn lín trong tæng tµi s¶n cña NH. NÕu kh«ng ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ c¸c kho¶n vay rÊt dÔ bÞ thÊt b¹i, trùc tiÕp ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn, thËm chÝ ®e do¹ sù tån t¹i cña ng©n hµng khi nh÷ng nhu cÇu rót tiÒn göi cña kh¸ch hµng kh«ng ®­îc ®¸p øng. VËy th×, cho ai vay nh­ thÕ nµo, qu¶n lý viÖc sö dông tiÒn vay, tiÕn hµnh thu nî gèc vµ l·i ra sao… lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ ng©n hµng ph¶i gi¶i quyÕt tr­íc vµ trong qu¸ tr×nh cho vay, nh»m cã ®­îc nh÷ng kho¶n cho vay an toµn vµ hiÖu qu¶. ChÝnh v× thÕ, giai ®o¹n xem xÐt tr­íc khi cho vay, xem xÐt ng­êi vay tiÒn vµ viÖc sö dông tiÒn vay mµ ng­êi ta gäi lµ thÈm ®Þnh tÝn dông lu«n chiÕm vÞ trÝ quyÕt ®Þnh.

          – §Çu t­

          Ho¹t ®éng ®Çu t­ chñ yÕu cña Ng©n hµng trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh th«ng qua viÖc mua b¸n c¸c chøng kho¸n: c«ng tr¸i vµ tÝn phiÕu. Thu nhËp cña Ng©n hµng tõ ho¹t ®éng nµy lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ gi¸ mua. Ngoµi ra Ng©n hµng cßn hïn vèn liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp, trong qu¸ tr×nh ®ã Ng©n hµng sÏ ®­îc chia lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng nµy.

          * Ho¹t ®éng cung cÊp c¸c dÞch vô:

          TËn dông vÞ trÝ uy tÝn, chuyªn m«n cña m×nh lµ mét trung gian tµi chÝnh cã nhiÒu quan hÖ víi kh¸ch hµng, cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi nhiÒu nguån th«ng tin, c¸c ng©n hµng ngµy nay cung cÊp rÊt nhiÒu c¸c dÞch vô kh¸c nhau tõ dÞch vô thanh to¸n, b¶o l·nh, lµm ®¹i lý… cho ®Õn viÖc lËp kÐt gi÷ tiÒn, cña c¶i phôc vô cho kh¸ch hµng. C¸c dÞch vô nµy cã thÓ hoµn toµn ®éc lËp hoÆc cã thÓ liªn quan hç trî cho c¸c ho¹t ®éng huy ®éng vèn, ho¹t ®éng tÝn dông (®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng thanh to¸n) nh­ng chóng ®Òu ®em l¹i thu nhËp cho ng©n hµng d­íi d¹ng phÝ dÞch vô. §èi víi hÇu hÕt c¸c ng©n hµng, thu nhËp tõ viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô ngµy cµng chiÕm tû träng lín trong tæng thu nhËp.

1.2  Giíi thiÖu chung vÒ thÎ

1.2.1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thÎ trªn thÕ giíi

          Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao, nhu cÇu tiªu dïng còng v× thÕ ph¸t triÓn m¹nh, qua ®ã nhu cÇu thanh to¸n nhanh chãng vµ thuËn tiÖn trë thµnh mét yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®èi víi ng©n hµng. §iÒu nµy g©y ¸p lùc lªn c¸c ng©n hµng ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô thanh to¸n cña m×nh nh»m cung cÊp cho kh¸ch hµng dÞch vô thanh to¸n tèt nhÊt. Còng trong thêi gian ®ã, khoa häc kü thuËt thÕ giíi ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ trong lÜnh vùc th«ng tin, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn ph­¬ng thøc thanh to¸n cña m×nh, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña h×nh thøc thanh to¸n b»ng thÎ.

          Nh÷ng h×nh thøc s¬ khai cña thÎ xuÊt hiªn lÇn ®Çu ë Mü vµo nh÷ng n¨m 1920 d­íi c¸i tªn t¹m gäi lµ “®Üa mua hµng” (shooper’s plate). Ng­êi chñ së h÷u cña lo¹i “®Üa” nµy cã thÓ mua hµng t¹i cöa hiÖu ph¸t hµnh ra chóng vµ hµng th¸ng hä ph¶i hoµn tr¶ tiÒn cho chñ cöa hµng vµo mét ngµy cè ®Þnh, th­êng lµ cuèi th¸ng. Thùc chÊt ë ®©y chÝnh lµ viÖc ng­êi chñ cöa hµng ®· cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng b»ng c¸ch b¸n chÞu, mua hµng tr­íc vµ tr¶ tiÒn sau.

          Tuy nhiªn, thÎ ng©n hµng l¹i ra ®êi mét c¸ch ngÉu nhiªn vµo n¨m 1940 víi tªn gäi ®Çu tiªn lµ thÎ DINNERS CLUB do ý t­ëng cña mét doanh nh©n ng­êi Mü lµ Frank Mc Namara. N¨m 1950 chiÕc thÎ nhùa ®Çu tiªn ®­îc ph¸t hµnh, nh÷ng ng­êi cã thÎ DINNERS CLUB nµy cã thÓ ghi nî khi ¨n t¹i 27 nhµ hµng t¹i thµnh phè New York vµ ph¶i chÞu mét kho¶n lÖ phÝ hµng n¨m lµ 5USD. Nh÷ng tiÖn Ých cña chiÕc thÎ ngay lËp tøc g©y ®­îc sù chó ý vµ ®· chinh phôc mét l­îng ®«ng ®¶o kh¸ch hµng do hä cã thÓ mua hµng tr­íc mµ kh«ng cÇn ph¶i tr¶ tiÒn ngay. Cßn ®èi víi nh÷ng nhµ b¸n lÎ, tuy ph¶i chÞu møc chiÕt khÊu lµ 5% nh­ng doanh thu cña hä t¨ng ®¸ng kÓ do l­îng kh¸ch hµng tiªu dïng t¨ng lªn rÊt nhanh. §Õn n¨m 1951, h¬n 1 triÖu ®«la ®­îc ghi nî, doanh sè ph¸t hµnh thÎ ngµy cµng t¨ng vµ c«ng ty ph¸t hµnh thÎ DINNERS CLUB b¾t ®Çu cã l·i. Mét cuéc c¸ch m¹ng vÒ thÎ diÔn ra ngay sau ®ã ®· nhanh chãng ®­a thÎ trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n mang tÝnh toµn cÇu. TiÕp nèi thµnh c«ng cña thÎ DINNERS CLUB, hµng lo¹t c¸c c«ng ty thÎ nh­ Trip Change, Golden Key, Esquire Club… ra ®êi. PhÇn lín c¸c thÎ nµy tr­íc hÕt ®­îc ph¸t hµnh nh»m phôc vô giíi doanh nh©n, nh­ng sau ®ã c¸c ng©n hµng nhËn thÊy r»ng giíi b×nh d©n míi lµ ®èi t­îng sö dông thÎ trong t­¬ng lai.

         N¨m 1960, Bank of America cho ra ®êi s¶n phÈm thÎ ®Çu tiªn cña m×nh lµ BANKAMERICARD. §Õn n¨m 1966, 14 ng©n hµng hµng ®Çu cña Mü thµnh lËp Interbank, mét tæ chøc míi víi chøc n¨ng lµ ®Çu mèi trao ®æi c¸c th«ng tin vÒ giao dÞch thÎ. Ngay sau ®ã, vµo n¨m 1967, 4 ng©n hµng bang California ®æi tªn tõ Bank Card Association thµnh Western State Bank Card Association vµ tæ chøc nµy ®· liªn kÕt víi Interbank cho ra ®êi thÎ MASTER CHARGE, lo¹i thÎ nµy ®· nhanh chãng trë thµnh mét ®èi thñ c¹nh tranh lín cña BANKAMERICARD. §Õn n¨m 1977, tæ chøc BANKAMERICARD ®æi tªn thµnh VISA USD vµ sau ®ã lµ tæ chøc thÎ quèc tÕ VISA. N¨m 1979, tæ chøc thÎ MASTER CHARGE ®æi tªn thµnh MASTER CARD. HiÖn nay, 2 tæ chøc nµy vÉn ®ang lµ 2 tæ chøc thÎ lín m¹nh vµ ph¸t triÓn nhÊt trªn thÕ giíi.

         H×nh thøc thanh to¸n thÎ nhanh chãng ®­îc øng dông réng r·i ë c¸c ch©u lôc kh¸c ngoµi Mü, n¨m 1960 chiÕc thÎ nhùa ®Çu tiªn cã mÆt t¹i NhËt b¸o hiÖu sù ph¸t triÓn cña thÎ ë Ch©u ¸. ChiÕc thÎ nhùa ®Çu tiªn do ng©n hµng Barcaly Bank ph¸t hµnh ë Anh n¨m 1966 còng më ra mét thêi k× s«i ®éng cho ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ch©u ¢u.

         T¹i ViÖt Nam, chiÕc thÎ ®Çu tiªn ®­îc chÊp nhËn lµ vµo n¨m 1990 khi VCB kÝ hîp ®ång lµm ®¹i lÝ chi tr¶ thÎ VISA víi ng©n hµng Ph¸p BFCE vµ ®©y ®· lµ b­íc khëi ®Çu cho dÞch vô nµy ph¸t triÓn ë ViÖt Nam.

         Ngµy nay, thÎ ng©n hµng ®· cã mÆt ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi víi nh÷ng h×nh thøc vµ chñng lo¹i ®a d¹ng, ®¸p øng ®Çy ®ñ nh÷ng nhu cÇu riªng lÎ cña ng­êi tiªu dïng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña 2 tæ chøc thÎ quèc tÕ lµ VISA vµ MASTER, mét lo¹t c¸c tæ chøc thÎ mang tÝnh quèc tÕ kh¸c nèi tiÕp xuÊt hiÖn nh­: JCB, American Epress, Airplus, Maestro, Eurocard,… Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ nµy ®· kh¼ng ®Þnh xu thÕ ph¸t triÓn tÊt yÕu cña thÎ. C¸c ng©n hµng vµ c«ng ty tµi chÝnh lu«n t×m c¸ch c¶i thiÖn sao cho cµng ngµy thÎ cµng dÔ xö dông vµ cung cÊp nh÷ng dÞch vô thanh to¸n tiÖn lîi nhÊt cho ng­êi tiªu dïng. HiÖn nay, ng­êi sö dông thÎ cã thÓ sö dông thÎ trªn hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi, hä kh«ng cßn lo viÖc chuyÓn ®æi sang ®ång tiÒn néi ®Þa khi ®i ra n­íc ngoµi.

1.2.2. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm cÊu t¹o vµ ph©n lo¹i thÎ

          1.2.2.1. Kh¸i niÖm thÎ

          ThÎ thanh to¸n lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt do c¸c ng©n hµng hay c¸c tæ chøc tµi chÝnh ph¸t hµnh vµ cung cÊp cho kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng cã thÓ sö dông ®Ó rót tiÒn mÆt t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý, c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) hoÆc thanh to¸n tiÒn hµng hãa dÞch vô.

          1.2.2.2. §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña thÎ

          KÓ tõ khi ra ®êi cho ®Õn nay, cÊu t¹o cña thÎ tÝn dông ®· cã nh÷ng thay ®æi kh¸ lín nh»m t¨ng ®é an toµn vµ tÝnh tiÖn dông cho kh¸ch hµng. Ngµy nay, víi nh÷ng thµnh tùu cña kÜ thuËt vi ®iÖn tö, mét sè lo¹i thÎ ®­îc g¾n thªm mét con chip ®iÖn tö nh»m t¨ng kh¶ n¨ng ghi nhí th«ng tin vµ tÝnh b¶o mËt cho thÎ.

          HÇu hÕt c¸c lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ ngµy nay ®Òu ®­îc cÊu t¹o b»ng nhùa cøng (plastic), cã kÝch cì 84mm x 54mm x 0,76mm, cã gãc trßn gåm hai mÆt:

          * MÆt tr­íc cña thÎ bao gåm:

          – Tªn, biÓu t­îng thÎ vµ huy hiÖu cña tæ chøc ph¸t hµnh thÎ.

          – Sè thÎ: lµ sè dµnh riªng cho mçi chñ thÎ. Sè nµy ®­îc dËp næi trªn thÎ vµ sÏ ®­îc in l¹i trªn hãa ®¬n khi chñ thÎ ®i mua hµng. Tuú theo tõng lo¹i thÎ mµ cã sè ch÷ sè kh¸c nhau vµ c¸ch cÊu tróc theo nhãm còng kh¸c nhau.

          – Ngµy hiÖu lùc cña thÎ: lµ thêi h¹n mµ thÎ ®­îc l­u hµnh.

          – Hä vµ tªn cña chñ thÎ.

          – Sè mËt m· ®ît ph¸t hµnh (chØ cã ë thÎ AMEX).

          * MÆt sau cña thÎ bao gåm:

          – D·y b¨ng tõ cã kh¶ n¨ng l­u tr÷ nh÷ng th«ng tin nh­: sè thÎ, ngµy hiÖu lùc, tªn chñ thÎ, tªn ng©n hµng ph¸t hµnh, sè PIN.

          – B¨ng ch÷ ký mÉu cña chñ thÎ.

 

          1.2.2.3. Ph©n lo¹i thÎ

          Dùa vµo c¸c tiªu chÝ kh¸c nhau ng­êi ta ph©n lo¹i thÎ thµnh:

 

          1.2.2.3.1  Ph©n lo¹i theo ®Æc tÝnh kü thuËt

          * ThÎ b¨ng tõ (Magnetic Stripe): ®­îc s¶n xuÊt dùa trªn kü thuËt tõ tÝnh víi 1 b¨ng tõ chøa 2 r·nh th«ng tin ë mÆt sau cña thÎ. ThÎ nµy ®­îc sö dông phæ biÕn trong vßng 20 n¨m nay. Tuy nhiªn nã cã mét sè nh­îc ®iÓm sau:

          – Kh¶ n¨ng bÞ lîi dông cao do th«ng tin ghi trong thÎ kh«ng tù m· hãa ®­îc, ng­êi ta cã thÓ ®äc thÎ dÔ dµng b»ng thiÕt bÞ ®äc g¾n víi m¸y vi tÝnh.

          – ThÎ mang tÝnh th«ng tin cè ®Þnh, khu vùc chøa th«ng tin hÑp kh«ng ¸p dông c¸c kü thuËt m· ®¶m b¶o an toµn. Do ®ã, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· bÞ lîi dông lÊy c¾p tiÒn

          * ThÎ th«ng minh (thÎ ®iÖn tö cã bé vi xö lÝ chip): lµ thÕ hÖ míi nhÊt cña thÎ thanh to¸n, thÎ th«ng minh dùa trªn kü thuËt vi xö lý tin häc nhê g¾n vµo thÎ “chip” ®iÖn tö cã cÊu tróc gièng nh­ mét m¸y tÝnh hoµn h¶o. ThÎ th«ng minh an toµn vµ hiÖu qu¶ h¬n thÎ b¨ng tõ do “chip” cã thÓ chøa th«ng tin nhiÒu h¬n 80 lÇn so víi d·y b¨ng tõ.

1.2.2.3.2 Ph©n lo¹i theo chñ thÓ ph¸t hµnh

          * ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ gióp cho kh¸ch hµng sö dông linh ®éng tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng, hoÆc sö dông mét sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông, lo¹i thÎ nµy hiÖn nay ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn, nã kh«ng chØ l­u hµnh trong mét sè quèc gia mµ cßn cã thÓ l­u hµnh trªn toµn cÇu (vÝ dô nh­: thÎ VISA, MASTER..).

          * ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín ph¸t hµnh nh­ DINNERS CLUB, AMEX… vµ còng l­u hµnh trªn toµn thÕ giíi.

1.2.2.3.3 Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt thanh to¸n cña thÎ

          * ThÎ tÝn dông (Credit Card): ®©y lµ lo¹i thÎ mµ khi sö dông, chñ thÎ ®­îc ng©n hµng ph¸t hµnh cÊp mét h¹n møc tÝn dông theo qui ®Þnh vµ kh«ng ph¶i tr¶ l·i nÕu chñ thÎ hoµn tr¶ sè tiÒn ®· sö dông ®óng kú h¹n ®Ó mua s¾m hµng hãa, dÞch vô t¹i nh÷ng c¬ së kinh doanh, cöa hµng, kh¸ch s¹n… chÊp nhËn lo¹i thÎ nµy.

          * ThÎ ghi nî (Debit Card): lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô hay rót tiÒn mÆt trªn c¬ së sè tiÒn cã trong tµi kho¶n cña chñ thÎ t¹i ng©n hµng. ThÎ ghi nî cã hai lo¹i c¬ b¶n:

          – ThÎ on-line lµ thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch ®­îc khÊu trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ khi xuÊt hiÖn giao dÞch.

          – ThÓ off-line lµ thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch sÏ ®­îc khÊu trõ vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ sau khi giao dÞch ®­îc thùc hiÖn vµi ngµy.

          ThÎ ghi nî vµ thÎ tÝn dông cã mét sè ®iÓm kh¸c biÖt râ rÖt:

• iÓm kh¸c biÖt lín nhÊt gi÷a hai lo¹i thÎ lµ víi thÎ tÝn dông, kh¸ch hµng chi tiªu theo h¹n møc tÝn dông do ng©n hµng cÊp, cßn víi thÎ ghi nî kh¸ch hµng chi tiªu trùc tiÕp trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh t¹i ng©n hµng.

          ThÎ tÝn dông vµ thÎ ghi nî lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n b×nh ®¼ng vµ dµnh cho tÊt c¶ mäi ng­êi, mäi løa tuæi, nghµnh nghÒ. C¶ hai lo¹i thÎ ®Òu cã thÓ gióp kh¸ch hµng tr¸nh ®­îc nh÷ng rñi ro ®¸ng tiÕc cã thÓ x¶y ra khi ph¶i mang theo tiÒn mÆt. §Æc biÖt, thÎ tÝn dông quèc tÕ lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n tiÖn lîi an toµn ®èi víi nh÷ng ng­êi th­êng xuyªn ®i c«ng t¸c n­íc ngoµi.

          * ThÎ rót tiÒn mÆt (Cash Card): lµ mét h×nh thøc cña thÎ ghi nî song chØ cã mét chøc n¨ng lµ rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) hoÆc ë ng©n hµng. Víi chøc n¨ng chuyªn biÖt chØ dïng ®Ó rót tiÒn, sè tiÒn rót ra mçi lÇn sÏ ®­îc trõ dÇn vµo sè tiÒn ký quÜ.

          1.2.2.3.2 Ph©n lo¹i theo chñ thÓ ph¸t hµnh

          * ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ gióp cho kh¸ch hµng sö dông linh ®éng tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng, hoÆc sö dông mét sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông, lo¹i thÎ nµy hiÖn nay ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn, nã kh«ng chØ l­u hµnh trong mét sè quèc gia mµ cßn cã thÓ l­u hµnh trªn toµn cÇu (vÝ dô nh­: thÎ VISA, MASTER..).

          * ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín ph¸t hµnh nh­ DINNERS CLUB, AMEX… vµ còng l­u hµnh trªn toµn thÕ giíi.

          1.2.2.3.4 Ph©n lo¹i theo h¹n møc tÝn dông

          * ThÎ th­êng (Standard Card): §©y lµ lo¹i thÎ c¨n b¶n nhÊt, lµ lo¹i thÎ mang tÝnh chÊt phæ biÕn, ®¹i chóng, ®­îc h¬n 142 triÖu ng­êi trªn thÕ giíi sö dông mçi ngµy. H¹n møc tèi thiÓu tuú theo Ng©n hµng ph¸t hµnh qui ®Þnh          (th«ng th­êng kho¶ng 1000 USD)

          * ThÎ vµng (Gold card): lµ lo¹i thÎ ®­îc ph¸t hµnh cho nh÷ng ®èi t­îng “cao cÊp”, nh÷ng kh¸ch hµng cã møc sèng, thu nhËp vµ nhu cÇu tµi chÝnh cao. Lo¹i thÎ nµy cã thÓ cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau tuú thuéc vµo tËp qu¸n, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi vïng, nh­ng chung nhÊt vÉn lµ thÎ cã h¹n møc tÝn dông cao                           (trªn 5000 USD) h¬n thÎ th­êng.

          1.2.2.3.5 Ph©n lo¹i theo ph¹m vi sö dông cña thÎ

          * ThÎ dïng trong n­íc: Cã 2 lo¹i

          – Local use only card: lµ lo¹i thÎ do tæ chøc tµi chÝnh hoÆc ng©n hµng trong n­íc ph¸t hµnh, chØ ®­îc dïng trong néi bé hÖ thèng tæ chøc ®ã mµ th«i.

          – Domestic use only card: lµ thÎ thanh to¸n mang th­¬ng hiÖu cña tæ chøc thÎ quèc tÕ ®­îc ph¸t hµnh ®Ó sö dông trong n­íc.

          * ThÎ quèc tÕ (International card): lµ lo¹i thÎ kh«ng chØ dïng t¹i quèc gia n¬i nã ®­îc ph¸t hµnh mµ cßn dïng ®­îc trªn ph¹m vi quèc tÕ. §Ó cã thÓ ph¸t hµnh lo¹i thÎ nµy th× ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i lµ thµnh viªn cña mét tæ chøc thÎ quèc tÕ.

1.3  Ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng th­¬ng m¹i

1.3.1. Chñ thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ

         

 

 

 

          S¬ ®å trªn cho thÊy mét giao dÞch thanh to¸n thÎ cã 5 chñ thÓ tham gia.

          * Tæ chøc thÎ quèc tÕ: lµ tæ chøc ®øng ra liªn kÕt c¸c thµnh viªn lµ c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông, c¸c c«ng ty ph¸t hµnh thÎ, ®Æt ra c¸c quy t¾c b¾t buéc c¸c thµnh viªn ph¶i ¸p dông thèng nhÊt theo mét hÖ thèng toµn cÇu. BÊt cø ng©n hµng nµo hiÖn nay ho¹t ®éng trong lÜnh vùc thanh to¸n thÎ quèc tÕ ®Òu ph¶i lµ thµnh viªn cña mét Tæ chøc thÎ quèc tÕ. Mçi Tæ chøc thÎ quèc tÕ ®Òu cã tªn trªn s¶n phÈm cña m×nh. Kh¸c víi ng©n hµng thµnh viªn, Tæ chøc thÎ quèc tÕ kh«ng cã quan hÖ trùc tiÕp víi chñ thÎ hay c¬ së chÊp nhËn thÎ, mµ chØ cung cÊp mét m¹ng l­íi viÔn th«ng toµn cÇu phôc vô cho quy tr×nh thanh to¸n, cÊp phÐp cho ng©n hµng thµnh viªn mét c¸ch nhanh chãng.

  * Ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ ng©n hµng ®­îc sù cho phÐp cña tæ chøc thÎ hoÆc c«ng ty thÎ trong viÖc ph¸t hµnh thÎ mang th­¬ng hiÖu cña m×nh. Ng©n hµng ph¸t hµnh trùc tiÕp tiÕp nhËn hå s¬ xin cÊp thÎ, xö lý vµ ph¸t hµnh thÎ, më vµ qu¶n lý tµi kho¶n thÎ cña kh¸ch hµng, quy ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n, ®iÒu kiÖn sö dông thÎ cho kh¸ch hµng lµ chñ thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh cã quyÒn kÝ hîp ®ång ®¹i lý víi bªn thø 3 lµ mét ng©n hµng hay mét tæ chøc tÝn dông kh¸c trong viÖc thanh to¸n hoÆc ph¸t hµnh thÎ. Tõng ®Þnh kú, ng©n hµng ph¸t hµnh ph¶i lËp b¶ng sao kª ghi râ c¸c kho¶n cô thÓ ®· sö dông vµ yªu cÇu thanh to¸n ®èi víi chö thÎ tÝn dông hoÆc khÊu trõ trùc tiÕp vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ ghi nî

          * Ng©n hµng thanh to¸n: lµ ng©n hµng chÊp nhËn c¸c giao dÞch thÎ nh­ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng qua viÖc kÝ kÕt c¸c hîp ®ång chÊp nhËn thÎ víi c¸c ®iÓm cung cÊp hµng hãa, dÞch vô. Qua viÖc kÝ kÕt hîp ®ång, c¸c ®Þa ®iÓm cung cÊp hµng hãa, dÞch vô nµy ®­îc chÊp nhËn vµo hÖ thèng thanh to¸n thÎ cña ng©n hµng, ng©n hµng sÏ cung cÊp c¸c thiÕt bÞ ®äc thÎ, ®µo t¹o nh©n viªn vÒ dÞch vô thanh to¸n thÎ, qu¶n lÝ vµ xö lÝ nh÷ng giao dÞch thÎ diÔn ra t¹i ®Þa ®iÓm nµy. Trªn thùc tÕ, rÊt nhiÒu ng©n hµng võa lµ ng©n hµng ph¸t hµnh,võa lµ ng©n hµng thanh to¸n.

          * Chñ thÎ: lµ c¸ nh©n hay ng­êi ®ù¬c uû quyÒn ®­îc ng©n hµng cho phÐp sö dông thÎ ®Ó chi tr¶ c¸c hµng hãa, dÞch vô hay rót tiÒn mÆt theo nh÷ng ®iÒu kiÖn, quy ®Þnh cña ng©n hµng. Mét chñ thÎ cã thÓ së h÷u mét hay nhiÒu thÎ.

          * C¬ së chÊp nhËn thÎ: lµ c¸c ®¬n vÞ cung øng hµng hãa, dÞch vô cã kÝ kÕt víi ng©n hµng thanh to¸n vÒ viÖc chÊp nhËn thanh to¸n cho c¸c hµng hãa, dÞch vô mµ m×nh cung cÊp b»ng thÎ.

1.3.2. Quy tr×nh ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ

          * Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ

 

– Kh¸ch hµng ®Õn ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ò nghÞ mua thÎ vµ hoµn thµnh mét sè thñ tôc cÇn thiÕt nh­ ®iÒn vµo giÊy tê xin cÊp thÎ, tr×nh mét sè giÊy tê kh¸c nh­: giÊy th«ng hµnh, biªn lai tr¶ l­¬ng, nép thuÕ thu nhËp …

– Khi nhËn ®ñ hå s¬, ng©n hµng tiÕn hµnh thÈm ®Þnh l¹i. Th«ng th­êng ng©n hµng xem xÐt l¹i xem hå s¬ lËp ®óng ch­a, t×nh h×nh tµi chÝnh (nÕu kh¸ch hµng lµ c«ng ty) hay c¸c kho¶n thu nhËp th­êng xuyªn cña kh¸ch hµng (nÕu lµ c¸ nh©n) hoÆc sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng mèi quan hÖ tÝn dông tr­íc ®©y (nÕu cã).

– NÕu hå s¬ cÊp thÎ hoµn toµn phï hîp, ng©n hµng cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng. §èi víi thÎ ghi nî, viÖc ph¸t hµnh thÎ ®¬n gi¶n v× kh¸ch hµng ®· cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. §èi víi thÎ tÝn dông, ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng ®Ó cã mét chÝnh s¸ch tÝn dông riªng. Th«ng th­êng cã hai lo¹i h¹n møc tÝn dông:

+ H¹n møc theo thÎ vµng: th­êng cÊp cho c¸c nh©n vËt quan träng, cã thu nhËp cao vµ æn ®Þnh. H¹n møc tÝn dông theo thÎ vµng th­êng cao h¬n nhiÒu so víi thÎ th­êng.

+ H¹n møc thÎ th­êng: H¹n møc tÝn dông theo thÎ th­êng thÊp h¬n nhiÒu so víi thÎ vµng, chñ yÕu cung cÊp cho ng­êi b×nh d©n. Nh­ng kh¸ch hµng còng ph¶i thuéc lo¹i ®ñ tiªu chuÈn ®Ó nhËn thÎ tÝn dông.

– Sau khi thÈm ®Þnh vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng, nÕu kh¸ch hµng ®¸p øng ®ñ ®iÒu kiÖn, ng©n hµng tiÕn hµnh ph¸t thÎ cho kh¸ch hµng. Tr­íc khi giao thÎ ng©n hµng yªu cÇu chñ thÎ ký tªn vµ ®¨ng ký ch÷ ký mÉu ë ng©n hµng. Sau ®ã b»ng kü thuËt riªng, tõng ng©n hµng tiÕn hµnh ghi nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ chñ thÎ lªn thÎ, ®ång thêi Ên ®Þnh vµ m· hãa m· sè c¸ nh©n (sè PIN) cho chñ thÎ, nhËp d÷ liÖu vÒ chñ thÎ vµo tËp tin qu¶n lý.

– Khi ng©n hµng giao thÎ cho kh¸ch hµng th× giao lu«n sè PIN vµ yªu cÇu chñ thÎ gi÷ bÝ mËt. NÕu mÊt tiÒn do ®Ó lé sè PIN, chñ thÎ hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm.

– Sau khi giao thÎ cho kh¸ch hµng coi nh­ nhiÖm vô ph¸t hµnh thÎ kÕt thóc. Thêi gian kÓ tõ khi kh¸ch hµng ®Ò nghÞ mua thÎ ®Õn khi nhËn ®­îc thÎ th­êng kh«ng qu¸ 6 ngµy.

* Quy tr×nh thanh to¸n thÎ

 

 

– C¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n ®Õn ng©n hµng ph¸t hµnh xin ®­îc sö dông thÎ (ký quü hoÆc vay). Ng©n hµng ph¸t hµnh cung cÊp thÎ cho ng­êi sö dông vµ th«ng b¸o cho ng©n hµng ®¹i lý vµ c¬ së tiÕp nhËn thanh to¸n thÎ

– Ng­êi sö dông thÎ mua hµng hãa, dÞch vô vµ giao thÎ cho c¬ së chÊp nhËn thÎ.

– Rót tiÒn ë m¸y ATM hoÆc ë ng©n hµng ®¹i lý.

– Trong vßng 10 ngµy, c¬ së chÊp nhËn thÎ nép biªn lai vµo ng©n hµng ®¹i lý ®Ó ®ßi tiÒn.

– Trong vßng 1 ngµy, ng©n hµng ®¹i lý tr¶ tiÒn cho c¬ së chÊp nhËn thÎ.

– Ng©n hµng ®¹i lý chuyÓn biªn lai ®Ó thanh to¸n, lËp b¶ng kª cho ng©n hµng ph¸t hµnh qua tæ chøc thÎ quèc tÕ (TCTQT).

– Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ hoµn l¹i sè tiÒn mµ ng©n hµng ®¹i lý ®· thanh to¸n còng th«ng qua tæ chøc thÎ quèc tÕ.

– Ng­êi sö dông thÎ muèn sö dông n÷a hoÆc sö dông hÕt sè tiÒn trªn thÎ th× ng©n hµng ph¸t hµnh hoµn tÊt qu¸ tr×nh sö dông thÎ.

T¹i ng©n hµng thanh to¸n: khi tiÕp nhËn hãa ®¬n vµ b¶ng kª, ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña c¸c th«ng tin trªn hãa ®¬n. NÕu kh«ng cã vÊn ®Ò g×, ng©n hµng tiÕn hµnh ghi nî vµo tµi kho¶n cña m×nh vµ ghi cã vµo tµi kho¶n cña c¬ së chÊp nhËn thÎ. ViÖc ghi sæ nµy ph¶i tiÕn hµnh ngay trong ngµy nhËn hãa ®¬n vµ chøng tõ cña c¬ së chÊp nhËn thÎ. Sau ®ã ng©n hµng thanh to¸n tæng hîp d÷ liÖu, göi ®Õn trung t©m xö lý d÷ liÖu (tr­êng hîp nèi m¹ng trùc tiÕp). NÕu ng©n hµng thanh to¸n kh«ng ®­îc nèi m¹ng trùc tiÕp th× göi hãa ®¬n, chøng tõ ®Õn ng©n hµng mµ m×nh lµm ®¹i lý thanh to¸n.

T¹i trung t©m: sÏ tiÕn hµnh chän läc d÷ liÖu, ph©n lo¹i ®Ó bï trõ gi÷a c¸c ng©n hµng thµnh viªn. ViÖc xö lý bï trõ, thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ng©n hµng thanh to¸n vµ ng©n hµng bï trõ.

T¹i ng©n hµng ph¸t hµnh: khi nhËn th«ng tin d÷ liÖu tõ trung t©m sÏ tiÕn hµnh thanh to¸n. §Þnh kú trong th¸ng, ng©n hµng ph¸t hµnh lËp b¶ng sao kª b¸o cho chñ thÎ c¸c kho¶n thÎ ®· sö dông vµ yªu cÇu chñ thÎ thanh to¸n (®èi víi thÎ tÝn dông).

1.4. Mét sè lîi Ých khi sö dông thÎ

    * §èi víi ng©n hµng ph¸t hµnh

    – Víi kho¶n lÖ phÝ hµng n¨m mµ chñ thÎ ph¶i nép ®Ó h­ëng dÞch vô thanh to¸n mµ ng©n hµng cung cÊp, chñ thÎ ®· t¹o nªn mét nguån thu ®Òu ®Æn cho ng©n hµng ph¸t hµnh.

    – Ngoµi ra, viÖc chñ thÎ n¹p tiÒn vµo tµi kho¶n ®Ó sö dông thÎ, ng©n hµng còng cã thªm mét nguån huy ®éng tõ tiÒn göi kh«ng k× h¹n cña kh¸ch hµng. §Ó cã thÓ së h÷u thÎ, th«ng th­êng chñ thÎ ph¶i cã thÕ chÊp hoÆc cã sè d­ tµi kho¶n ë møc nhÊt ®Þnh theo quy ®Þnh cña ng©n hµng. §iÒu nµy ®· lµm sè d­ tiÒn göi cña ng©n hµng t¨ng mét c¸ch ®¸ng kÓ.

    – ViÖc ®Æt c¸c m¸y ATM hay liªn hÖ víi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ míi còng gãp phÇn më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng cña ng©n hµng, ®iÒu nµy rÊt cã Ých ë nh÷ng n¬i mµ viÖc më chi nh¸nh lµ tèn kÐm.

    * §èi víi chñ thÎ

    – Khi sö dông thÎ, chñ thÎ ®· ®­îc ng©n hµng cung cÊp mét dÞch vô thanh to¸n cã ®é b¶o mËt cao, ®é tiÖn dông lín. Ngµy nay, víi tr×nh ®é kÜ thuËt ngµy cµng cao, viÖc lµm thÎ gi¶ trë nªn khã kh¨n h¬n, ®iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc c¸c chñ thÎ cã thÓ yªn t©m h¬n vÒ tiÒn cña m×nh. Thªm n÷a, khi nh÷ng c¬ së thanh to¸n thÎ ngµy cµng nhiÒu, c¸c m¸y ATM ngµy cµng trë nªn phæ biÕn, thÎ sÏ lµ mét c«ng cô thanh to¸n lÝ t­ëng cho c¸c chñ thÎ.

    – Víi viÖc ng©n hµng cã thÎ cÊp tÝn dông tr­íc cho kh¸ch hµng ®Ó thanh to¸n hµng hãa dÞch vô mµ kh«ng bÞ tÝnh bÊt k× mét kho¶n l·i nµo, kh¸ch hµng ®· ®­îc ng©n hµng gióp më réng kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh. Ngoµi ra, khi kh¸ch hµng cã sè d­ trªn tµi kho¶n, nÕu kh¸ch hµng kh«ng sö dông, sè d­ nµy sÏ ®­îc h­ëng møc l·i suÊt tiÒn göi kh«ng k× h¹n.

– Ngoµi ra, khi sö dông thÎ, kh¸ch hµng kh«ng ph¶i mang theo mét l­îng tiÒn mÆt  lín mµ rñi ro bÞ  mÊt còng nh­ viÖc b¶o qu¶n còng rÊt phøc t¹p. Ch­a kÓ ®Õn viÖc rÊt bÊt tiÖn khi sö dông tiÒn mÆt chi tiªu ë c¸c n­íc kh¸c nhau. ViÖc dïng thÎ tÝn dông hoÆc thÎ thanh to¸n ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tiªu ®a ngo¹i tÖ, kh«ng bÞ lÖ thuéc vµo  ngo¹i tÖ cña n­íc nµo.

    * §èi víi ng©n hµng thanh to¸n:

    – Trong quy tr×nh thanh to¸n thÎ, c¸c c¬ së ph¸t hµnh th­êng më tµi kho¶n t¹i c¸c ng©n hµng thanh to¸n cho tiÖn viÖc thanh to¸n. §iÒu nµy ®· lµm t¨ng l­îng sè d­ tiÒn göi vµ nguån huy ®éng cho ng©n hµng thanh to¸n.

    – Víi c¸c lo¹i phÝ nh­: chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, phÝ rót tiÒn mÆt, phÝ ®¹i lÝ thanh to¸n, ng©n hµng thanh to¸n sÏ cã ®­îc mét kho¶n thu t­¬ng ®èi æn ®Þnh.

    * §èi víi c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n:

    – Víi viÖc ®­îc cÊp tÝn dông tr­íc cho kh¸ch hµng, ng©n hµng ®· gióp kh¸ch hµng chi tiªu v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña m×nh, ®©y lµ mét søc ®Èy ®èi víi søc mua cña kh¸ch hµng vµ chÝnh ®iÒu nµy sÏ lµm cho l­îng tiªu thô hµng hãa dÞch vô cña c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ t¨ng cao.

    – Khi chÊp nhËn  thÎ thanh to¸n, ng­êi b¸n hµng cã kh¶ n¨ng gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ vÒ qu¶n lý tiÒn mÆt nh­ b¶o qu¶n, kiÓm ®Õm, nép vµo tµi kho¶n ë Ng©n hµng…

    – Ngoµi ra, ®èi víi mét sè c¬ së, viÖc chÊp nhËn thanh to¸n b»ng thÎ cña ng©n hµng còng lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i cña ng©n hµng vÒ tÝn dông, dÞch vô thanh to¸n…

1.5.  Nh©n tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ

          Cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ, mçi nh©n tè cã nhiÒu h­íng t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ nh­ng nh×n chung c¸c nh©n tè cã thÓ chia thµnh hai nhãm:

* Nhãm nh©n tè kh¸ch quan:

– Tr×nh ®é d©n trÝ vµ thãi quen tiªu dïng cña ng­êi d©n: trong mét x· héi mµ tr×nh ®é d©n trÝ cao, c¸c ph¸t minh, øng dông cña khoa häc kÜ thuËt c«ng nghÖ cao sÏ dÔ dµng tiÕp cËn víi ng­êi d©n. Tiªu dïng th«ng qua thÎ lµ mét c¸ch thøc tiªu dïng hiÖn ®¹i, nã sÏ dÔ dµng x©m nhËp vµ ph¸t triÓn h¬n víi nh÷ng céng ®ång d©n trÝ cao vµ ng­îc l¹i. Còng nh­ vËy, thãi quen tiªu dïng còng ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn sù ph¸t triÓn cña dÞch vô thÎ. Khi ng­êi d©n quen víi viÖc thanh to¸n c¸c dÞch vô, hµng hãa b»ng tiÒn mÆt hä sÏ Ýt cã nhu cÇu vÒ thanh to¸n th«ng qua thÎ.

– Thu nhËp cña ng­êi dïng thÎ: thu nhËp con ng­êi cao lªn, nh÷ng nhu cÇu cña hä còng ngµy cµng ph¸t triÓn, viÖc thanh to¸n ®èi víi hä ®ßi hái mét sù tháa dông cao h¬n, nhanh chãng h¬n, an toµn h¬n. ViÖc sö dông thÎ ®¸p øng rÊt tèt nhu cÇu nµy. H¬n n÷a, ng©n hµng chØ cã thÎ cung cÊp dÞch vô cho nh÷ng ng­êi cã mét møc thu nhËp hîp lý, nh÷ng ng­êi thu nhËp thÊp sÏ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn sö dông dÞch vô nµy.

– M«i tr­êng ph¸p lý: viÖc kinh doanh dÞch vô thÎ t¹i bÊt kú quèc gia nµo ®Òu ®­îc tiÕn hµnh trong mét khu«n khæ ph¸p lý nhÊt ®Þnh. C¸c quy chÕ, quy ®Þnh vÒ thÎ sÏ g©y ra ¶nh h­ëng 2 mÆt: cã thÓ theo h­íng khuyÕn khÝch viÖc kinh doanh vµ sö dông thÎ nÕu cã nh÷ng quy chÕ hîp lý, nh­ng mÆt kh¸c nh÷ng quy chÕ qu¸ chÆt chÏ, hoÆc qu¸ láng lÎo cã thÓ mang l¹i nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc tíi viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

– M«i tr­êng c«ng nghÖ: ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ chÞu ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu bëi tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin. §èi víi mét quèc gia cã c«ng nghÖ khoa häc ph¸t triÓn, c¸c ng©n hµng n­íc nµy cã thÓ  cung cÊp dÞch vô thÎ víi sù nhanh chãng vµ an toµn cao h¬n. ChÝnh v× thÕ, viÖc lu«n lu«n ®Çu t­ n©ng cÊp c«ng nghÖ, nghiªn cøu khoa häc lµ nh÷ng viÖc lµm v« cïng cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô còng nh­ b¶o mËt cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng.

– M«i tr­êng c¹nh tranh: ®©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc më réng vµ thu hÑp thÞ phÇn cña mét ng©n hµng khi tham gia vµo thÞ tr­êng thÎ. NÕu trªn thÞ tr­êng chØ cã mét ng©n hµng cung cÊp dÞch vô thÎ th× ng©n hµng ®ã sÏ cã ®­îc lîi thÕ ®éc quyÒn nh­ng gi¸ phÝ l¹i cã thÓ rÊt cao vµ thÞ tr­êng khã trë nªn s«i ®éng. Nh­ng khi nhiÒu ng©n hµng tham gia vµo thÞ tr­êng, c¹nh tranh diÔn ra ngµy cµng gay g¾t th× sÏ gãp phÇn ph¸t triÓn ®a d¹ng hãa dÞch vô, gi¶m phÝ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

* Nhãm nh©n tè chñ quan:

– Tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c thÎ: ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc, n¨ng ®éng vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng dÞch vô thÎ, ng©n hµng nµo cã sù quan t©m, cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o nh©n lùc trong kinh doanh thÎ hîp lý th× ng©n hµng ®ã sÏ cã c¬ héi ®Èy nhanh viÖc kinh doanh thÎ trong t­¬ng lai.

– TiÒm lùc kinh tÕ vµ tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cña ng©n hµng thanh to¸n thÎ: ®iÒu nµy g¾n liÒn víi c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nÕu hÖ thèng m¸y mãc nµy cã trôc trÆc th× sÏ g©y ¸ch t¾c trong toµn hÖ thèng. V× vËy, ®· ®­a ra dÞch vô thÎ, ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o mét hÖ thèng thanh to¸n hiÖn ®¹i, theo kÞp yªu cÇu cña thÕ giíi. Kh«ng nh÷ng thÕ viÖc vËn hµnh b¶o d­ìng, duy tr× hÖ thèng m¸y mãc phôc vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cã hiÖu qu¶ sÏ lµm gi¶m gi¸ thµnh cña dÞch vô, tõ ®ã thu hót thªm ng­êi sö dông. §Ó phôc vô cho ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ng©n hµng cÇn trang bÞ mét sè m¸y mãc nh­ m¸y ®äc hãa ®¬n, m¸y xin cÊp phÐp EDC, m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM vµ hÖ thèng ®iÖn tho¹i-Telex…

– §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña ng©n hµng: mét ng©n hµng nÕu cã ®Þnh h­íng ph¸t triÓn dÞch vô thÎ th× ph¶i x©y dùng cho m×nh c¸c kÕ ho¹ch, chiÕn l­îc marketing phï hîp, tham gia kh¶o s¸t c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng môc tiªu, t×m mäi c¸ch ®Ó n©ng cao tÝnh tiÖn Ých cña thÎ còng nh­ sù thuËn lîi cho ng­êi sö dông thÎ th× ng©n hµng ®ã sÏ cã thÓ më réng vµ ph¸t triÓn viÖc kinh doanh thÎ mét c¸ch bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh.

1.6.  Rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ

          Kinh doanh thÎ ®­îc coi lµ kh¸ an toµn so víi c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kh¸c cña ng©n hµng. Tuy vËy, ®èi víi c¸c tæ chøc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, viÖc phßng ngõa vµ qu¶n lÝ rñi ro vÉn lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng. Rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ cña ng©n hµng n»m trong hai kh©u: ph¸t hµnh thÎ vµ thanh to¸n thÎ.

1.6.1 Rñi ro trong ph¸t hµnh

          * §¬n xin ph¸t hµnh thÎ gi¶

          Do kh«ng thÈm ®Þnh kÜ th«ng tin cña kh¸ch hµng, ng©n hµng cã thÓ ph¸t hµnh thÎ cho kh¸ch hµng ®¨ng kÝ víi nh÷ng th«ng tin gi¶ m¹o. Vµ nh­ vËy, ng©n hµng cã thÓ gÆp rñi ro khi kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. Tuy vËy trªn thùc tÕ, ®iÒu nµy rÊt hiÕm khi x¶y ra v× hîp ®ång thÎ rÊt dÔ kiÓm tra vµ cã ®¶m b¶o cao do cã thÕ chÊp hoÆc tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng.

          * Chñ thÎ thËt kh«ng nhËn ®­îc thÎ ®· ph¸t hµnh

          Ng©n hµng göi thÎ cho chñ thÎ qua ®­êng b­u ®iÖn nh­ng trªn ®­êng vËn chuyÓn thÎ bÞ ®¸nh c¾p vµ bÞ sö dông mµ chñ thÎ kh«ng hay biÕt g× vÒ viÖc thÎ ®· ®­îc göi cho m×nh. Trong tr­êng hîp nµy, ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ ph¶i chÞu hoµn toµn phÝ tæn vÒ nh÷ng giao dÞch ®­îc thùc hiÖn.

 

          * Tµi kho¶n thÎ bÞ lîi dông

          Rñi ro nµy ph¸t sinh t¹i thêi ®iÓm ng©n hµng gia h¹n hoÆc ph¸t hµnh l¹i thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh nhËn ®­îc th«ng b¸o vÒ thay ®æi ®Þa chØ kh¸ch hµng vµ yªu cÇu göi thÎ vÒ ®Þa chØ míi. Do kh«ng kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña th«ng tin nªn ng©n hµng ®· göi thÎ ®Õn ®Þa chØ míi theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng nh­ng ®©y kh«ng ph¶i lµ yªu cÇu cña chñ thÎ thËt. Tµi kho¶n cña chñ thÎ ®· bÞ ng­êi kh¸c lîi dông. §iÒu nµy chØ bÞ ph¸t hiÖn khi ng©n hµng nhËn ®­îc sù liªn hÖ cña chñ thÎ thËt do kh«ng nhËn ®­îc thÎ hoÆc ng©n hµng göi yªu cÇu thanh to¸n cho chñ thÎ.

1.6.2 Rñi ro trong thanh to¸n

• ©y lµ kh©u th­êng x¶y ra rñi ro trong kinh doanh thÎ. RÊt nhiÒu rñi ro ®· x¶y ra cho c¸c tæ chøc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ trong kh©u nµy.

          * ThÎ gi¶

          ThÎ bÞ lµm gi¶ bëi c¸c tæ chøc téi ph¹m hoÆc c¸ nh©n lµm gi¶ c¨n cø theo th«ng tin cã ®­îc tõ c¸c chøng tõ giao dÞch cña thÎ hoÆc thÎ mÊt c¾p, thÊt l¹c. ThÎ gi¶ ®­îc sö dông ®Ó t¹o ra c¸c giao dÞch gi¶ m¹o g©y tæn thÊt lín cho c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh.

          * ThÎ bÞ mÊt c¾p, thÊt l¹c

          Trong l­u hµnh thÎ, tr­êng hîp nµy rÊt dÔ x¶y ra ®èi víi kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. Trong tr­êng hîp thÎ bÞ mÊt, chñ thÎ kh«ng th«ng b¸o kÞp cho ng©n hµng dÉn dÕn thÎ bÞ ng­êi kh¸c lîi dông g©y ra c¸c giao dÞch gi¶ m¹o lµm tæn thÊt cho kh¸ch hµng. Ngoµi ra víi nh÷ng thÎ nµy, c¸c tæ chøc téi ph¹m cã thÓ m· hãa l¹i thÎ, thùc hiÖn giao dÞch, tr­êng hîp nµy ®em l¹i rñi ro cho b¶n th©n ng©n hµng ph¸t hµnh.

          * ThÎ ®­îc t¹o b¨ng tõ gi¶

• ©y lµ lo¹i h×nh gi¶ m¹o thÎ sö dông c«ng nghÖ cao, trªn c¬ së th«ng tin cña kh¸ch hµng trªn b¨ng tõ cña c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ c¸c tæ chøc téi ph¹m sö dông c¸c phÇn mÒm m· hãa vµ t¹o ra c¸c b¨ng tõ gi¶ trªn thÎ vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch. §iÒu nµy dÉn ®Õn rñi ro cho c¶ ng©n hµng ph¸t hµnh, ng©n hµng thanh to¸n vµ chñ thÎ. Lo¹i h×nh gi¶i m¹o th­êng xuÊt hiÖn ë nh÷ng n­íc cã dÞch vô thÎ ph¸t triÓn cao.

          * Rñi ro vÒ ®¹o ®øc

• ©y lµ rñi ro x¶y ra khi nh©n viªn c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cè t×nh in ra nhiÒu bé hãa ®¬n thanh to¸n thÎ nh­ng chØ giao mét bé cho kh¸ch hµng, c¸c bé hãa ®¬n cßn l¹i sÏ ®­îc gi¶ m¹o ch÷ kÝ cña kh¸ch hµng ®­a ®Õn ng©n hµng thanh to¸n ®Ó yªu cÇu ng©n hµng chi tr¶. ThiÖt h¹i cña rñi ro cã thÓ lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¶ ng©n hµng ph¸t hµnh vµ ng©n hµng thanh to¸n.

1.7. Ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ trªn thÕ giíi

          1.7.1. Ho¹t ®éng hiÖn t¹i

         Trªn thÕ giíi hiÖn nay cã 5 lo¹i thÎ ®­îc sö dông réng r·i nhÊt, ph©n chia nhau thèng trÞ c¸c thÞ tr­êng lín.

         *  ThÎ DINNERS CLUB: ThÎ du lÞch gi¶i trÝ ®Çu tiªn ®­îc ph¸t hµnh vµo n¨m 1949. N¨m 1960 lµ thÎ ®Çu tiªn cã mÆt t¹i NhËt, chi nh¸nh ®­îc qu¶n lý bëi CitiCorp, ®øng ®Çu trong sè c¸c ng©n hµng ®­îc ph¸t hµnh thÎ. N¨m 1990, DINNERS CLUB cã 6,9 triÖu ng­êi sö dông trªn thÕ giíi víi doanh sè kho¶ng 16 tû ®«la. HiÖn nay sè ng­êi sö dông thÎ DINNERS CLUB ®ang gi¶m dÇn, ®Õn 1993 tæng doanh sè chØ cßn 7,9 tû ®«la víi kho¶ng 1,5 triÖu thÎ l­u hµnh.

         * ThÎ American Express (AMEX): Ra ®êi vµo n¨m 1958, hiÖn nay ®ang lµ tæ chøc thÎ du lÞch gi¶i trÝ lín nhÊt thÕ giíi víi tæng sè thÎ ph¸t hµnh gÊp 5 lÇn DINNERS CLUB. N¨m 1990, tæng doanh thu chØ kho¶ng 111,5 triÖu ®«la víi kho¶ng 32,5 triÖu thÎ l­u hµnh, ®Õn n¨m 1993, tæng doanh thu ®· t¨ng lªn 124 tû ®«la víi kho¶ng 35,4 triÖu thÎ l­u hµnh vµ 3,6 triÖu c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n. N¨m 1987, AMEX cho ra ®êi lo¹i h×nh tÝn dông míi cã kh¶ n¨ng cung cÊp tÝn dông tuÇn hoµn cho kh¸ch hµng cã tªn Optima Card ®Ó c¹nh tranh víi VISA vµ MASTER CARD.

         * ThÎ VISA: TiÒn th©n lµ Bank Americard do Bank of America ph¸t hµnh vµo n¨m 1960. Ngµy nay VISA lµ thÎ cã quy m« ph¸t triÓn nhÊt trªn toµn cÇu. Víi h¬n 21000 thµnh viªn lµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh ng©n hµng,VISA International’s ®· trë thµnh hÖ thèng thanh to¸n cung cÊp ®Çy ®ñ nhÊt c¸c dÞch vô. C¸c s¶n phÈm thÎ VISA cã mÆt t¹i 300 n­íc vµ vïng l·nh thæ, víi hÖ thèng xö lÝ sè liÖu lín nhÊt vµ phøc t¹p nhÊt trªn thÕ giíi, VISA cã thÓ thùc hiÖn trªn 3700 giao dÞch mçi gi©y víi 160 lo¹i tiÒn tÖ kh¸ch nhau trªn thÕ giíi. Cho ®Õn nay, VISA ®· ph¸t hµnh h¬n 1 tû thÎ, ®­îc chÊp nhËn t¹i h¬n 20 triÖu ®iÓm POS, trªn 840000 m¸y ATM t¹i 150 n­íc trªn thÕ giíi.

         * ThÎ JCB: ®­îc xuÊt ph¸t tõ NhËt vµo n¨m 1961 bëi ng©n hµng Sanwa, n¨m 1981 JCB ®· v­¬n ra thÕ giíi. Môc tiªu chñ yÕu cña thÎ lµ h­íng vµo lÜnh vùc gi¶i trÝ vµ du lÞch. §Õn n¨m 1990, doanh thu thÎ JCB vµo kho¶ng 16,5 tû ®«la víi 17 triÖu thÎ l­u hµnh. §Õn n¨m 1992, doanh thu t¨ng lªn 30,9 tû ®«la víi kho¶ng 27,5 triÖu thÎ l­u hµnh. HiÖn t¹i, JCB ®­îc chÊp nhËn trªn 400000 n¬i, tiªu thô trªn 109 quèc gia ngoµi NhËt.

         * ThÎ MASTER CARD: ra ®êi vµo n¨m 1966 víi tªn gäi lµ MASTER CHARGE do hiÖp héi thÎ gäi t¾t lµ ICA (Interbank Card Association) ph¸t hµnh th«ng qua c¸c thµnh viªn trªn thÕ giíi. N¨m 1990, thÎ MASTER ®· ph¸t hµnh ®­îc trªn 178 triÖu thÎ, cã 5000 thµnh viªn ph¸t hµnh vµ trªn 9 triÖu ®iÓm chÊp nhËn thanh to¸n trªn thÕ giíi. §Õn nay, sè l­îng thµnh viªn tham gia vµo hiÖp héi thÎ MASTER ®· lªn tíi 25000 thµnh viªn vµ ®Õn th¸ng 6/2003 ®· ph¸t hµnh 604,4 triÖu thÎ trªn thÕ giíi.

         Víi nh÷ng lo¹i thÎ trªn, thÞ tr­êng thÎ trªn thÕ giíi hiÖn t¹i ®­îc chia thµnh 6 khu vùc chÝnh. §èi víi mçi khu vùc cã mét ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi, d©n c­, ®Þa lý kh¸c nhau, chÝnh v× thÕ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ còng cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau:

         * Mü: lµ n¬i khai sinh, ®ång thêi còng lµ n¬i mµ ho¹t ®éng thanh to¸n ph¸t triÓn nhÊt. Khu vùc nµy d­êng nh­ ®· b·o hoµ vÒ thÎ tÝn dông, do ®ã sù c¹nh tranh vµ ph©n chia thÞ tr­êng rÊt khèc liÖt, thªm vµo ®ã dÞch vô ATM d­êng nh­ cã mÆt t¹i kh¾p n¬i ë Mü. VISA vµ MASTER lµ hai lo¹i thÎ ph¸t triÓn m¹nh nhÊt trªn thÞ tr­êng nµy.

         * Ch©u ¢u: b¾t ®Çu xuÊt hiÖn thÎ vµo n¨m 1966, Ch©u ¢u nhanh chãng trë thµnh mét thÞ tr­êng thÎ ph¸t triÓn m¹nh ®øng thø 2 sau Mü. §a phÇn thÎ l­u hµnh trªn thÞ tr­êng nµy lµ thÎ ghi nî. Lµ khu vùc cã tr×nh ®é d©n trÝ cao, kinh tÕ ph¸t triÓn, viÖc sö dông thÎ trong thanh to¸n trë nªn phæ biÕn. Ng­êi d©n sö dông thÎ kh«ng chØ v× ®­îc cÊp tÝn dông mµ chñ yÕu lµ v× nh÷ng tiÖn Ých mµ thÎ mang l¹i cho hä.

         * Ch©u ¸ – Th¸i B×nh D­¬ng: khu vùc Ch©u ¸ – TBD gåm 41 quèc gia víi nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng, tËp qu¸n tiªu dïng kh¸c h¼n nhau. T¹i khu vùc nµy, hÇu hÕt c¸c n­íc ®Òu cã sö dông dÞch vô thanh to¸n thÎ. T¹i ®©y, VISA vµ MASTER lµ 2 lo¹i thÎ ®øng ë vÞ trÝ hµng ®Çu, JCB cã thÞ phÇn nhá h¬n nh­ng hiÖn nay lµ lo¹i thÎ ®ang cã tèc ®é ph¸t triÓn rÊt nhanh. C¶ hai m¹ng l­íi rót tiÒn tù ®éng CIRRUS ®èi víi MASTER vµ PLUS ®èi víi VISA ®Òu ®ang cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. Víi ®Æc ®iÓm bao gåm nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn, khu vùc nµy høa hÑn mét tiÒm n¨ng tiªu dïng vµ sö dông thÎ rÊt lín.

         * Canada: lµ mét trong nh÷ng thÞ tr­êng m¹nh nhÊt trªn thÕ giíi cña thÎ tÝn dông. T¹i ®©y, kh¸ch hµng kh¸ trung thµnh víi ng©n hµng cña m×nh nªn th­êng chØ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cña hiÖp héi. T¹i thÞ tr­êng nµy, VISA ho¹t ®éng v­ît tréi h¼n so víi MASTER. AMEX vµ DINNERS CLUB còng cã mÆt víi hai môc tiªu chÝnh lµ lÜnh vùc hµng kh«ng vµ du lÞch.

         * Ch©u Mü Latinh: lµ khu vùc cã sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, bao gåm c¶ nh÷ng n­íc ph¸t triÓn vµ nh÷ng n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, c¬ së h¹ tÇng th«ng tin nh×n chung lµ yÕu kÐm, khu vùc nµy cã sù ph¸t triÓn vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i mçi quèc gia kh«ng ®ång ®Òu.

         * Trung §«ng vµ Ch©u Phi: ®©y lµ vïng næi tiÕng vÒ du lÞch vµ lµ khu vùc tèt ®Ó kinh doanh thÎ. C¸c lo¹i thÎ chÝnh t¹i ®©y lµ MASTER, VISA vµ AMEX. M¹ng l­íi ATM ë ®©y còng kh¸ m¹nh, chñ yÕu ®­îc cµi ®Æt ë Nam Phi vµ Trung §«ng. Nhê sù gia t¨ng cña c¸c thµnh viªn, hiÖn nay mét sè ch­¬ng tr×nh ph¸t hµnh thÎ míi ®· ®­îc giíi thiÖu ®Õn mét sè quèc gia ë vïng nµy.

1.7.2. Xu h­íng ph¸t triÓn dÞch vô thÎ trªn thÕ giíi

B¶ng 1.1 Dù b¸o thÞ tr­êng VISA vµ MASTER CARD trªn thÕ giíi

Khu vùc	N¨m 1995		N¨m 2000		N¨m 2005
	Tû USD	ThÞ phÇn	Tû USD	ThÞ phÇn	Tû USD	ThÞ phÇn
Mü	574,53	46%	1246,61	44%	2200,79	39%
Ch©u ¢u	352,85	28%	728,16	26%	1426,73	26%
Ch©u ¸ – TBD	206,52	17%	594,87	21%	1497,33	25%
Canada	50,89	4%	81,21	3%	121,54	2%
Mü Latinh	41,23	3%	109,36	4%	283,57	5%
Trung §«ng Ch©u Phi	19,65	2%	55,20	2%	145,51	3%
Tæng	1245,67	100%	2815,41	100%	5585,47	100%

 Nguån: C¸c thÞ tr­êng thÎ trªn thÕ giíi – T¹p chÝ VCB

Trong vµi n¨m tíi ®©y, dÞch vô thÎ sÏ tõng b­íc trë thµnh mét trong nh÷ng dÞch vô mang l¹i nguån thu t­¬ng ®èi lín vµ æn ®Þnh cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Víi tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ trªn thÕ giíi hiÖn nay, thanh to¸n th«ng qua thÎ sÏ trë thµnh mét ph­¬ng thøc thanh to¸n th«ng dông nhÊt. §©y lµ c¬ héi cho c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông tham gia ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ. Víi tèc ®é ph¸t triÓn nhanh chãng nh­ hiÖn nay, trong t­¬ng lai thÎ thanh to¸n vÉn sÏ lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®­îc ­a chuéng, nhÊt lµ trong c¸c tÇng líp d©n c­. Sè l­îng thÎ sÏ tiÕp tôc t¨ng ë c¸c thÞ tr­êng trªn thÕ giíi. Nh­ng tèc ®é ph¸t triÓn cña thÎ t¹i c¸c khu vùc cô thÓ sÏ cã nh÷ng thay ®æi râ rÖt.

Theo b¶ng tæng kÕt dù b¸o, trong thêi gian tíi, Mü vÉn lµ n­íc cã doanh sè thanh to¸n thÎ lín nhÊt trªn thÕ giíi, mçi n¨m doanh sè nµy vÉn t¨ng kho¶ng 20%. §iÒu nµy dÔ hiÓu bëi Mü lµ quª h­¬ng cña thÎ thanh to¸n. Nh­ng thÞ phÇn cña Mü so víi c¸c khu vùc kh¸c ®ang gi¶m dÇn tõ 46% (n¨m 1995) xuèng cßn 14% vµo cuèi n¨m nay vµ cßn 39% vµo n¨m 2005. Nguyªn nh©n lµ do sù v­¬n lªn cña c¸c thÞ tr­êng míi næi kh¸c.

         Ch©u ¢u lµ thÞ tr­êng lý t­ëng cho c¸c tæ chøc thÎ ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn. Ng­êi d©n ë ®©y sö dông thÎ do sù tiÖn lîi nhiÒu h¬n lµ ®­îc cÊp tÝn dông vµ thÎ ®­îc xem nh­ lµ mét ph­¬ng thøc thanh to¸n cña tÇng líp th­îng l­u.V× vËy thÎ vÉn sÏ lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n ®­îc ­a chuéng. Doanh sè thanh to¸n thÎ t¨ng kho¶ng 195% tõ 728,16 tû USD vµo cuèi n¨m 2000 vµ 1420,73 tû USD vµo n¨m 2005. Nh­ng gièng nh­ thÞ tr­êng Mü thÞ phÇn cña nã còng ®ang gi¶m ®i ®Ó nh­êng chç cho nh÷ng thÞ tr­êng tiÒm n¨ng kh¸c.

Ch©u Mü Latinh lµ ch©u lôc cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng ®ång ®Òu. Cho ®Õn ®Çu thËp niªn 90, nÒn kinh tÕ ë ®©y míi b¾t ®Çu æn ®Þnh vµ cã ®Çu t­ n­íc ngoµi. §iÒu nµy më ra mét thÞ tr­êng míi ®Çy hÊp dÉn cho thÎ. ThÎ ë ®©y vÉn cßn t­¬ng ®èi xa l¹ nh­ng víi nhÞp ®é t¨ng tr­ëng nh­ hiÖn nay, trong t­¬ng lai thÎ sÏ trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n chñ yÕu. Tèc ®é t¨ng tr­ëng dù kiÕn trong 10 n¨m (tõ 1995 -2005) lµ 625%, khu vùc nµy víi sè d©n chiÕm 59% d©n sè thÕ giíi sÏ trë thµnh thÞ tr­êng lín thø 2 thÕ giíi cïng víi Ch©u ¢u vµo n¨m 2005. §©y lµ thÞ tr­êng cã tèc ®é t¨ng m¹nh nhÊt trong thêi gian tíi.

Trung §«ng vµ ch©u Phi lµ hai vïng næi tiÕng vÒ du lÞch, ë ®©y thu hót phÇn lín kh¸ch du lÞch tõ ch©u ¢u, lµ thÞ tr­êng tèt ®Ó kinh doanh thÎ. Doanh sè thanh to¸n thÎ cña nã t¨ng m¹nh trong thêi gian qua vµ trong thêi gian tíi chñ yÕu do l­îng kh¸ch n­íc ngoµi ra vµo nhiÒu. ViÖc sö dông thÎ trong d©n c­ cßn rÊt h¹n chÕ do ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ, t«n gi¸o… Trong nh÷ng n¨m tíi, thÞ tr­êng thÎ ë ®©y vÉn lµ thÞ tr­êng khiªm tèn nhÊt ch­a xøng víi tiÒm n¨ng cña nã.

Ch­¬ng 2

Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i

Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi (VCB HN)

        

2.1.  Tæng quan vÒ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

• ­îc thµnh lËp ngµy 1-4-1963 mµ tiÒn th©n lµ Côc Ngo¹i hèi Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam (VCB VN) lµ ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ®Çu tiªn trong hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam. Trong suèt nh÷ng n¨m 1963-1990, VCB VN lµ ng©n hµng cña Nhµ n­íc vµ cung øng tÝn dông cho c¸c nghµnh kinh tÕ chñ chèt cña ®Êt n­íc. Theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ n­íc, VCB VN lµ ng©n hµng duy nhÊt thùc hiÖn chøc n¨ng cña mét ng©n hµng ®èi ngo¹i. Tuy nhiªn tõ khi ph¸p lÖnh Ng©n hµng ra ®êi ngµy 24/05/1990, ho¹t ®éng ng©n hµng chuyÓn ®æi m¹nh mÏ sang c¬ chÕ míi phï hîp víi chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc, ®iÒu nµy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho VCB VN tõng b­íc thay ®æi vµ thÝch nghi dÇn c¬ chÕ thÞ tr­êng, tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng nh­ thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu, thùc hiÖn c¸c kho¶n vay nî viÖn trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ cña c¸c chÝnh phñ cho ViÖt Nam vay, b¶o l·nh cho c¸c doanh nghiÖp vay vèn trong vµ ngoµi n­íc… Ho¹t ®éng cña VCB VN kh«ng chØ cßn dõng l¹i ë nghiÖp vô ng©n hµng ®èi ngo¹i mµ ®· bao gåm c¶ c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng ®èi néi nh­ ®Çu t­ tÝn dông ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n, kh«ng chØ ®Çu t­ cho c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc doanh mµ më réng sang khu vùc ngoµi quèc doanh. Sau gÇn 39 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh, VCB VN ®· ®ãng gãp mét phÇn to lín vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc.

HiÖn nay, VCB VN ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng ng©n hµng th­¬ng m¹i cã uy tÝn nhÊt cña ViÖt Nam, ®­îc Nhµ n­íc xÕp vµo mét trong 23 doanh nghiÖp ®Æc biÖt, ®­îc t¹p chÝ ASEAN Money, t¹p chÝ tiÒn tÖ uy tÝn ë Ch©u ¸, b×nh chän lµ ng©n hµng h¹ng nhÊt ViÖt Nam n¨m 1995. Qua nhiÒu n¨m ®æi míi vµ tù hoµn thiÖn, VCB VN ®· häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ph¸t triÓn, øng dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn nghiÖp vô ng©n hµng, khuyÕch tr­¬ng quan hÖ bu«n b¸n trªn c¸c thÞ tr­êng lín, ®Çy tiÒm n¨ng. VCB VN ®· thùc sù cã mét vÞ thÕ v÷ng ch¾c, ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, ®ång thêi ngµy cµng kh¼ng ®Þnh m×nh lµ mét ng©n hµng ®øng ®Çu trong c¶ n­íc, cè g¾ng v­¬n lªn víi ph­¬ng ch©m “Uy tÝn hiÖu qu¶ – lu«n mang ®Õn cho kh¸ch hµng sù thµnh ®¹t” vµ ®ãng gãp nhiÒu kinh nghiÖm cho qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam còng nh­ gi÷ v÷ng niÒm tin cña ®«ng ®¶o b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc.

Lµ mét trong sè 23 chi nh¸nh cÊp 1 VCB VN, chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi (VCB HN) ®­îc thµnh lËp ngµy 1-3-1985 víi c¬ së vËt chÊt ban ®Çu cßn thiÕu thèn, lùc l­îng c¸n bé máng,… §Õn nay, sau gÇn 20 n¨m ho¹t ®éng, VCB HN ®· tù kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ tiÒn tÖ Thñ ®« vµ lµ chi nh¸nh ®­îc xÕp lo¹i doanh nghiÖp h¹ng 1.

Lµ mét ng©n hµng th­¬ng m¹i trªn ®Þa bµn Thñ ®«, n¬i ®­îc coi lµ trung t©m th­¬ng m¹i lín cña c¶ n­íc vµ lµ n¬i cã mËt ®é dµy ®Æc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i víi 92 tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng víi nhiÒu lo¹i h×nh kh¸c nhau, VCB HN ®· kÕ thõa vµ ph¸t huy cã hiÖu qu¶ truyÒn thèng ho¹t ®éng VCB VN vµ dÇn v­¬n lªn kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ vµ uy tÝn cña m×nh trªn ®Þa bµn, ®ãng gãp vµo tèc ®é ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi Thñ ®«.

Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ ®ang diÔn ra hÕt søc s«i ®éng vµ ®Æt tr­íc mçi ng©n hµng trong n­íc c¶ thêi c¬ vµ th¸ch thøc. §Ó s½n sµng cho qu¸ tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ VCB VN ®· triÓn khai ®Ò ¸n c¬ cÊu l¹i ho¹t ®éng cña m×nh nh»m lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh, ®æi míi m« h×nh tæ chøc g¾n víi chuÈn mùc quèc tÕ, ®a d¹ng hãa vµ hiÖn ®¹i hãa c¸c dÞch vô ng©n hµng, më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ, tõng b­íc ¸p dông c¸c chuÈn mùc ng©n hµng hiÖn ®¹i vµo c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng. §Æc biÖt, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng lu«n tiªn phong trong viÖc øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tin häc hãa c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng nh»m cung cÊp c¸c dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng cã chÊt l­îng cao, gi÷ v÷ng niÒm tin víi ®«ng ®¶o b¹n hµng trong vµ ngoµi n­íc.

Nhê nç lùc ®æi míi vµ ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng cña VCB VN, cña Thµnh phè Hµ Néi, VCB HN ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ quan träng, t¹o lîi thÕ c¹nh tranh vµ uy tÝn trªn ®Þa bµn.

VÒ c¬ cÊu tæ chøc cña VCB HN:

– T¹i trô së chÝnh (78 NguyÔn Du) cã 1 Gi¸m ®èc vµ 3 Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch c¸c phßng ban: 

+ Phßng TÝn dông tæng hîp: Cã chøc n¨ng tham m­u, gióp ban gi¸m ®èc x©y dùng c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn chÝnh s¸ch, chñ tr­¬ng cña VCB HN vÒ tiÒn tÖ, tÝn dông…, thùc hiÖn cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ theo LuËt Ng©n hµng, më tµi kho¶n cho vay, theo dâi hîp ®ång tÝn dông, tÝnh l·i theo ®Þnh k×, thÈm ®Þnh vµ xem xÐt b¶o l·nh nh÷ng dù ¸n cã møc kÝ quü d­íi 100%, ®iÒu hoµ vèn ngo¹i tÖ vµ VND, thùc hiÖn mét sè nhiÖm vô kh¸c do gi¸m ®èc giao.

+ Phßng Thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu: Thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu hµng hãa, dÞch vô vµ c¸c nghiÖp vô chuyÓn tiÒn ®i n­íc ngoµi cña kh¸ch hµng, qu¶n lý vµ kiÓm tra c¸c mÉu ch÷ kÝ cña Ng©n hµng n­íc ngoµi vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c.

+ Phßng KÕ to¸n:

Bé phËn “Xö lý nghiÖp vô chuyÓn tiÒn”: nhËn yªu cÇu chuyÓn tiÒn tõ c¸c giao dÞch viªn t¹i FRONT_END, bé phËn nµy cã nhiÖm vô kiÓm tra tÝnh ph¸p lý vµ xö lý c¸c yªu cÇu liªn quan ®Õn nghiÖp vô chuyÓn tiÒn cña kh¸ch hµng.

Bé phËn “Qu¶n lý tµi kho¶n”: qu¶n lý c¸c bé phËn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng vµ c¸c tµi kho¶n néi bé.

Bé phËn “Qu¶n lý chi tiªu néi bé”: Thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô liªn quan tíi chi tiªu néi bé vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c do ban gi¸m ®èc ®Ò ra.

+  Phßng Ng©n quü: Qu¶n lý thu chi b»ng VND, c¸c lo¹i ngo¹i tÖ, kho tiÒn, tµi s¶n thÕ chÊp, chøng tõ cã gi¸. Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o vÒ ho¹t ®éng thu – chi tiÒn mÆt VND, ngo¹i tÖ, sÐc. Xö lý c¸c lo¹i tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn l­u th«ng.

+ Phßng DÞch vô ng©n hµng:

Bé phËn “Th«ng tin kh¸ch hµng”: tiÕp nhËn vµ më hå s¬ vÒ c¸c kh¸ch hµng míi. TiÕp nhËn, qu¶n lý vµ gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng nh­: thay ®æi tªn, ®Þa chØ, mÉu dÊu, ch÷ kÝ cña chñ tµi kho¶n. Gi¶i ®¸p th¾c m¾c vµ h­íng dÉn quy tr×nh nghiÖp vô cho kh¸ch hµng.

Bé phËn “DÞch vô kh¸ch hµng”: Xö lý toµn bé c¸c giao dÞch liªn quan ®Õn tµi kho¶n tiÒn göi, thanh to¸n sÐc vµ ph¸t hµnh sÐc. Chi tr¶ kiÒu hèi, chuyÓn tiÒn nhanh… vµ mét sè nhiÖm vô do ban gi¸m ®èc ®Ò ra.

+ Phßng Hµnh chÝnh nh©n sù: Tham m­u gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc trong viÖc bè trÝ, ®iÒu ®éng, bæ nhiÖm, khen th­ëng, kû luËt, tiÕp nhËn c¸n bé. Thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi c¸n bé nh©n viªn trong ng©n hµng. Qu¶n lý b¶o qu¶n tµi s¶n cña chi nh¸nh nh­ «t«, kho vËt liÖu dù tr÷ cña c¬ quan theo ®óng chÕ ®é. Thùc hiÖn c«ng t¸c lÔ t©n, b¶o vÖ vµ mét sè nhiÖm vô kh¸c.

+ Phßng tin häc: Nghiªn cøu ph¸t triÓn c«ng nghÖ ng©n hµng, c¶i tiÕn bæ xung c¸c phÇn mÒm hiÖn cã. Cã nhiÖm vô qu¶n trÞ vµ qu¶n lý toµn bé hÖ thèng m¹ng, m¸y, cËp nhËt øng dông c«ng nghÖ th«ng tin cho ng©n hµng.

+ Tæ kiÓm tra-kiÓm to¸n néi bé: LËp kÕ ho¹ch ®Þnh k× hoÆc ®ét xuÊt vÒ kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé, tr×nh gi¸m ®èc duyÖt vµ tiÕn hµnh kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh c¸c quy tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô, ho¹t ®éng kinh doanh vµ quy chÕ an toµn trong kinh doanh theo ®óng quy ®Þnh cña Ph¸p luËt vÒ Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Lµm ®Çu mèi phèi hîp víi c¸c ®oµn thanh tra, kiÓm to¸n ®èi víi c¸c ho¹t ®éng cña chi nh¸nh.

– VCB HN cã 2 chi nh¸nh cÊp 2 t¹i ®Þa chØ 30-32 L¸ng H¹ vµ 147 Hoµng Quèc ViÖt. Ngoµi ra, cßn cã 3 Phßng Giao dÞch ®Æt t¹i sè 2-Hµng Bµi, sè 14-TrÇn B×nh Träng vµ sè 1-Hµng §ång.

2.1.2. Ho¹t ®éng kinh doanh trong vµi n¨m gÇn ®©y

          Tæng quan ho¹t ®éng cña ngµnh Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng nãi riªng trong n¨m 2003 ®· cã nhiÒu diÔn biÕn tÝch cùc. §Æc biÖt, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña hÖ thèng Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ®­îc ®¸nh dÊu b»ng danh hiÖu Ng©n hµng ViÖt Nam tèt nhÊt trong n¨m 2003. §©y lµ lÇn thø 4 liªn tiÕp, t¹p chÝ The Banker thuéc tËp ®oµn Financial Times (Anh Quèc), mét t¹p chÝ cã uy tÝn hµng ®Çu trong giíi tµi chÝnh quèc tÕ, b×nh chän vµ trao tÆng. §ã lµ kÕt qu¶ cña sù nç lùc ®æi míi, ph¸t triÓn cña toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng trong qu¸ tr×nh triÓn khai ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu ho¹t ®éng ng©n hµng, lµnh m¹nh hãa t×nh h×nh tµi chÝnh, ®æi míi m« h×nh tæ chøc g¾n víi chuÈn mùc quèc tÕ, ®a d¹ng hãa vµ hiÖn ®¹i hãa c¸c dÞch vô ng©n hµng, më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ vµ tõng b­íc ¸p dông c¸c chuÈn mùc ng©n hµng hiÖn ®¹i vµo c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng.

• Ó thùc hiÖn tèt c¸c ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cña VCB VN ®Ò ra, chi nh¸nh VCB HN ®· triÓn khai tÝch cùc c¸c mÆt ho¹t ®éng ®ãng gãp vµo kÕt qu¶ chung cña toµn hÖ thèng, xøng ®¸ng lµ mét trong nh÷ng chi nh¸nh ®i ®Çu toµn hÖ thèng. KÕt qu¶ ho¹t ®éng ­íc tÝnh cña VCB HN ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c ho¹t ®éng sau.

          2.1.2.1. C«ng t¸c ®iÒu hµnh vèn

          * VÒ huy ®éng vèn

          Nhu cÇu huy ®éng vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, nhËp khÈu hµng hãa vµ thanh to¸n lu«n lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña VCB HN. N¨m 2003 thÞ tr­êng vèn trong n­íc rÊt s«i ®éng. VCB HN ®· triÓn khai tÝch cùc c¸c ®ît b¸n chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu, tiÕt kiÖm Seagames dù th­ëng, tiÕt kiÖm k× h¹n 5 n¨m…

B¶ng 2.1 T×nh h×nh huy ®éng vèn cña VCB HN

• ¬n vÞ: triÖu ®ång

ChØ tiªu	N¨m 2003	% so víi cïng k× 2002
Nguån vèn huy ®éng	5.681.714	135
1. §ång ViÖt Nam – TiÒn göi t/chøc k/tÕ  – TiÒn göi d©n c­ – C¸c nguån kh¸c	2.310.757 661.200 1.436.400 213.157	173,6 115,16 204,86 312,07
2. Ngo¹i tÖ (quy ra VND)                      – TiÒn göi t/chøc k/tÕ                   – TiÒn göi d©n c­                        – C¸c nguån kh¸c	3.370.957 181.136 302.366 166.205	114 89,1 115,73 704,97

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          Víi vÞ trÝ vµ uy tÝn trong nhiÒu n¨m qua, VCB HN ®· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra: tæng vèn huy ®éng ®¹t 5682 tû ®ång, t¨ng 35% so víi n¨m 2002. Huy ®éng tõ d©n c­ lµ mét ­u thÕ næi tréi cña VCB HN, ®iÒu nµy ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch kh¸ch hµng ®ang ®i theo ®óng h­íng ®i ®«i víi ho¹t ®éng qu¶ng b¸ c¸c s¶n phÈm mang tÝnh tiÖn Ých cao h¬n h¼n so víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c. Tuy nhiªn vÒ dµi h¹n, chi nh¸nh sÏ cã nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ®Ó n©ng cao tû lÖ vèn huy ®éng tõ c¸c tæ chøc do nguån huy ®éng nµy cã chi phÝ thÊp nh»m gi¶m l·i suÊt huy ®éng b×nh qu©n ®Çu vµo, n©ng cao lîi nhuËn.

          Trong c¬ cÊu huy ®éng, tû lÖ vèn huy ®éng b»ng ngo¹i tÖ kh¸ cao ®ang lµ mét th¸ch thøc trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÕ giíi diÔn biÕn phøc t¹p vµ cã xu h­íng gi÷ nguyªn ë møc thÊp trong mét thêi gian dµi. Tuy nhiªn, víi kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2003 ­íc ®¹t 42 tû VN§, t¨ng 32% so víi n¨m 2002 ®· kh¼ng ®Þnh VCB HN ®· cã mét chÝnh s¸ch qu¶n lý kinh doanh tiÒn tÖ ®óng ®¾n.

          * VÒ sö dông vèn

B¶ng 2.2 T×nh h×nh sö dông vèn cña VCB HN

• ¬n vÞ: triÖu ®ång

ChØ tiªu sö dông vèn	N¨m 2003	% so víi cïng k× 2002
1. §ång ViÖt Nam – Tæng d­ nî cho vay + D­ nî vèn ng¾n h¹n + D­ nî vèn trung dµi h¹n + Gãp vèn ®ång tµi trî – T/göi cã k× h¹n t¹i VCB VN – Mua c«ng tr¸i kho b¹c – C¸c kho¶n kh¸c	2.504.855 1.198.000 900.000 298.000 19.875 1.188.355 10.000 108.500	178,74 190,78 179,49 235,8 85,72 187,47 100 77,7
2. Ngo¹i tÖ (quy ra VND) – Tæng d­ nî cho vay            + D­ nî vèn ng¾n h¹n           + D­ nî vèn trung dµi h¹n    + Gãp vèn ®ång tµi trî           – T/göi cã k× h¹n t¹i VCB VN	3.246.353 916.653 907.704 208.948 30.941 2.029.074	114,6 252,1 248,57 264,86 89,48 84,92

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          C«ng t¸c ®iÒu hµnh vèn cña VCB HN lu«n tu©n thñ quy chÕ do VCB VN ban hµnh vµ thùc hiÖn tèt ph­¬ng ch©m an toµn vµ hiÖu qu¶. Tû lÖ vèn sinh lêi cña chi nh¸nh trong n¨m 2003 ®¹t 98,6% tæng nguån vèn. Chñ tr­¬ng më réng ho¹t ®éng ®Çu t­ tÝn dông trùc tiÕp ®· t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng tr­ëng nguån thu cho chi nh¸nh, bï ®¾p ®­îc phÇn gi¶m sót tõ nguån thu tiÒn göi.

          Víi lîi thÕ nguån huy ®éng lín, chi nh¸nh ®· chñ ®éng më réng ho¹t ®éng tÝn dông nh»m cung øng vèn cã hiÖu qu¶ cho nÒn kinh tÕ vµ t¨ng c­êng nguån vèn cho VCB ®Æc biÖt lµ nguån vèn ngo¹i tÖ. Bªn c¹nh ®ã, chi nh¸nh ®· tËp trung dµnh vèn ®iÒu chuyÓn vµ göi cã k× h¹n t¹i VCB VN, t¨ng n¨ng lùc vÒ vèn cho hÖ thèng vµ sö dông ®Õn møc tèi ®a vµ cã hiÖu qu¶ nguån vèn cña chi nh¸nh. Tuy nhiªn, do møc l·i suÊt ®iÒu chuyÓn néi bé ch­a hîp lý, chi nh¸nh ph¶i huy ®éng vèn víi møc l·i suÊt t­¬ng ®­¬ng Së giao dÞch song møc l·i suÊt ®iÒu chuyÓn víi VCB VN l¹i thÊp h¬n, ®iÒu lµm gi¶m doanh lîi cña chi nh¸nh, ¶nh h­ëng ®Õn ­u thÕ huy ®éng vèn trong ®iÒu kiÖn vÉn ¸p dông møc l·i suÊt huy ®éng trªn v× môc tiªu dµi h¹n.

          2.1.2.2. C¸c ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu

          * C«ng t¸c tÝn dông

          C«ng t¸c tÝn dông trong n¨m 2003 ®· thùc sù khëi s¾c vÒ c¶ quy m« vµ chÊt l­îng, hoµn thµnh xuÊt s¾c kÕ ho¹ch ®­îc giao. Tèc ®é t¨ng tr­ëng cao nh­ng chÊt l­îng tÝn dông vÉn ®¶m b¶o an toµn.

          Bªn c¹nh viÖc thùc thi cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c kh¸ch hµng, VCB HN ®· ¸p dông thµnh c«ng c¬ chÕ l·i suÊt linh ho¹t theo diÔn biÕn thÞ tr­êng. Cô thÓ viÖc ¸p dông l·i suÊt cho vay b»ng ngo¹i tÖ ­u ®·i ®Ó phôc vô cho nhu cÇu thu mua vµ s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu theo chñ tr­¬ng hç trî ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña thµnh phè ®· thùc sù hÊp dÉn víi kh¸ch hµng. Víi ®Þnh h­íng më réng cho vay c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá – mét lo¹i h×nh kh¸ch hµng ®Çy tiÒm n¨ng, VCB HN ®· ph¸t triÓn thªm mét sè kh¸ch hµng míi hiÖu qu¶ víi doanh sè ho¹t ®éng t­¬ng ®èi lín gãp phÇn më réng ®éi ngò kh¸ch hµng truyÒn thèng. §èi víi ®Çu t­ trung dµi h¹n, VCB HN ®· ®¸p øng vèn cho nhiÒu dù ¸n lín trªn c¬ së b¸m s¸t ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh vµ thµnh phè, ®ång thêi xuÊt ph¸t tõ tÝnh cÊp thiÕt thùc tÕ cña dù ¸n ®Ó tiÕn hµnh ®Çu t­ vèn cã hiÖu qu¶ gãp phÇn hiÖn ®¹i hãa m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc thêi c¬ kinh doanh hiÖu qu¶, gãp phÇn t¨ng thªm viÖc lµm cho lao ®éng thñ ®«.

B¶ng 2.3 Ho¹t ®éng tÝn dông cña VCB HN n¨m 2003

• ¬n vÞ: triÖu ®ång

ChØ tiªu	D/sè cho vay	D/sè thu nî	D­ nî
1. TÝn dông ng¾n h¹n – VND Trong ®ã nî qu¸ h¹n – Ngo¹i tÖ Trong ®ã nî qu¸ h¹n	5.976.537 3.644.788 783.554 2.331.749 151.384	5.215.671 3.273.005 780.642 1.943.666 151.853	1.607.704 900.000   707.704
2. TÝn dông trung dµi h¹n – VND Trong ®ã nî qu¸ h¹n – Ngo¹i tÖ Trong ®ã nî qu¸ h¹n	387.056 269.942 55.234 117.114 625	190.707 171.956 55.234 18.745 625	506.948 298.000 4.956 208.948

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          Ho¹t ®éng tÝn dông cña chi nh¸nh ®· më réng vµ t¨ng nhanh nh­ng vÉn ®¶m b¶o an toµn. ViÖc duy tr× c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t lu«n ®­îc ®¶m b¶o ®óng vµ ®Çy ®ñ víi nh÷ng quy t¾c tÝn dông, ®ång thêi viÖc lu«n b¸m s¸t c¸c ®¬n vÞ cã quan hÖ tÝn dông ®Ó t­ vÊn vµ cã biÖn ph¸p kÞp thêi nh»m b¶o ®¶m vèn vay ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶.

          Chi nh¸nh ®¸p øng tèt nhu cÇu vèn l­u ®éng cho kh¸ch hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. §Æc biÖt trong n¨m, chi nh¸nh ®· cho vay USD víi l·i suÊt ­u ®·i phôc vô ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu víi doanh sè cho vay ®¹t 156 triÖu USD, d­ nî ®¹t                  58,6 triÖu USD.

• èi víi vÊn ®Ò nî qu¸ h¹n, trong n¨m 2003 chi nh¸nh chØ cã 0,25% nî qu¸ h¹n trªn tæng d­ nî. D­ nî qu¸ h¹n míi phÇn lín ph¸t sinh do kh¸ch hµng chËm tr¶ gèc vµ l·i t¹m thêi bÞ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n, sè nî qu¸ h¹n hiÖn t¹i chñ yÕu lµ nî khã ®ßi ph¸t sinh tõ nhiÒu n¨m tr­íc. Còng trong n¨m, chi nh¸nh ®· gi¶i quyÕt xong nî khoanh vµ trong thêi gian tíi chi nh¸nh ®ang phÊn ®Êu ®Ó gi¶i quyÕt c¸c kho¶n nî khã ®ßi triÖt ®Ó h¬n.

          * C«ng t¸c kÕ to¸n

          N¨m 2003, chi nh¸nh ®· tÝch cùc, chñ ®éng triÓn khai vµ tham gia víi VCB VN vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo c«ng t¸c thanh to¸n cña ng©n hµng. Tham gia vµo hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng, thanh to¸n trùc tuyÕn VCB – ONLINE ®· t¹o ®iÒu kiÖn rót ng¾n ®­îc thêi gian chuyÓn tiÒn cho kh¸ch hµng, n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng, gi¶m bít dÇn viÖc sö dông tiÒn mÆt trong l­u th«ng. Nãi c¸ch kh¸c, ho¹t ®éng kÕ to¸n vµ thanh to¸n cña ng©n hµng ®· gãp phÇn tÝch cùc vµo kÕt qu¶ chung cña toµn hÖ thèng, ®¶m b¶o thanh to¸n nhanh chÝnh x¸c, t¨ng vßng quay sö dông vèn vµ chuyÓn m¹nh sang thanh to¸n ®iÖn tö.

          Víi viÖc ¸p dông c«ng nghÖ ng©n hµng hiÖn ®¹i cïng víi th¸i ®é phôc vô kh¸ch hµng v¨n minh lÞch sù cña ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n ®· mang l¹i nh÷ng kÕt qu¶ tèt trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, c¸c giao dÞch ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng, chÝnh x¸c t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó kh¸ch hµng lu©n chuyÓn vèn nhanh, ®Æc biÖt nh÷ng kho¶n vèn vay, gãp phÇn cïng ho¹t ®éng tÝn dông cñng cè vµ më réng sè l­îng kh¸ch hµng giao dÞch. N¨m 2003, l­îng kh¸ch hµng ®Õn víi chi nh¸nh t¨ng 22.4% so víi n¨m 2002.

 

          B¶ng 2.4 Ho¹t ®éng thanh to¸n – kÕ to¸n cña VCB HN n¨m 2003

• ¬n vÞ: VND

ChØ tiªu	N¨m 2003	% so víi cïng k× 2002
– Thanh to¸n bï trõ – Thanh to¸n qua NHNN – Thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng	4.202.000 3.988.000 7.159.000	83,3 167 515

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          ViÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng, CITAD, thanh to¸n trùc tuyÕn trong hÖ thèng VCB t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng nhanh doanh sè thanh to¸n qua ng©n hµng, duy tr× chÊt l­îng thanh to¸n, gãp phÇn t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn trong nÒn kinh tÕ, gi¶m dÇn l­îng thanh to¸n tiÒn mÆt, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô ng©n hµng vµ qua ®ã t¨ng doanh thu cho ng©n hµng.

          * C«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu

• ©y lu«n ®­îc coi lµ thÕ m¹nh cña VCB. Ph¸t huy uy tÝn th­¬ng hiÖu ®· t¹o dùng ®­îc trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, VCB HN ®· trë thµnh ®Þa chØ ®¸ng tin cËy cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trªn ®Þa bµn.

          C«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ n¨m 2003 cã chÊt l­îng tèt víi tæng sè xuÊt nhËp khÈu c¶ n¨m ­íc ®¹t 260 triÖu USD, t¨ng 32% so víi cïng k× n¨m 2002. VCB HN ®· triÓn khai nhiÒu chÝnh s¸ch kh¸ch hµng nh­ ­u ®·i phÝ, nhËn chøng tõ t¹i c¬ së, kÐo dµi thêi gian giao dÞch… ®Ó phôc vô kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, chi nh¸nh vÉn gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n kh«ng Ýt trong viÑc gi÷ kh¸ch hµng truyÒn thèng còng nh­ gi÷ kh¸ch hµng cò do gÆp ph¶i sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng bëi c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn. V× vËy trong thêi gian tíi, víi viÖc triÓn khai Module míi vÒ tµi trî th­¬ng m¹i vµ thÝ ®iÓm m« h×nh quan hÖ kh¸ch hµng míi sÏ t¨ng thªm ®­îc thÞ phÇn lín h¬n ë lÜnh vùc kinh doanh khã kh¨n nµy.

 

          B¶ng 2.5 Ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña VCB HN n¨m 2003

• ¬n vÞ: 1000 USD

ChØ tiªu	Doanh sè	% so víi 2002
NhËp khÈu (USD) – Më L/C – Thanh to¸n L/C -Thanh to¸n TTR vµ Colection	429.000 215.000 180.000 34.000	146,82 140 147 121
XuÊt khÈu (USD) – Më L/C – Thanh to¸n L/C -Thanh to¸n TTR vµ Colection	63.000 17.000 16.000 30.000	114,54 113 119 88
Ph¸t hµnh th­ b¶o l·nh – Trong n­íc +VND +USD – N­íc ngoµi (USD)	718.7 66.7 651 5.396	300 145 155 147
Tæng céng	161.2	172

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          * C«ng t¸c dÞch vô ng©n hµng

          Víi chÝnh s¸ch ®a d¹ng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng, tõng b­íc ®­a c¸c s¶n phÈm ng©n hµng hiÖn ®¹i vµo cuéc sèng, c«ng t¸c dÞch vô cña chi nh¸nh n¨m 2003 ®· cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc.

          Tèc ®é t¨ng tr­ëng nguån vèn huy ®éng cña VCB HN cã sù t¸c ®éng rÊt lín cña yÕu tè dÞch vô:

B¶ng 2.6 Ho¹t ®éng dÞch vô ng©n hµng cña VCB HN n¨m 2003

• ¬n vÞ: 1000 USD; 1.000.000 VND

ChØ tiªu	N¨m 2003	% so cïng k× 2002
Tæng nguån vèn huy ®éng	2.586.000	103,56
ChuyÓn tiÓn trong n­íc (qua CMND)	820.000	245
– ChuyÓn ®i n­íc ngoµi (USD)	500	143
– ChuyÓn n­íc ngoµi ®Õn	11.944	257
– Doanh sè chi tr¶ kiÒu hèi	24.155	324
– TK c¸ nh©n víi sè d­ b×nh qu©n ®¹t 60 tû VND	11.572	157
ThÎ VCB-Connect 24	11.750	380
Sè m¸y ATM	8	400
ThÎ VISA, MASTER – Doanh thu thanh to¸n tiÒn mÆt (USD) – Doanh thu dÞch vô (USD)	1.130 217 186	698 552

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          VCB HN lu«n cã c¸c c«ng t¸c khuyÕch tr­¬ng tiÖn Ých s¶n phÈm phôc vô kh¸ch hµng, ®¶m b¶o thuËn lîi cho kh¸ch hµng, tõng b­íc ®ång bé liªn hoµn c¸c dÞch vô ng©n hµng, thu hót ®«ng ®¶o kh¸ch hµng trªn ®Þa bµn vµ c¸c khu vùc l©n cËn.

          Bªn c¹nh ®ã, chi nh¸nh ®· ph¸t triÓn m¹ng l­íi 26 ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, tËp trung chñ yÕu vµo c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c cöa hµng kinh doanh dÞch vô, c¸c trung t©m dÞch vô nh­: H¶i Long Shop, Apollo Clock, Côm c¶ng hµng kh«ng miÒn B¾c… Phßng dÞch vô cña chi nh¸nh còng ®ang theo dâi ho¹t ®éng cña 10 bµn ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ víi doanh sè b¸n ngo¹i tÖ n¨m 2003 ®¹t 1.5022.000 USD, t¨ng 15% so víi n¨m 2002.

          * Kinh doanh ngo¹i tÖ

          B¶ng 2.7 Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ cña VCB HN n¨m 2003

• ¬n vÞ: USD

ChØ tiªu	N¨m 2003	% so víi cïng k× 2002
Mua – Tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n – Tõ VCB VN B¸n – B¸n cho c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n – B¸n cho VCB VN	239.459 193.792 45.667 237.858 203.022 34.836	183,49 276,72 84,62 182,26 164,48 492,17

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

          Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña VCB HN lu«n ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt, t¹o ®iÒu kiÖn hç trî c«ng t¸c thanh to¸n nhËp khÈu t¨ng m¹nh. C«ng t¸c kinh doanh ngo¹i tÖ thùc hiÖn ®óng chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi cña Nhµ n­íc.

          N¨m 2003 do hiÖn t­îng chªnh lÖch c¸n c©n thanh to¸n vµ c¸c biÕn ®éng t©m lý kh¸c lµm tû gi¸ ®ång USD biÕn ®éng m¹nh vµo cuèi n¨m dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khan hiÕm ngo¹i tÖ vµ ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn c«ng t¸c ngo¹i tÖ cña chi nh¸nh. Nh­ng víi nç lùc cao, chi nh¸nh vÉn cã mét kÕt qu¶ kinh doanh ngo¹i tÖ rÊt kh¶ quan.

2.2  Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong vµi n¨m gÇn ®©y

         ThÎ lµ mét c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt rÊt ®­îc ­a chuéng trªn thÕ giíi, b¾t ®Çu xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµo n¨m 1990 do VCB VN ph¸t hµnh, thÎ ®ang dÇn trë thµnh mét c«ng cô thanh to¸n hÊp dÉn ®èi víi ng­êi d©n ViÖt Nam. NhËn thÊy thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng, VCB VN ®· nhanh chãng n¾m b¾t vµ trë thµnh ng©n hµng ®Çu tiªn cung cÊp dÞch vô thÎ ë ViÖt Nam vµ cã thÞ phÇn lín nhÊt trong lÜnh vùc kinh doanh nµy. HiÖn nay, trong viÖc cung cÊp thÎ néi ®Þa, VCB VN chiÕm 67% thÞ phÇn.

B¶ng 2.8  ThÞ phÇn thanh to¸n thÎ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam

• ¬n vÞ: %

N¨m	91	92	93	94	95	96	97	98	99	00	01	02
ThÞ phÇn	100	100	100	100	95	70	59	45	40	35	45	45

 Nguån: B¸o c¸o ho¹t ®éng n¨m 2003 cña hiÖp héi thÎ ng©n hµng ViÖt Nam

         Tuy nhiªn còng nh­ c¸c ng©n hµng kh¸c, doanh sè thÎ cña VCB VN phô thuéc t­¬ng ®èi lín vµo dßng kh¸ch du lÞch, vµo vµi n¨m gÇn ®©y, l­îng kh¸ch du lÞch gi¶m m¹nh, doanh sè thÎ cña VCB VN còng gi¶m theo ®¸ng kÓ. H¬n n÷a, thÞ tr­êng thÎ ngµy cµng cã sù c¹nh tranh kh¾c nghiÖt, VCB VN ngµy cµng khã cã thÓ duy tr× vÞ trÝ ®éc t«n trªn thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam. Song ®Õn nay, VCB VN vÉn lµ mét ®¹i gia trªn thÞ tr­êng thÎ, tÝnh ®Õn th¸ng 3 – 2004, VCB VN chiÕm 67% thÞ phÇn thÎ néi ®Þa vµ 32% thÞ phÇn thÎ quèc tÕ.

         Tuy VCB VN ®· cã c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi cho viÖc kinh doanh thÎ, tõ khi chØ lµm ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n thÎ cho c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®Õn khi trùc tiÕp ph¸t hµnh thÎ, song víi chi nh¸nh VCB HN, kinh doanh thÎ l¹i lµ mét lÜnh vùc rÊt míi mÎ. Ho¹t ®éng nµy míi ®­îc b¾t ®Çu triÓn khai tõ th¸ng 8-2002. ChÝnh v× vËy, nh÷ng sè liÖu vÒ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cña chi nh¸nh VCB HN lµ rÊt nhá bÐ.

 

2.2.1. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

HiÖn nay, t¹i VCB HN c¸c lo¹i thÎ ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n gåm:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.2.1.1. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ

 

(1). C¸c thñ tôc yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ

* §èi víi kh¸ch hµng

– §èi t­îng:

+ Tæ chøc, c«ng ty: c¬ quan Nhµ n­íc, ®oµn thÓ, doanh nghiÖp, tæ chøc quèc tÕ, c¬ quan ngo¹i giao vµ tæ chøc n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam.

+ C¸ nh©n: ng­êi ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi ë ViÖt Nam cã nguyÖn väng vµ ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn sö dông thÎ.

– Kh¸ch hµng hoµn thµnh bé hå s¬ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ bao gåm:

+ §¬n xin ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ.

+ Hîp ®ång sö dông thÎ quèc tÕ.

+ B¶n sao chøng minh th­ nh©n d©n hoÆc hé chiÕu.

+ GiÊy tê b¶o l·nh, thÕ chÊp, ký quü.

* §èi víi chi nh¸nh ph¸t hµnh

– Trong vßng 4 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn bé hå s¬ ®Çy ®ñ, chi nh¸nh cã tr¸ch nhiÖm thÈm ®Þnh bé hå s¬ vµ quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay tõ chèi ph¸t hµnh thÎ.

– TiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng:

+ H¹ng ®Æc biÖt: kh¸ch hµng thuéc d¹ng ­u tiªn ®èi víi ng©n hµng.

+ H¹ng I: kh¸ch hµng tÝn nhiÖm, cã quan hÖ th­êng xuyªn víi ng©n hµng.

+ H¹ng II: c¸c ®èi t­îng cßn l¹i.

– TiÕn hµnh t¹o mét hå s¬ qu¶n lý thÎ: tªn chñ thÎ, ngµy sinh, sè CMT, h¹n møc tÝn dông thÎ, ®¹i chØ th­êng tró, ®Þa chØ liªn l¹c,…

(2). Chi nh¸nh ph¸t hµnh

– §iÖn yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ göi ®Õn trung t©m thÎ tr­íc 15h30 sÏ ®­îc xö lý trong ngµy, sau 15h30 sÏ ®­îc xö lý  vµo ngµy lµm viÖc tiÕp theo. §iÖn yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ ph¶i ®­îc tr­ëng phßng duyÖt.

– Trung t©m thÎ tiÕn hµnh c¸c b­íc:

+ §èi chiÕu d÷ liÖu nhËn ®­îc víi c¸c th«ng tin trªn file sau ®ã cËp nhËt th«ng tin vµ t¹o hå s¬ kh¸ch hµng t¹i trung t©m thÎ.

+ C¨n cø trªn c¸c d÷ liÖu nhËn ®­îc ®Ó t¹o sè PIN vµ in thÎ.

+ KiÓm tra d÷ liÖu ®· in trªn thÎ víi d÷ liÖu trong file hå s¬.

(3). Trung t©m thÎ göi thÎ vµ sè PIN cña kh¸ch hµng cho chi nh¸nh ph¸t hµnh.

(4). Sau 4 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy hå s¬ thÎ ®­îc chÊp nhËn, chi nh¸nh ph¸t hµnh göi thÎ vµ sè PIN cho kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng tù ®Õn ng©n hµng nhËn thÎ.

(5). Vµo cuèi mçi th¸ng, Trung t©m thÎ göi b¶n sao kª chi tiÕt c¸c giao dÞch cña kh¸ch hµng cho chi nh¸nh ph¸t hµnh, chi nh¸nh sÏ göi b¶n sao kª nµy ®Õn cho kh¸ch hµng.

2.2.1.2. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ Connect 24

 

(1). Kh¸ch hµng hoµn thµnh ®¬n xin ph¸t hµnh thÎ bao gåm:

– §¬n xin ph¸t hµnh thÎ vµ më tµi kho¶n (nÕu ch­a cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng).

– Chøng minh th­ nh©n d©n hoÆc hé chiÕu.

(2). Chi nh¸nh kiÓm tra hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng theo 3 h¹ng (h¹ng chuÈn, h¹ng vµng, h¹ng ®Æc biÖt)

B¶ng 2.9 C¸c h¹ng thÎ Connect 24 do VCB HN ph¸t hµnh

• ¬n vÞ: VND

ChØ tiªu	H¹ng chuÈn	H¹ng vµng	H¹ng ®Æc biÖt
H¹n møc tiÒn mÆt tèi ®a 1 ngµy	10.000.000	15.000.000	20.000.000
H¹n møc chuyÓn kho¶n tèi ®a 1 ngµy	10.000.000	15.000.000	20.000.000
Sè lÇn giao dÞch 1 ngµy	10 lÇn	15 lÇn	20 lÇn

(3). Chi nh¸nh göi hå s¬ kh¸ch hµng cho Trung t©m thÎ

– Trung t©m thÎ tiÕn hµnh lËp hå s¬ kh¸ch hµng bao gåm:

+ Hä vµ tªn kh¸ch hµng.

+ Sè tµi kho¶n c¸ nh©n.

+ Sè CIF.

+ H¹ng thÎ.

– Trung t©m thÎ t¹o sè PIN vµ in thÎ råi chuyÓn cho chi nh¸nh ph¸t hµnh.

(4). Sau 5 ngµy lµm viÖc kÓ tõ ngµy hå s¬ xin p¸ht hµnh thÎ ®­îc chÊp nhËn, chi nh¸nh göi sè PIN vµ thÎ ®Õn cho kh¸ch hµng hoÆc kh¸ch hµng tù ®Õn ng©n hµng nhËn thÎ.

2.2.2. Quy tr×nh thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

2.2.2.1. Quy tr×nh thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ

 

* T¹i ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (§VCNT)

Khi chñ thÎ xuÊt tr×nh thÎ, §VCNT tiÕn hµnh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña thÎ, ®èi chiÕu víi danh s¸ch thÎ cÊm l­u hµnh, kiÓm tra chøng minh th­ hoÆc hé chiÕu cña kh¸h hµng.

– §­a thÎ qua m¸y ®äc thÎ EDC, m¸y sÏ tù ®éng cÊp phÐp giao dÞch. NÕu gi¸ trÞ giao dÞch lín h¬n hoÆc b»ng h¹n møc thanh to¸n, §VCNT ph¶i liªn hÖ víi Trung t©m thÎ ®Ó xin cÊp phÐp. C¸c giao dÞch øng tiÒn mÆt ®Òu ph¶i xin cÊp phÐp t¹i VCB HN tr­íc khi thùc hiÖn giao dÞch.

– Sau khi giao dÞch ®­îc chÊp nhËn, §VCNT yªu cÇu kh¸ch hµng hoµn thµnh ho¸ ®¬n. Ho¸ ®¬n gåm 3 liªn: 1 liªn giao l¹i cho kh¸ch hµng, 1 liªn göi cho ng©n hµng, 1 liªn §VCNT l­u l¹i ®Ó tra so¸t nÕu cã.

+ Liªn göi cho ng©n hµng ph¶i ®­îc göi trong vßng 7 ngµy sau khi giao dÞch ®­îc thùc hiÖn.

+ Liªn l­u l¹i §VCNT ph¶i ®­îc l­u trong vßng 18 th¸ng sau khi giao dÞch ®­îc thùc hiÖn.

– Thùc hiÖn truyÒn d÷ liÖu thanh to¸n ®Õn ng©n hµng: giao dÞch ®­îc truyÒn ®Õn tr­íc 14h ®­îc b¸o cã trong ngµy, sau 14h ®­îc b¸o cã trong ngµy lµm viÖc tiÕp theo.

* T¹i chi nh¸nh thanh to¸n

Chi nh¸nh kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña ho¸ ®¬n vµ nhËp d÷ liÖu ®Ó lËp hå s¬ nhê thu vµ theo dâi §VCNT.

– Chi nh¸nh ®­îc quyÒn t¹m øng tiÒn cho §VCNT trªn c¬ së tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n sau khi trõ ®i phÝ mµ §VCNT ph¶i thanh to¸n víi ng©n hµng (theo tû lÖ ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång ®¹i lý ®· ký víi VCB HN).

– Chi nh¸nh lËp b¶ng kª theo mÉu quy ®Þnh vµ göi Trung t©m thÎ nhê thu. B¶ng kª ®­îc ph©n thµnh 2 lo¹i: thÎ do VCB HN ph¸t hµnh vµ thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh. NÕu nhËn ®­îc b¸o cã do trung t©m thÎ göi vÒ, chi nh¸nh ®èi chiÕu víi hå s¬ gèc nÕu khíp th× lµm thñ tôc tÊt to¸n tµi kho¶n nhê thu.

* T¹i Trung t©m thÎ

– Hµng ngµy, Trung t©m thÎ nhËn d÷ liÖu thanh to¸n cña chi nh¸nh thanh to¸n chuyÓn vÒ, qua ®ã cËp nhËt hå s¬ qu¶n lý thÎ.

– §èi víi thÎ do VCB HN ph¸t hµnh, Trung t©m thÎ b¸o nî chi nh¸nh ph¸t hµnh tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n. §èi víi thÎ do chi nh¸nh VCB HN tiÕn hµnh thanh to¸n (thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh), Trung t©m thÎ b¸o cã cho chi nh¸nh ng©n hµng ®· thanh to¸n cho §VCNT tæng gi¸ trÞ ho¸ ®¬n sau khi ®· trõ ®i phÝ cña §VCNT vµ céng víi chi nh¸nh ®­îc h­ëng. §ång thêi trung t©m thÎ tæng hîp thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh vµ lµm thñ tôc nhê thu th«ng qua tæ chøc thÎ quèc tÕ. NÕu nhËn ®­îc b¸o cã cña n­íc ngoµi, Trung t©m thÎ thÎ ®èi chiÕu víi hå s¬ gèc, nÕu trïng khíp th× tiÕn hµnh tÊt to¸n c¸c tµi kho¶n cã liªn quan.

* Khi chi nh¸nh VCB HN ph¸t hµnh lµ ng©n hµng ph¸t hµnh

Khi nhËn ®­îc giÊy b¸o nî do Trung t©m thÎ göi vÒ, chi nh¸nh ph¸t hµnh cËp nhËt hå s¬ qu¶n lý thÎ, cuèi th¸ng, chi nh¸nh in vµ chuyÓn b¶n sao kª c¸c giao dÞch ®· thùc hiÖn trong th¸ng cho kh¸ch hµng vµ tiÕn hµnh thu nî kh¸ch hµng. Sau khi thu nî kh¸ch hµng, chi nhanh göi th«ng tin thu nî vÒ cho Trung t©m thÎ cËp nhËt hå s¬ qu¶n lý thÎ.

2.2.2.2. Quy tr×nh thanh to¸n thÎ Connect 24

Kh¸ch hµng lµ chñ thÎ Connect 24 do VCB HN ph¸t hµnh cã thÓ rót tiÒn t¹i c¸c ®iÓm rót tiÒn mÆt cña VCB hoÆc c¸c m¸y ATM, chuyÓn kho¶n trong hÖ thèng VCB, chuyÓn kho¶n víi c¸c ng©n hµng ®¹i lý.

Khi kh¸ch hµng thùc hiÖn giao dÞch, c¸c th«ng tin tµi kho¶n tõ hÖ thèng ATM ®­îc truyÒn vÒ Trung t©m thÎ, hÖ thèng sÏ ®èi chiÕu c¸c chøng tõ víi tµi kho¶n kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng vµ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh sè tiÒn trong tµi kho¶n kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng.

 

2.2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong vµi n¨m gÇn ®©y

2.2.3.1. VÒ c«ng t¸c ph¸t hµnh thÎ

          Míi chØ b¾t ®Çu ph¸t hµnh thÎ tõ th¸ng 8 – 2002 nh­ng trong vßng 4 th¸ng cuèi n¨m 2002, VCB HN ®· ph¸t hµnh:

          – ThÎ VCB-Connect 24 ®¹t 2.800 thÎ vµ doanh sè thanh to¸n ®¹t 18 tû ®ång.

          – ThÎ VISA vµ MASTER ®¹t 300 thÎ vµ doanh sè thanh to¸n tÝn dông lµ 104.000 USD.

Tõ 18-3-2003, VCB VN nãi chung vµ c¸c chi nh¸nh VCB nãi riªng ®· cã thÓ ph¸t hµnh thÎ AMEX. Tuy nhiªn, t¹i chi nh¸nh VCB HN ch­a cã kh¸ch hµng nµo yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ AMEX do nh÷ng ®èi t­îng cña thÎ AMEX th­êng lµ nh÷ng ng­êi cã thu nhËp cao, th­êng xuyªn ®i c¸c n­íc c«ng t¸c, du lÞch vµ cã nhu cÇu chi tiªu cao nªn lo¹i h×nh thÎ nµy ch­a ®­îc phæ biÕn ë ViÖt Nam.

• Õn nay, tÝnh trong n¨m 2003, VCB HN ®· ph¸t hµnh:

– ThÎ VCB-Connect 24 lµ 10.891 thÎ, sè l­îng giao dÞch tiÒn mÆt lµ 222.912 lÇn ®¹t doanh sè 239.067 tû ®ång.

– ThÎ tÝn dông lµ 1.093 chiÕc, trong ®ã

+ ThÎ VISA lµ 807 thÎ

+ ThÎ MASTER lµ 253 thÎ

+ ThÎ AMEX lµ 33 thÎ

          Qua mét vµi sè liÖu trªn ta cã thÓ thÊy tû lÖ thÎ ®Ó rót tiÒn mÆt t¨ng kh¸ cao trong vßng h¬n mét n¨m VCB HN b¾t ®Çu cung cÊp dÞch vô thÎ cho kh¸ch hµng. §©y lµ mét ®iÒu dÔ hiÓu v× t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam, thÎ néi ®Þa ph¸t hµnh th× cã ®Õn 98% lµ thÎ ghi nî vµ thÎ ATM nªn viÖc mét ng©n hµng cã sè l­îng m¸y ATM t­¬ng ®èi nhiÒu vµ mét hÖ thèng thanh to¸n online nh­ VCB HN cã thÓ cung cÊp dÞch vô thÎ tèt vµ thu hót mét sè l­îng lín kh¸ch hµng lín lµ ®iÒu dÔ hiÓu.

Cßn ®èi víi thÎ tÝn dông quèc tÕ, xÐt vÒ doanh sè sö dông thÎ, thÎ do chi nh¸nh VCB HN ph¸t hµnh chñ yÕu ®­îc dïng cho nhu cÇu thanh to¸n vµ rót tiÒn mÆt cña c¸c chñ thÎ ë n­íc ngoµi. ViÖc sö dông thÎ trong n­íc cßn kh¸ h¹n chÕ do sè l­îng c¬ së chÊp nhËn thÎ trong thanh to¸n tiÒn hµng hãa, dÞch vô ch­a nhiÒu. Kh¸ch hµng dïng thÎ ®Ó chi tiªu ë n­íc ngoµi vÉn chiÕm mét tû lÖ cao, kho¶ng 75%. Trong sè ®ã cã mét phÇn lín sinh viªn, häc sinh du häc ë n­íc ngoµi ®Òu sö dông thÎ cña VCB ®Ó chi tiªu. §iÒu nµy cho thÊy r»ng: c«ng t¸c ph¸t hµnh cßn phô thuéc vµo bªn ngoµi, cô thÓ lµ phô thuéc vµo l­îng kh¸ch n­íc ngoµi ®Õn ViÖt Nam vµ ng­êi ViÖt Nam ra n­íc ngoµi. Thùc tÕ nµy bÊt lîi cho ng©n hµng khi cã sù biÕn ®éng nµo ®ã trong quan hÖ quèc tÕ hoÆc t×nh h×nh kinh tÕ ë n­íc ngoµi.

         Mét ®iÓm næi bËt trong c«ng t¸c ph¸t hµnh cña chi nh¸nh VCB HN lµ c«ng t¸c phßng chèng rñi ro. Rñi ro vÒ thu nî ph¸t hµnh hÇu nh­ kh«ng cã, chØ chiÕm kho¶ng 0,05%. Ngoµi ra kh«ng cã rñi ro nµo kh¸c. Thµnh c«ng nµy xuÊt ph¸t tõ viÖc chi nh¸nh ®· ®Ò ra ®­îc mét hÖ thèng biÖn ph¸p xö lý khi rñi ro x¶y ra. Chi nh¸nh còng ®· tu©n thñ chÆt chÏ c¸c quy ®Þnh vÒ viÖc ph¸t hµnh thÎ do Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®Ò ra, nhÊt lµ trong kh©u thÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã, khi mua thÎ, kh¸ch hµng ph¶i ký quü mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh. Do ®ã kh«ng x¶y ra rñi ro tÝn dông mµ chØ cã mét vµi tr­êng hîp nî qu¸ h¹n.

          2.2.3.2. VÒ c«ng t¸c thanh to¸n thÎ

         Trong kho¶ng thêi gian h¬n 1 n¨m b¾t ®Çu kinh doanh thÎ, doanh sè thanh to¸n thÎ cña VCB HN cã sù t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ.

         – ThÎ Connect 24 vµ hÖ thèng ATM: Sè l­îng thÎ n¨m 2002 lµ 2.800 thÎ, ®Õn 31 – 12 – 2003 sè l­îng thÎ ®· ®¹t 11.750 thÎ víi tæng doanh sè rót tiÒn mÆt lªn ®Õn 239 tû VND, tæng giao dÞch chuyÓn kho¶n ®¹t 13 tû VND. Sè l­îng m¸y ATM tõ 8 m¸y n¨m 2002 ®· ®­îc bæ xung thªm 3 m¸y vµo n¨m 2003. §©y ®­îc coi lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n cña VCB HN nh»m h­íng tíi môc tiªu chiÕn l­îc: “VCB Vision 2010” cña toµn hÖ thèng VCB VN. §©y lµ mét dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu thùc sù cña ®«ng ®¶o ng­êi d©n ViÖt Nam hiÖn nay. ThÎ VCB-Connect 24 ®­îc kÕt nèi trùc tiÕp vµo tµi kho¶n c¸ nh©n cña chñ thÎ vµ víi t©m lý ng¹i vay nî cña ng­êi d©n ViÖt Nam th× hä cã thÓ yªn t©m v× hä ®ang chi tiªu b»ng tiÒn cña chÝnh m×nh. Víi ®Æc tÝnh ®ã, thÎ ®· ®­îc rÊt nhiÒu c«ng ty dïng ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n viªn. §Õn nay ngoµi c¸c giao dÞch c¬ b¶n nh­ rót tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n c¸c chñ thÎ VCB-Connect 24 cã thÓ thùc hiÖn thªm c¸c giao dÞch thanh to¸n tiÒn ®iÖn, phÝ b¶o hiÓm. S¾p tíi, VCB sÏ liªn kÕt thªm víi c¸c nhµ cung øng ®iÖn, n­íc, m¹ng ®iÖn tho¹i di ®éng… ®Ó phôc vô dÞch vô thanh to¸n cho kh¸ch hµng.

• èi víi hÖ thèng ATM, ®¹i bé phËn mäi ng­êi nh×n nhËn hÖ thèng ATM chØ ®Ó phôc vô thÎ Connect 24 nh­ng trªn thùc tÕ, hÖ thèng ATM cßn phôc vô rÊt nhiÒu ®èi t­îng chñ thÎ: chñ thÎ Connect 24, chñ thÎ quèc tÕ, thËm chÝ cã thÓ phôc vô chñ thÎ ghi nî néi ®Þa cña c¸c ng©n hµng kh¸c. Víi kh¶ n¨ng kÕt nèi víi hÖ thèng cña c¸c ng©n hµng kh¸c, VCB HN còng thu ®­îc mét nguån lîi kh«ng nhá nhê kh¶ n¨ng më réng m¹ng l­íi rót tiÒn mÆt.

         – ThÎ tÝn dông quèc tÕ: tr­íc ®©y, doanh sè thanh to¸n chñ yÕu cña chi nh¸nh lµ doanh sè cña hai lo¹i thÎ VISA vµ MASTER, c¸c lo¹i thÎ kh¸c cã doanh sè rÊt thÊp hoÆc hÇu nh­ b»ng 0. §Õn n¨m 2003, doanh sè thÎ tÝn dông quèc tÕ t¨ng ®Òu ë c¶ 5 lo¹i thÎ víi tæng doanh thu lµ 467.063 USD, tæng sè phÝ thu ®­îc tõ ho¹t ®éng thanh to¸n lµ 13.714 USD trong ®ã phÝ tiÒn mÆt lµ 6.922 USD vµ phÝ dÞch vô lµ 6.792 USD.

 

 

 

 

B¶ng 2.10  Doanh sè thanh to¸n c¸c lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ t¹i VCB HN 2003

• ¬n vÞ: USD

Lo¹i thÎ	D/sè thanh to¸n	% trong tæng d/sè h/®éng thÎ	PhÝ thu ®­îc
VISA	290.294	62,153%	9.167
MASTER	134.366	28,77%	3.746
JCB	5.924	1,27%	159
AMEX	36.347	7,8%	366
DINNER	132	0,000%	8

Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh VCB HN n¨m 2003

• èi víi dÞch vô thanh to¸n thÎ tÝn dông, m¹ng l­íi ®¬n vÞ chÊp nhËn thanh to¸n (§VCNTT) ®ãng mét vai trß rÊt quan träng. HiÖn nay m¹ng l­íi §VCNTT cña VCB HN lµ 13 c¬ së. §èi víi toµn bé hÖ thèng VCB vµ ®èi víi m¹ng l­íi §VCNTT cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trªn ®Þa bµn Hµ Néi, ®©y lµ mét m¹ng l­íi t­¬ng ®èi máng, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thùc tÕ cña thÎ trªn thÞ tr­êng. T¹i c¸c c¬ së nµy, sè c¸c ®¬n vÞ ®­îc l¾p ®Æt m¸y EDC vÉn cßn qu¸ Ýt, do kh«ng ®ñ trang bÞ ®ång lo¹t nªn VCB HN chØ trang bÞ cho nh÷ng ®¬n vÞ cã doanh sè lín, ®©y lµ mét nh­îc ®iÓm ®Ó c¸c ng©n hµng kh¸c cã thÓ th©m nhËp vµo c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ cña VCB HN.

2.3  §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

          ChØ trong vßng ch­a ®Çy 2 n¨m b¾t ®Çu kinh doanh thÎ, VCB HN ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh qu¶ ®ãng gãp vµo thµnh tÝch chung cña toµn hÖ thèng VCB. Tuy cã nhiÒu thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng nh­ng VCB HN còng ®· vµ ®ang ph¶i ®­¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n tõ nhiÒu phÝa.

2.3.1. Nh÷ng thuËn lîi

          N»m trong hÖ thèng VCB VN, Chi nh¸nh VCB HN cã nh÷ng ®iÒu kiÖn rÊt tèt ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ nhê nh÷ng lîi thÕ cña hÖ thèng VCB VN.

          * HÖ thèng VCB lµ hÖ thèng ng©n hµng ®i ®Çu trong lÜnh vùc thanh to¸n thÎ ë ViÖt Nam

Víi vÞ thÕ lµ ng©n hµng ®i tiªn phong trong lÜnh vùc thÎ, VCB lu«n lµ mét th­¬ng hiÖu lín trong ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ. Lµ ng©n hµng ®Çu tiªn ®­îc Ng©n hµng Nhµ n­íc chÊp thuËn thùc hiÖn ®¹i lý thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ cho c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh n­íc ngoµi, VCB HN cã thÓ chÊp nhËn thanh to¸n cho c¶ 5 lo¹i thÎ tÝn dông th«ng dông nhÊt hiÖn nay: VISA, MASTER, JCB, AMEX, DINNERS CLUB. Lµ ng©n hµng ®Çu tiªn thùc hiÖn thanh to¸n thÎ cho nªn VCB HN ®· vµ ®ang chiÕm gi÷ mét thÞ phÇn lín trªn thÞ tr­êng thÎ thñ ®«, cã ®­îc ­u thÕ lín trong c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng.

* VCB VN lµ mét ng©n hµng lín vµ cã nhiÒu kinh nghiÖm trong lÜnh vùc thanh to¸n, dÞch vô

VCB VN ®­îc biÕt ®Õn lµ mét ng©n hµng ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc ®èi ngo¹i, v× vËy trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ VCB VN lu«n lµ ng©n hµng ®i ®Çu, VCB VN cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ t¹o ®­îc nhiÒu mèi quan hÖ kinh doanh víi c¸c tæ chøc lín trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi. Trong c«ng t¸c thanh to¸n thÎ, chñ yÕu lµ thanh to¸n quèc tÕ, víi c¸c mèi quan hÖ cã s½n víi c¸c tæ chøc thanh to¸n quèc tÕ, VCB cã mét lîi thÕ to lín khi tham gia lÜnh vùc thanh to¸n thÎ.

Lµ mét ng©n hµng lín ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm trong thanh to¸n quèc tÕ, VCB s½n cã nh÷ng trang thiÕt bÞ phôc vô cho thanh to¸n nh­: m¸y tÝnh nèi m¹ng, m¸y Fax, Telex… §iÒu nµy gióp cho hÖ thèng VCB nãi chung vµ VCB HN nãi riªng b­íc vµo ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ quèc tÕ mµ kh«ng cÇn ®Çu t­ qu¸ nhiÒu cho c¬ së h¹ tÇng th«ng tin liªn l¹c.

Víi nh÷ng kinh nghiÖm ®· tÝch luü ®­îc, VCB lu«n coi träng c«ng t¸c Marketing vµ chiÕn l­îc kh¸ch hµng nh»m lu«n lu«n n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cña m×nh. Kh¸ch hµng th­êng xuyªn ®­îc cËp nhËt nh÷ng th«ng tin, h­íng dÉn cô thÓ vÒ c¸c quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n thÎ. Ngoµi ra, víi mçi ®èi t­îng kh¸ch hµng, VCB lu«n cã thÓ ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i phï hîp nh»m thu hót kh¸ch hµng.

* C«ng nghÖ th«ng tin trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ë ViÖt Nam cã nh÷ng b­íc tiÕn bé nhanh chãng

Ngµy nay, tèc ®é ph¸t triÓn cña tin häc trªn thÕ giíi ®­îc vÝ nh­ vò b·o vµ ë ViÖt Nam, c«ng nghÖ th«ng tin lµ mét ngµnh ®ang cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc. Nh÷ng b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc trong c«ng nghÖ th«ng tin lµ mét thuËn lîi cho c¸c ng©n hµng nãi chung vµ VCB nãi riªng trong ho¹t ®éng kinh doanh thÎ. Ng©n hµng cã thÓ ¸p dông nh÷ng thµnh tùu trªn thÕ giíi còng nh­ nh÷ng phÇn mÒm vµ ®éi ngò nh©n lùc trong n­íc ®Ó ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái vÒ mÆt tin häc trong c«ng nghÖ thÎ. §©y lµ mét yÕu tè quan träng gióp ng©n hµng ph¸t triÓn tèt c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

Trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ, hÖ thèng th«ng tin ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng. ThÎ lµ mét thµnh tùu cña c«ng nghÖ th«ng tin, chÝnh v× thÓ ®Ó ph¸t huy hÕt c¸c tÝnh n¨ng ­u viÖt cña thÎ, ng©n hµng ph¸t hµnh cÇn ph¶i cã mét nÒn t¶ng c«ng nghÖ th«ng tin m¹nh mÏ. ViÖc thanh to¸n thÎ kh«ng thÓ diÔn ra su«n sÎ mµ kh«ng cã sù trî gióp cña hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin.

2.3.2. Nh÷ng khã kh¨n

* T©m lý chuéng tiÒn mÆt vÉn cßn phæ biÕn trong ng­êi d©n ViÖt Nam

Mét trong nh÷ng khã kh¨n lín trong viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng thÎ lµ t©m lý ­a chuéng tiÒn mÆt trong tiªu dïng tõ l©u ®· bÐn rÔ trong thãi quen tiªud ïng cña ng­êi d©n ViÖt Nam. Trong nh÷ng c«ng së Nhµ n­íc, nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt, th­¬ng m¹i, h×nh thøc tr¶ l­¬ng vÉn lµ b»ng tiÒn mÆt. ChÝnh v× thÕ ng­êi ViÖt Nam hiÖn t¹i rÊt hiÕm khi nghÜ ®Õn mét h×nh thøc thanh to¸n kh¸c.

Thªm n÷a, tr×nh ®é d©n trÝ vµ hiÓu biÕt cña ng­êi d©n ViÖt Nam vÒ c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ kh«ng ®­îc cao. Trong t©m lý ng­êi d©n, ®Õn ng©n hµng chØ cã c¸c doanh nghiÖp vµ giao dÞch ph¶i hµng tr¨m triÖu ®ång, hµng tû kh«ng thÓ chØ lµ vµi triÖu nªn ®a phÇn xa l¹ víi c¸c dÞch vô ng©n hµng.

Vµ mét khã kh¨n khã cã thÓ kh¾c phôc trong nay mai lµ vÊn ®Ò thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ViÖt Nam cßn qu¸ thÊp, viÖc sö dông thÎ ®­îc coi lµ xa xØ, kh«ng cÇn thiÕt.

HiÖn t¹i ViÖt Nam vÉn ch­a thÓ coi thÎ lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n phæ th«ng. Hy väng trong t­¬ng lai, víi viÖc møc sèng ®­îc n©ng cao h¬n vµ c¸c c«ng t¸c Marketing cña ng©n hµng cã hiÖu qu¶, dÞch vô thÎ sÏ kh«ng cßn xa l¹ víi phÇn lín ng­êi d©n.

* Khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn m¹ng l­íi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ

Sè l­îng c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ tuy cã t¨ng qua 2 n¨m VCB HN ho¹t ®éng nh­ng vÒ mÆt b¶n chÊt, c¸c s¬ së chÊp nhËn thÎ vÉn ®a phÇn lµ c¸c c¬ së tiÕp xóc víi ng­êi n­íc ngoµi th­êng xuyªn nh­: hµng kh«ng, kh¸ch s¹n, nhµ hµng lín… Víi c¬ cÊu nh­ vËy, VCB kh«ng thÓ ®­a thÎ vµo sö dông ®¹i chóng ë ViÖt Nam.

Ngoµi ra, c¸ch tÝnh chiÕt khÊu 2,5% ®èi víi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ lµ gi¶m høng thó cña hä ®èi víi viÖc chÊp nhËn thÎ do thÊy tr­íc m¾t lîi nhuËn bÞ gi¶m. Thªm n÷a, VCB HN gÆp ph¶i sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng kh¸c trong viÖc më réng m¹ng l­íi c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n. Víi c¸c møc ­u ®·i ®Çy hÊp dÉn cña mét sè ng©n hµng kh¸c trªn ®Þa bµn, mét sè c¬ së chÊp nhËn thÎ cña VCB HN ®· chuyÓn sang chÊp nhËn thÎ cña mét sè ng©n hµng kh¸c.

* Vèn ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ qu¸ cao ®èi víi mét chi nh¸nh nh­ VCB HN

Tõ c«ng ®o¹n s¶n xuÊt thÎ cho ®Õn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n thÎ ®Òu ®ßi hái ng©n hµng ph¶i cã c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. §èi víi mét chi nh¸nh nh­ VCB HN, viÖc s¶n xuÊt thÎ tr¾ng ®Ó lµm thÎ lµ ®iÒu kh«ng thÓ, chÝnh v× thÕ viÖc nhËp thÎ tr¾ng lµm t¨ng chi phÝ sö dông thÎ lªn bÝnh qu©n 3-4 USD/thÎ. Ngoµi ra, c¸c lo¹i m¸y ®äc thÎ, m¸y ATM phÇn lín ®Òu ph¶i nhËp cho ®Õn tËn phô tïng thay thÕ. §iÒu nµy ®ßi hái mét khèi l­îng vèn t­¬ng ®èi lín n»m ngoµi kh¶ n¨ng cña VCB HN. ChÝnh v× vËy, viÖc cã nh÷ng hç trî tõ VCB VN lµ c¸c chÝnh s¸ch trong nhËp khÈu thiÕt bÞ thÎ cña Nhµ n­íc lµ v« cïng quan träng trong viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cho dÞch vô thÎ t¹o VCB HN.

* Mét sè khã kh¨n liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn hµnh

– H¹n møc sö dông cña thÎ: víi chÕ ®é h¹n møc tuÇn hoµn, rÊt khã cã thÓ qu¶n lý ®­îc viÖc chi tiªu ngo¹i tÖ cña chñ thÎ. Khi sö dông hÕt h¹n møc, hä cã thÓ thanh to¸n víi ng©n hµng vµ ngay lËp tøc h¹n møc l¹i trë vÒ nh­ cò. H¬n n÷a, hiÖn nay ta ch­a cã quy ®Þnh vÒ viÖc khai b¸o khi mang thÎ thanh to¸n quèc tÕ xuÊt c¶nh ra khái ViÖt Nam.

– HiÖn nay, viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ ®ång nghÜa víi viÖc chÊp nhËn chuyÓn ®æi tù do gi÷a ®ång VND vµ USD mµ kh«ng cÇn xin phÐp, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn viÖc kiÓm so¸t l­îng ngo¹i tÖ mµ c¸ nh©n cã thÓ mang ra n­íc ngoµi.

 

 

 

Ch­¬ng 3

Ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i

Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

trong thêi gian tíi

 

3.1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

NÕu so s¸nh lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ víi lîi nhuËn cña toµn ng©n hµng cã thÓ thÊy râ ®©y ch­a ph¶i lµ mét nghiÖp vô lín t¹i VCB HN. Tuy nhiªn, ban l·nh ®¹o ng©n hµng vÉn lu«n coi ®©y lµ mét nghiÖp vô quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña ng©n hµng. ChÝnh v× thÕ, trong nh÷ng n¨m tíi, c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ sÏ tiÕp tôc ®­îc ®Èy m¹nh ë VCB HN. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt:

3.1.1. §èi víi nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ

NhiÖm vô träng t©m cña ng©n hµng lµ tËp trung nç lùc ®Ó ®Èy m¹nh c«ng t¸c ph¸t hµnh thÎ, phèi hîp phßng thÎ víi c¸c phßng ban kh¸c nh­ phßng tÝn dông, phßng hèi ®o¸i, nh»m t¹o nªn sù nhÞp nhµng trong ph¸t hµnh thÎ, nh»m c¶i tiÕn c¶ vÒ chÊt l­îng vµ sè l­îng cña ho¹t ®éng nµy.

Nh»m giíi thiÖu réng r·i h×nh thøc thanh to¸n tiªn tiÕn nµy, c¸c ch­¬ng tr×nh tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i lín cÇn ®­îc xóc tiÕn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u.

Bªn c¹nh viÖc cñng cè c¸c s¶n phÈm hiÖn cã, viÖc ®­a ra c¸c s¶n phÈm míi còng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nµy. HiÖn nay, VCB HN míi chØ ph¸t hµnh thÎ tÝn dông VCB-VISA vµ              VCB-MASTERCARD cßn c¸c lo¹i thÎ thanh to¸n, thÎ ATM chØ míi ®­îc triÓn khai. Trong thêi gian tíi, VCB HN dù ®Þnh:

         – TiÕp tôc triÓn khai vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a hÖ thèng ATM toµn quèc, ®­a hÖ thèng ATM vµo cuéc sèng.

         – Nghiªn cøu ph¸t hµnh thÎ ghi nî, cho phÐp kh¸ch hµng chi tiªu trªn sè d­ tµi kho¶n cña m×nh mµ kh«ng chÞu l·i suÊt tÝn dông, ngoµi ra kh¸ch hµng cßn ®­îc h­ëng l·i trªn sè d­ tµi kho¶n cña m×nh.

          – Ph¸t hµnh thÎ liªn kÕt (Co-branch) víi c¸c tæ chøc, c«ng ty trong n­íc nh­: hµng kh«ng, b­u ®iÖn, du lÞch víi môc ®Ých khai th¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng chung cña c¸c ®¬n vÞ cã mèi quan hÖ lµm ¨n th­êng xuyªn, l©u dµi.

         – Ph¸t hµnh thÎ c«ng ty (Corperate/Business card). §©y lµ lo¹i thÎ ph¸t hµnh theo yªu cÇu cña c¸c c«ng ty cho nh©n viªn cña c«ng ty. ViÖc chi tiªu thÎ sÏ do c«ng ty thanh to¸n.

• Ó thùc hiÖn ®iÒu nµy, ng©n hµng còng sÏ ®­a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t hµnh thÎ mang tÝnh khuyÕn khÝch ®èi víi kh¸ch hµng trªn c¬ së vÉn ®¶m b¶o an toµn cho ng©n hµng.

3.1.2. §èi víi nghiÖp vô thanh to¸n thÎ

• ¶m b¶o cho c¸c phÇn mÒm qu¶n lý vµ xö lý cÊp phÐp, thanh to¸n ho¹t ®éng æn ®Þnh, t¨ng c­êng phèi hîp víi b­u ®iÖn vµ c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi cã liªn quan nh»m kh¾c phôc c¸c lçi hÖ thèng, khai th¸c toµn diÖn hÖ thèng thÎ chuÈn quèc tÕ Sema, gi¶m c¸c ch­¬ng tr×nh giao diÖn ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng an toµn vµ æn ®Þnh cña hÖ thèng c«ng nghÖ thÎ.
• Çu t­ vµo chiÕn l­îc Marketing ®Ó më réng thÞ tr­êng sö dông vµ thanh to¸n thÎ d­íi c¸c h×nh thøc: t¨ng chi phÝ cho Marketing ®Ó nghiªn cøu ph¸t triÓn lo¹i thÎ míi, khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng sö dông thÎ, tranh thñ kinh nghiÖm vµ nguån lùc cña c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi.

Duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ (CSCNT) song song víi viÖc tù ®éng hãa vµ n©ng cao chÊt l­îng phôc vô thanh to¸n thÎ t¹i c¸c c¬ së nµy. Hîp t¸c víi c¸c ng©n hµng ch­a thanh to¸n thÎ ®Ó më réng m¹ng l­íi CSCNT. Gi¶m phÝ cho c¸c CSCNT cã doanh sè thanh to¸n lín vµ æn ®Þnh, trang bÞ thªm mét sè m¸y EDC, CAT cho c¸c CSCNT.

Nghiªn cøu kÕt hîp thanh to¸n thÎ víi c¸c nghiÖp vô kh¸c cña ng©n hµng nh»m ®¶m b¶o cung cÊp c¸c s¶n phÈm ng©n hµng mét c¸ch ®ång bé vµ cã søc c¹nh tranh nhÊt.

Tõ nay cho ®Õn n¨m 2005, ng©n hµng sÏ x©y dùng mét trung t©m thanh to¸n thÎ ®éc lËp nh»m phôc vô cho viÖc thanh to¸n vµ xö lý ph¸t hµnh thÎ ®­îc tèt h¬n. ViÖc chÊp nhËn thanh to¸n trªn m¹ng Internet, E-commerce ®­îc triÓn khai.

3.1.3. VÒ tæ chøc, con ng­êi

Tæ chøc tËp huÊn trong vµ ngoµi n­íc cho ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn ®Ó ®¸p øng víi ®ßi hái ngµy cµng cao cña sù thay ®æi c«ng nghÖ thÎ trªn thÕ giíi.

G©y dùng tinh thÇn ®oµn kÕt, häc hái vµ gióp ®ì lÉn nhau v× môc tiªu chung lµ hoµn thµnh tèt c«ng viÖc gi÷a c¸c nh©n viªn.

3.1.4. VÒ c«ng nghÖ, kü thuËt

• Çu t­ thªm mét sè m¸y mãc hiÖn ®¹i kÕt hîp víi n©ng cÊp vµ hoµn thiÖn tiÕp hÖ thèng m¸y mãc hiÖn cã. DÇn dÇn ®ång bé hãa hÖ thèng mµy mãc kü thuËt dïng trong lÜnh vùc thÎ. §Þnh kú mêi chuyªn gia n­íc ngoµi sang b¶o d­ìng c¸c thiÕt bÞ phôc vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ.

3.2. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong thêi gian tíi

Thùc tÕ cña ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹i VCB HN ®· cho thÊy cßn rÊt nhiÒu viÖc cÇn lµm ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu mµ ng©n hµng ®Ò ra trong ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña m×nh. CÇn thiÕt ph¶i cã mét lo¹t c¸c gi¶i ph¸p trªn tÊt c¶ c¸c mÆt.

3.2.1. Gi¶i ph¸p vÒ kü thuËt c«ng nghÖ

ThÎ thanh to¸n lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n hÕt søc hiÖn ®¹i víi sù trî gióp cña nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt trªn thÕ giíi. ChÝnh v× vËy ®Çu t­ cho kü thuËt c«ng nghÖ cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n nµy, ®©y còng lµ chiÕn l­îc nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Tr×nh ®é c«ng nghÖ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh chÊt l­îng cña dÞch vô thanh to¸n thÎ vµ lµ nh©n tè quan träng trong viÖc c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c. §©y còng lµ vò khÝ ®Ó chèng l¹i bän téi ph¹m chuyªn gi¶ m¹o thÎ. Ng©n hµng cÇn lùa chän nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, nh÷ng c«ng nghÖ ®ang ®­îc øng dông réng r·i trªn thÕ giíi vµ phï hîp víi ng©n hµng ®Ó qu¶n lý hÖ thèng th«ng tin, n©ng cao chÊt l­îng vµ sè l­îng cña ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ ®ång thêi cã thÓ ph¸t hiÖn vµ ng¨n chÆn nh÷ng gi¶ m¹o thÎ cña bän téi ph¹m.

3.2.2. Gi¶i ph¸p vÒ con ng­êi

Kü thuËt c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh­ng kh«ng cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n ®ñ ®¸p øng th× còng kh«ng thÓ thùc hiÖn tèt nghiÖp vô kinh doanh thÎ ®­îc. Bªn c¹nh n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, c¸c nh©n viªn còng cÇn ®­îc trang bÞ vèn ngo¹i ng÷ thµnh th¹o kÕt hîp víi viÖc bæ sung kÞp thêi nh÷ng c¸n bé trÎ cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt tèt lµm nßng cèt cho tæ chøc nh©n sù cña trung t©m thÎ VCB.

Mét yÕu tè còng kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp cô thÎ cña nh©n viªn CSCNT ®Ó ®¶m b¶o an toµn vµ phßng chèng rñi ro v× ®©y lµ ®Çu mèi quan träng trong toµn bé quy tr×nh thanh to¸n. §éi ngò nh©n viªn cña CSCNT cã ®Æc ®iÓm lµ th­êng xuyªn thay ®æi, c¸c nh©n viªn míi khã cã thÓ n¾m b¾t ngay c¸c nghiÖp vô thanh to¸n thÎ nªn viÖc ph¸t hiÖn nh÷ng giao dÞch gi¶ m¹o lµ rÊt khã. ChÝnh v× vËy, ng©n hµng nªn th­êng xuyªn gi¸m s¸t c¸c CSCNT vµ tæ chøc c¸c khãa tËp huÊn vÒ c¸c kü n¨ng nghiÖp vô thanh to¸n thÎ vµ cËp nhËt th­êng xuyªn nh÷ng thay ®æi trong qu¸ tr×nh thanh to¸n thÎ.

3.2.3. Gi¶i ph¸p vÒ ho¹t ®éng Marketing

Sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ khiÕn cho thÞ tr­êng thÎ kh«ng cã ranh giíi vÒ kh«ng gian vµ thêi gian, v× vËy chiÕn l­îc Marketing cña ng©n hµng trong lÜnh vùc nµy còng cÇn cã nh÷ng thay ®æi ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy ph¸t triÓn.

3.2.3.1. Lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu

Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh doanh, viÖc lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu ®ãng vai trß rÊt quan träng. Khi x¸c ®Þnh ®óng kh¸ch hµng môc tiªu, ng­êi ta cã thÓ ®­a ra c¸c ®èi s¸ch kinh doanh phï hîp h¬n nh»m phôc vô tèt h¬n yªu cÇu c¶u nhãm kh¸ch hµng ®· chän vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. C«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹i VCB HN còng lµ mét trong nh÷ng lo¹i h×nh cña ng©n hµng vµ viÖc lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu còng hÕt søc quan träng.

ViÖt Nam lµ mét n­íc chËm ph¸t triÓn, h¬n 70% d©n sè sèng ë n«ng th«n vµ gÇn 80% lao ®éng trong n«ng nghiÖp, thu nhËp thÊp vµ kÐm æn ®Þnh víi tr×nh ®é d©n trÝ thÊp. V× vËy ®©y kh«ng thÓ lµ ®èi t­îng ®Ó ph¸t triÓn thÞ tr­êng thÎ.

ë thµnh thÞ, c¸c thµnh phÇn cã ®a d¹ng h¬n nh­ng phÇn ®«ng lµ nh÷ng ng­êi bu«n b¸n nhá, c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c¸c c¬ quan nhµ n­íc… Møc thu nhËp cña hä céng víi c¸c kho¶n phô cÊp b×nh qu©n vµo kho¶n h¬n      1 triÖu ®ång/ng­êi/th¸ng trong khi ®ã gi¸ trÞ thÊp nhÊt cña thÎ VISA lµ               10 triÖu ®ång. ChÝnh v× vËy viÖc ph¸t hµnh thÎ tËp trung cho ®èi t­îng nµy lµ kh«ng kinh tÕ vµ kh«ng thuËn lîi cho c¶ ng­êi sö dông, ng©n hµng ph¸t hµnh vµ CSCNT.

HiÖn nay, cïng víi xu h­íng ®Èy m¹nh viÖc ph¸t triÓn c¸c c«ng ty liªn doanh liªn kÕt víi n­íc ngoµi, bé phËn d©n c­ lµm viÖc trong c¸c c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ngµy cµng t¨ng. Bé phËn c«ng nh©n viªn lµm trong nh÷ng ngµnh cã thu nhËp cao vµ æn ®Þnh nh­: dÇu khÝ, ng©n hµng, b­u chÝnh viÔn th«ng, hµng kh«ng… vµ c¸c chñ doanh nghiÖp t­ nh©n còng dÇn chiÕm sè l­îng lín. §©y lµ nh÷ng ng­êi cã thu nhËp kh¸ vµ æn ®Þnh, cã nhu cÇu vµ cã ®iÒu kiÖn th­êng xuyªn ®Õn c¸c siªu thÞ, nghØ l¹i kh¸ch s¹n, ®i m¸y bay, ®i du lÞch… §©y lµ nhãm kh¸ch hµng ®Çy tiÒm n¨ng vµ cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng mµ ng©n hµng cÇn ph¶i tËp trung khai th¸c.

Mét ®èi t­îng kh¸c còng cã nhu cÇu sö dông thÎ thùc sù vµ kh¸ ®«ng ®¶o lµ ng­êi n­íc ngoµi, bao gåm c¶ ng­êi c­ tró vµ ng­êi ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam…, nh÷ng ng­êi kh«ng c­ tró bao gåm VÖt kiÒu vÒ th¨m tæ quèc, kh¸ch du lÞch, th­¬ng gia n­íc ngoµi ®Õn lµm viÖc ng¾n ngµy. Sè l­îng ®èi t­îng nµy lªn tíi h¬n 1 triÖu ng­êi/n¨m. MÆc dï nhãm nµy th­êng sö dông thÎ do n­íc ngoµi ph¸t hµnh xong nÕu ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ vµ g©y dùng uy tÝn, ®©y sÏ lµ mét ®èi t­îng quan träng mµ ng©n hµng cÇn quan t©m.

3.2.3.2. §a d¹ng c¸c h×nh thøc thÎ, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam

Cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn t¹i, VCB HN ®· ph¸t hµnh 3 lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ lµ VISA, MASTERCARD vµ AMEX ®ång thêi nhËn thanh to¸n cho c¶ 5 lo¹i thÎ hµng ®Çu thÕ giíi: MASTERCARD, VISA, AMEX, JBC, DINNERS CLUB. Nh­ vËy cã thÓ nãi c¸c dÞch vô vÒ thÎ cña ng©n hµng lµ kh¸ ®a d¹ng

HiÖn nay ®ang cã 3 gi¶i ph¸p kh¸c nhau ®Ó ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa:

– HiÖp héi thÎ ViÖt Nam ®øng ra yªu cÇu c¸c ng©n hµng thµnh viªn ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa dïng chung cho c¸c ng©n hµng. Mäi giao dÞch thanh to¸n b»ng thÎ ®Òu sö dông ®ång ViÖt Nam vµ thanh to¸n tËp trung th«ng qua hiÖp héi thÎ. C¸c giao dÞch nµy kh«ng tèn chi phÝ cho viÖc truyÒn nhËn d÷ liÖu gi÷a c¸c ng©n hµng trong n­íc víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ.

– Mét vµi ng©n hµng thµnh viªn cña HiÖp héi thÎ ViÖt Nam tháa thuËn víi nhau ph¸t hµnh mét lo¹i thÎ néi ®Þa dïng chung cho c¸c ng©n hµng vµ chØ dïng trong l·nh thæ ViÖt Nam. Lo¹i thÎ néi ®Þa nµy còng gièng nh­ c¸c lo¹i thÎ trªn nh­ng kh«ng ph¶i lµ thÎ cña tÊt c¶ c¸c ng©n hµng thµnh viªn mµ chØ cña mét nhãm ng©n hµng, qu¸ tr×nh thanh to¸n kh«ng th«ng qua HiÖp héi thÎ ViÖt Nam mµ trùc tiÕp liªn l¹c vµ thanh to¸n bï trõ víi nhau.

– ThÎ néi ®Þa do mét ng©n hµng thµnh viªn ph¸t hµnh, chØ sö dông ë ViÖt Nam. §©y lµ lo¹i thÎ tÝn dông néi ®Þa cã tÝnh n¨ng t­¬ng tù nh­ thÎ tÝn dông quèc tÕ vµ ®­îc sö dông t¹i c¸c ®¹i lý, chi nh¸nh cña ng©n hµng ph¸t hµnh.

Bªn c¹nh viÖc tËp trung ph¸t hµnh thÎ néi ®Þa, ng©n hµng cÇn c¶i tiÕn ph­¬ng thøc ph¸t hµnh cña hai lo¹i thÎ tÝn dông quèc tÕ cña ng©n hµng. HiÖn nay, nguyªn t¾c cÊp, ph¸t hai lo¹i thÎ nµy rÊt khã kh¨n. ChØ cã nh÷ng ®èi t­îng ®ñ tiªu chuÈn cÊp tÝn dông hoÆc ký quü th× ng©n hµng míi cÊp thÎ do rñi ro cña lo¹i thÎ nµy kh¸ cao. MÆt kh¸c, do h¹n møc tÝn dông vµ c¸c lo¹i phÝ dÞch vô cã liªn quan ®Õn thÎ ®Òu kh¸ cao so víi thu nhËp cña ng­êi d©n ViÖt Nam nªn thÎ tÝn dông quèc tÕ trë thµnh mét mÆt hµng xa xØ ®èi víi ng­êi d©n                    ViÖt Nam. T¹i ViÖt Nam, møc thu nhËp ®­îc gäi lµ cao còng chØ kho¶ng tõ                              5-7 triÖu ®ång/ng­êi/th¸ng vµ ng­êi d©n th­êng chØ chi tiªu mét phÇn trong sè ®ã, phÇn cßn l¹i göi tiÕt kiÖm víi l·i suÊt cao h¬n. Trong khi ®ã, h¹n møc tÝn dông cho thÎ lµ 10 triÖu ®ång d­êng nh­ v­ît qu¸ xa nhu cÇu chi tiªu hµng ngµy cña ng­êi d©n. Bªn c¹nh ®ã, víi h¹n møc tÝn dông cao, kh¸ch hµng ph¶i ®¸p øng rÊt nhiÒu tiªu chuÈn ngÆt nghÌo míi ®­îc cÊp thÎ, ch¼ng h¹n nh­ kh¸ch hµng buéc ph¶i ký quü mét kho¶n tiÒn hoÆc mét tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín h¬n hoÆc b»ng 125% h¹n møc tÝn dông ®­îc cÊp. Nh­ vËy, kho¶n tiÒn ký quü cña ng©n hµng kh«ng nhá chót nµo. Cïng víi viÖc thÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng cÈn thËn tèn nhiÒu thêi gian, viÖc ph¸t hµnh hiÖn nay ®ang lµm chËm tiÕn ®é ph¸t hµnh thÎ vµ g©y khã kh¨n cho kh¸ch hµng. BiÖn ph¸p tèt nhÊt lóc nµy lµ ng©n hµng nªn h¹ thÊp møc tèi thiÓu cßn kho¶ng 3-4 triÖu ®ång. Víi h¹n møc tÝn dông míi, nhiÒu kh¸ch hµng cã thu nhËp cao vµ võa ë thµnh phè cã thÓ tham gia sö dông thÎ. §ång thêi, c¸c thñ tôc cÊp, ph¸t thÎ còng trë nªn dÔ dµng h¬n. Kh¸ch hµng chØ cÇn cã nghÒ nghiÖp vµ thu nhËp æn ®Þnh, cã hé khÈu th­êng tró t¹i ®i¹ ph­¬ng, cã lý lÞch tèt vµ cã b¶o l·nh cña ng­êi th©n lµ ®ñ. §iÒu nµy lµm cho rñi ro cña b¶n th©n ng©n hµng còng gi¶m xuèng vµ më réng ph¹m vi c¸c giao dÞch cña chñ thÎ, t¨ng thªm tiÖn Ých cho ng­êi sö dông thÎ.

Víi t©m lý ng­êi d©n ViÖt Nam hÕt søc thËn träng trong viÖc tiªu tiÒn, ch­a quen víi viÖc tiªu tr­íc, tr¶ tiÒn sau th× viÖc ph¸t hµnh thÎ ghi nî d­êng nh­ lµ h­íng ®i ®óng ®¾n trong viÖc më réng c¸c dÞch vô thÎ. Theo c¸ch nµy, ng©n hµng cã thÓ ph¸t hµnh thÎ ghi nî cho mét sè ®èi t­îng cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng vµ h¹n møc chi tiªu cña chñ thÎ sÏ phô thuéc vµo sè d­ trªn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng. Mçi khi kh¸ch hµng chi tiªu hay rót tiÒn mÆt, c¸c giao dÞch ®­îc chuyÓn vÒ trung t©m ®Ó xin cÊp giÊy phÐp ®ång thêi khÊu trõ lu«n sè tiÒn vµo tµi kho¶n cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng. §iÒu nµy võa gióp kh¸ch hµng kiÓm so¸t ®­îc viÖc chi tiªu võa h¹n chÕ rñi ro mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng cho ng©n hµng. Lo¹i thÎ nµy rÊt phï hîp víi bé phËn d©n chóng kh«ng cã nhu cÇu th­êng xuyªn mµ chØ t¹m thêi muèn sö dông thÎ ®Ó mang l¹i sù tiÖn lîi, an toµn khi du lÞch hay ®i xa…

Bªn c¹nh viÖc ph¸t hµnh thªm thÎ ghi nî, ng©n hµng còng nªn ph¸t hµnh lo¹i thÎ liªn kÕt. Ng©n hµng cÇn t¨ng c­êng viÖc triÓn khai ph¸t hµnh thÎ liªn kÕt gi÷a ng©n hµng vµ c¸c doanh nghiÖp lín nh­ b­u ®iÖn, hµng kh«ng, taxi, c¸c trung t©m th­¬ng m¹i…ViÖc ph¸t hµnh lo¹i thÎ nµy ®em l¹i lîi Ých cho c¸c bªn liªn quan. VÒ phÝa kh¸ch hµng, hä sÏ nhËn ®­îc nh÷ng ­u ®·i ®Æc biÖt khi thanh to¸n t¹i c¸c doanh nghiÖp liªn kÕt. C¸c doanh nghiÖp liªn kÕt vµ ng©n hµng sÏ cã thªm mét l­îng kh¸ch hµng truyÒn thèng cña bªn ®èi t¸c. Ng©n hµng gãp phÇn tiÕp thÞ kh¸ch hµng, t¨ng doanh sè cho doanh nghiÖp liªn kÕt, ng­îc l¹i, doanh nghiÖp liªn kÕt gãp phÇn qu¶ng b¸ dÞch vô thÎ cña ng©n hµng.

3.2.3.3. §Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o, giíi thiÖu dÞch vô thÎ

• Ó gióp cho kh¸ch hµng lµm quen víi kh¸i niÖm thÎ, ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh qu¶ng c¸o, giíi thiÖu dÞch vô thÎ ®Ó ®«ng ®¶o d©n chóng biÕt ®Õn lîi Ých kinh tÕ vµ sù tiÖn lîi khi dïng thÎ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p kh¸c nhau.

Qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt, nã t¸c ®éng m¹nh mÏ vµo nhËn thøc cña mäi ng­êi, ph¸ vì t©m lý ngÇn ng¹i cña ng­êi d©n tr­íc nh÷ng dÞch vô míi. Tuy nhiªn ®Ó gi¶m bít chi phÝ qu¶ng c¸o kh«ng ph¶i lµ nhá, ng©n hµng cã thÓ qu¶ng c¸o chung víi CSCNT. Víi c¸ch lµm nµy, ng©n hµng võa cã thÓ qu¶ng c¸o cho dÞch vô cña m×nh võa giíi thiÖu c¸c CSCNT vµ cã thÓ gi¶m chi phÝ qu¶ng c¸o cho c¶ hai bªn. Qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cßn cã t¸c dông rÊt lín trong viÖc kÝch thÝch sù t×m hiÓu cña kh¸ch hµng vÒ c¸c s¶n phÈm míi ®Æc biÖt nÕu ®©y l¹i lµ c¸c qu¶ng c¸o hÕt søc Ên t­îng.

Ng©n hµng còng cÇn kÕt hîp víi viÖc tæ chøc c¸c buæi giíi thiÖu vÒ thÎ cho c¸c doanh nghiÖp, c«ng së n¬i nh©n viªn cã thu nhËp cao vµ æn ®Þnh, ®ång thêi cã c¸c ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng. Ng©n hµng còng nªn tæ chøc mét ®éi ngò nh÷ng nh©n viªn cã kh¶ n¨ng thuyÕt phôc cao vµ tr×nh ®é chuyªn m«n tèt ®Ó tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng giíi thiÖu vÒ thÎ hay c¸c buæi t­ vÊn vÒ thÎ trªn ph¹m vi toµn thµnh phè.

3.2.3.4. §Èy m¹nh c«ng t¸c ph©n phèi vµ khuyÕn khÝch viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng

HiÖn nay, VCB HN cã mét m¹ng l­íi chi nh¸nh ho¹t ®éng kh¸ réng trong néi thµnh, tuy nhiªn ë ngo¹i thµnh vµ c¸c quËn míi thµnh lËp, sè chi nh¸nh vµ phßng giao dÞch cßn Ýt. Ng©n hµng cÇn thiÕt lËp m¹ng l­íi c¸c chi nh¸nh vµ t¹o ra nhiÒu kªnh ph©n phèi ®Ó s¶n phÈm ®Õn ®­îc víi kh¸ch hµng thuËn tiÖn, hîp lý vµ tháa m·n tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch hµng.

Mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó thùc hiÖn viÖc sö dông thÎ lµ viÖc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. V× vËy, ng©n hµng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ®Ó t¨ng sè l­îng tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng nh­: kh¸ch hµng kh«ng ph¶i nép lÖ phÝ khi thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng, kh¸ch hµng ®­îc h­ëng l·i suÊt kh«ng k× h¹n cho c¸c kho¶n d­ nî trªn tµi kho¶n, ng©n hµng cã nh÷ng h×nh thøc khuyÕn m·i cô thÓ nh­ göi quµ l­u niÖm ®èi víi c¸c kh¸ch hµng th­êng xuyªn giao dÞch vµ cã sè d­ b×nh qu©n trªn tµi kho¶n tiÒn göi æn ®Þnh vµo nh÷ng ngµy lÔ hoÆc bèc th¨m may m¾n dµnh cho c¸c kh¸ch hµng më tµi kho¶n trong mét kho¶n thêi gian nhÊt ®Þnh.

3.2.4. Gi¶i ph¸p nh»m më réng m¹ng l­íi c¬ së chÊp nhËn thÎ

VCB HN cÇn ph¶i t¨ng nhanh m¹ng l­íi CSCNT v× ®©y lµ mét chñ thÓ quan träng trong quy tr×nh thanh to¸n thÎ. Sè l­îng CSCNT lµ còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nh»m ®Èy m¹nh doanh sè thanh to¸n còng nh­ sè thÎ ph¸t hµnh.

Do thÎ ®­îc sö dông qu¸ Ýt t¹i ViÖt Nam nªn c¸c CSCNT ch­a thÊy ®­îc nh÷ng lîi Ých cã thÓ nhËn ®­îc tõ viÖc thanh to¸n thÎ. HiÖn nay, v× c¸c m¸y ®äc thÎ ®­îc l¾p ®¹t miÔn phÝ t¹i c¸c CSCNT nªn chi phÝ cña ng©n hµng kh¸ cao nÕu ®Çu t­ ph¸t triÓn réng m¹ng l­íi CSCNT trong khi ®ã c¸c CSCNT l¹i kh«ng cã ý thøc b¶o qu¶n m¸y. §Ó më réng c¸c CSCNT, ®iÒu quan träng lµ ng©n hµng ph¶i lµm cho c¸c CSCNT cÇn ®Õn ng©n hµng. Ng©n hµng nªn dµnh cho c¸c c¬ së nµy nh÷ng ­u ®·i trong ho¹t ®éng giao dÞch víi ng©n hµng nh­ trong c¸c ho¹t ®éng cho vay, thanh to¸n… Khi thÊy r»ng nh÷ng ­u ®·i nµy ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho c¸c CSCNT, c¸c c¬ së kh¸c còng sÏ tù nguyÖn muèn tham gia vµo m¹ng l­íi nµy. §èi víi nh÷ng CSCNT míi, ng©n hµng vÉn tiÕp tôc tiÕn hµnh trang bÞ cho hä m¸y ®äc thÎ nh­ng kh«ng trang bÞ miÔn phÝ n÷a. Ng©n hµng nªn yªu cÇu c¸c c¬ së nµy ®ãng gãp mét phÇn kinh phÝ nhÊt ®Þnh hoÆc chØ cho hä sö dông trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, sau ®ã cho hä thuª hoÆc mua l¹i. Khi ph¶i bá tiÒn ra ®Ó ®Çu t­ d­íi h×nh thøc nµy, c¸c CSCNT sÏ cã ý thøc h¬n trong viÖc gi÷ g×n vµ b¶o qu¶n c¸c m¸y mãc vµ thóc ®Èy t¨ng doanh sè theo h×nh thøc nµy ®Ó bï ®¾p kho¶n vèn ®· bá ra. Tuy nhiªn, ngay c¶ khi c¸c CSCNT ®· mua l¹i c¸c m¸y mãc nµy, ®Þnh k× ng©n hµng vÉn nªn cö ng­êi xuèng c¸c c¬ së kiÓm tra vµ b¶o d­ìng m¸y, s÷a ch÷a kÞp thêi nh÷ng háng hãc ®Ó t¨ng tuæi thä vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thanh to¸n t¹i c¸c c¬ së ®­îc tr«i ch¶y vµ thuËn tiÖn.

MÆt kh¸c, trong cuéc sèng, mäi ng­êi ®Òu cã nh÷ng mèi quan hÖ kinh tÕ kh¸c nhau ®ång thêi còng ph¶i chi tiªu cho v« sè nhu cÇu cÇn thiÕt nh­: ®iÖn, n­íc, x¨ng, dÇu, ®iÖn tho¹i… NÕu nh÷ng chi phÝ tr¶ cho c¸c dÞch vô nµy ®Òu ®­îc tr¶ b»ng thÎ th«ng qua hîp ®ång víi c«ng ty cung cÊp c¸c dÞch vô trªn th× sè l­îng thÎ ph¸t hµnh vµ doanh sè thÎ cña ng©n hµng sÏ t¨ng thªm rÊt nhiÒu. Ng©n hµng cã thÓ tháa thuËn víi c¸c c«ng ty, c¬ quan ®Ó chÝnh nh÷ng ®¬n vÞ nµy b¶o l·nh ph¸t hµnh thÎ cho nh©n viªn cña m×nh.

3.2.5. Gi¶i ph¸p h¹n chÕ rñi ro trong thanh to¸n thÎ

HiÖn nay, rñi ro trong thanh to¸n thÎ t¹i VCB HN lµ kh¸ thÊp bëi sè l­îng thÎ ph¸t hµnh Ýt, doanh sè thanh to¸n kh«ng cao. Tuy nhiªn, víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cßn thÊp vµ kh¶ n¨ng trong lÜnh vùc thÎ ch­a cao thi nguy c¬ x¶y ra rñi ro trong ho¹t ®éng nµy t¹i ng©n hµng còng kh«ng ph¶i lµ nhá. V× vËy, ng©n hµng còng cÇn x©y dùng chiÕn l­îc qu¶n lý rñi ro trong mäi nghiÖp vô míi cã thÓ ®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng nµy.

C¸c biÖn ph¸p hµng ®Çu lµ thùc hiÖn ph¸t triÓn vµ ®µo t¹o ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é cao, kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt hay lõa ®¶o. Ngoµi ra, ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng chuyÓn nh­îng thÎ vµ viÖc sö dông thÎ ¨n c¾p cña ng­êi kh¸c, ng©n hµng nªn ¸p dông h×nh thøc in h×nh cña chñ thÎ lªn bÒ mÆt thÎ víi c¸c lo¹i thÎ (h×nh thøc nµy míi ®­îc ¸p dông víi thÎ VISA). §iÒu nµy t¹o sù thuËn lîi cho c¸c CSCNT trong viÖc kiÓm tra thÎ vµ tr¸nh t×nh tr¹ng lõa ®¶o. §Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng chñ thÎ sö dông thÎ thanh to¸n cho c¸c giao dÞch cã gi¸ trÞ nhá h¬n h¹n møc nh­ng l¹i cã tæng gi¸ trÞ thanh to¸n trong ngµy lín h¬n h¹n møc trong mét ngµy, VCB HN ph¶i liªn hÖ víi c¸c nh©n viªn thanh to¸n thÎ t¹i VCB VN ®Ó xin cÊp phÐp cho toµn bé giao dÞch b»ng hÖ thèng POS terminal.

Thªm vµo ®ã, khi cÊp thÎ cho kh¸ch hµng, ng©n hµng nªn h­íng dÉn hä c¸ch sö dông còng nh­ c¸ch b¶o qu¶n, b¶o mËt thÎ, thñ tôc liªn hÖ víi kh¸ch hµng khi x¶y ra mÊt c¾p, thÊt l¹c hay khi cã thay ®æi vÒ ®Þa chØ liªn hÖ.

3.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m thùc hiÖn gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi

3.3.1. KiÕn nghÞ ®èi víi ChÝnh phñ

3.3.1.1. Ban hµnh hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý b¶o vÖ quyÒn lîi cña c¸c chñ thÓ tham gia lÜnh vùc thÎ

ChÝnh phñ cÇn ban hµnh sím c¸c v¨n b¶n ph¸p lý b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p cña c¸c ng©n hµng kinh doanh thÎ, c¸c CSCNT vµ c¸c chñ thÎ vµ lµm c¨n cø cho c¸c c¬ quan hµnh ph¸p vµ t­ ph¸p luËn téi vµ xö ph¹t c¸c tæ chøc téi ph¹m gi¶ m¹o thÎ thanh to¸n còng nh­ c¸c c¸ nh©n cã hµnh vi lõa ®¶o, dïng thÎ tr¸i phÐp ®Ó chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña ng­êi kh¸c.

HiÖn nay c¸c vô lõa ®¶o th«ng qua thÎ tÝn dông ®· xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµ chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh, mét lo¹i téi ph¹m míi, hÕt søc tinh vi vµ kh«n khÐo ®· ra ®êi. §Ó h¹n chÕ t×nh tr¹ng nµy, ChÝnh phñ cÇn tiÕp tôc ®Èy m¹nh viÖc x©y dùng luËt vµ c¸c v¨n b¶n d­íi luËt vÒ kinh tÕ, bæ sung c¸c luËt hiÖn hµnh vµ ®ång thêi sím ®­a ra c¸c khung h×nh ph¹t cho c¸c téi ph¹m liªn quan ®Õn thÎ nh­: s¶n xuÊt, tiªu thô thÎ gi¶, ¨n c¾p m· sè…

C«ng viÖc phßng chèng lo¹i téi ph¹m nµy kh«ng chØ lµ c«ng viÖc cña mét m×nh ng©n hµng hay cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh­: Bé C«ng an, c¶nh s¸t kinh tÕ mµ ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c bªn cã liªn quan. Kh«ng chØ phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan trong n­íc mµ ph¶i phèi hîp c¶ víi c¸c tæ chøc c¶nh s¸t quèc tÕ ®Ó kÞp thêi ng¨n chÆn c¸c hµnh vi lõa ®¶o trong ph¹m vi quèc gia vµ trªn thÕ giíi.

3.3.1.2. §Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng

Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ trang thiÕt bÞ ®Ó hiÖn ®¹i hãa ng©n hµng v× ®©y lµ c«ng viÖc hÕt søc tèn kÐm ®ßi hái l­îng vèn ®Çu t­ lín. H¬n thÕ, viÖc ®¶m b¶o cho ngµnh ng©n hµng ph¸t triÓn sÏ lµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn cña mét lo¹t c¸c ngµnh kh¸c nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn trang bÞ kü thuËt cña c¸c ng©n hµng ViÖt Nam cßn kÐm so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.

C«ng nghÖ thÎ lµ mét c«ng nghÖ hoµn toµn míi ë ViÖt Nam, m¸y mãc ®Òu lµ nh÷ng lo¹i hÕt søc hiÖn ®¹i mµ ë n­íc ta ch­a thÓ nµo tù s¶n xuÊt ®­îc ngay c¶ nh÷ng linh kiÖn thay thÕ còng ph¶i nhËp khÈu cña n­íc ngoµi. ViÖc giao nhËn söa ch÷a thiÕt bÞ hiÖn nay ch­a ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn nhanh chãng buéc c¸c ng©n hµng ph¶i t¨ng chi phÝ mua s¾m thiÕt bÞ vµ dù phßng rÊt tèn kÐm. ChÝnh v× vËy, Nhµ n­íc nªn xem xÐt gi¶m thuÕ nhËp khÈu cho nh÷ng m¸y mãc phôc vô c«ng nghÖ thÎ ë ViÖt Nam hay Ýt nhÊt còng t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng cho ho¹t ®éng nhËp khÈu nh÷ng m¸y mãc nµy.

3.3.1.3. §Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ t¹i ViÖt Nam

ViÖt Nam lµ quèc gia mµ viÖc sö dông tiÒn mÆt vÉn chiÕm ®a sè trong c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i. ChÝnh v× vËy, viÖc sö dông thÎ trong thanh to¸n cÇn ®­îc khuyÕn khÝch sö dông ë ViÖt Nam ®Ó gi¶m l­îng tiÒn mÆt l­u th«ng trong nÒn kinh tÕ. ViÖc cÇn thiÕt lµ gi¶m thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi lo¹i dÞch vô nµy nh­ ®èi víi c¸c lo¹i hµng hãa mµ Nhµ n­íc khuyÕn khÝch tiªu dïng. Møc thuÕ 10% ®èi víi dÞch vô nµy hiÖn nay d­êng nh­ kh«ng hîp lý v× ®©y lµ mét lo¹i dÞch vô míi, chi phÝ ho¹t ®éng kh¸ tèn kÐm khiÕn gi¸ thµnh dÞch vô cao. NÕu Nhµ n­íc tiÕp tôc gi÷ møc thuÕ nh­ hiÖn nay th× khã cã thÓ khuyÕn khÝch ng­êi d©n trong n­íc sö dông lo¹i h×nh nµy. Nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch thuÕ tháa ®¸ng h¬n ®èi víi mÆt hµng thÎ, møc cã thÓ chÊp nhËn ®­îc lµ 5%. Nh­ thÕ sÏ t¹o c¬ héi cho c¸c ng©n hµng thùc hiÖn viÖc gi¶m gi¸ thµnh dÞch vô thÎ, ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn thÎ thanh to¸n ë ViÖt Nam.

Ngoµi ra, Nhµ n­íc cã thÓ khuyÕn khÝch ng­êi d©n trong n­íc më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng. Nhµ n­íc cã thÓ thùc hiÖn viÖc chi tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn th«ng qua hÖ thèng tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng. §iÒu nµy võa gióp cho Nhµ n­íc qu¶n lý møc thu nhËp cña c¸n bé võa cã t¸c ®éng trong viÖc ®Èy m¹nh thanh to¸n b»ng thÎ.

3.3.1.4. T¹o m«i tr­êng kinh tÕ x· héi æn ®Þnh

Mét m«i tr­êng kinh tÕ x· héi æn ®Þnh lu«n lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho mäi sù ph¸t triÓn, tÊt nhiªn lµ ®èi víi c¶ viÖc ph¸t triÓn cña thÎ thanh to¸n. Kinh tÕ x· héi cã æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× ®êi sèng ng­êi d©n míi ®­îc n©ng cao vµ hä míi cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i. Vµ ®©y còng mét ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ më réng quan hÖ quèc tÕ, lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó c¸c ng©n hµng më réng quan hÖ víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ.

3.3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ n­íc

3.3.2.1. Hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ thÎ

Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, thÎ ®ang dÇn trë thµnh mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n th«ng dông, m«i tr­êng ph¸p lý cho thÎ cÇn ph¶i nhanh chãng ®­îc hoµn thiÖn. HiÖn t¹i thÎ cña VCB chÞu sù quy ®Þnh chÆt chÏ cña HiÖp héi thÎ quèc tÕ nh­ng vÉn cÇn cã mét v¨n b¶n ph¸p quy cô thÓ vÒ viÖc kinh doanh thÎ. ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn nay cã quy ®Þnh vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n nh­ng l¹i ch­a quy ®Þnh râ vÒ h¹n møc thanh to¸n vµ tÝn dông cña thÎ do c¸c ng©n hµng trong n­íc ph¸t hµnh. ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi hiÖn nay vÉn cßn thiÕu mét quy ®Þnh riªng cho thÎ thanh to¸n, nhÊt lµ thÎ tÝn dông quèc tÕ nh»m t¨ng c­êng qu¶n lý viÖc sö dông thÎ cña kh¸ch hµng, tr¸nh viÖc lîi dông thÎ ®Ó chuyÓn ngo¹i tÖ. Thªm vµo ®ã, vÊn ®Ò tÝn dông thÎ, mét h×nh thøc tÝn dông míi cÇn ph¶i cã quy ®Þnh riªng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng n©ng cao quyÒn h¹n cña m×nh trong viÖc thÈm ®Þnh, ®¶m b¶o tÝn dông cho kh¸ch hµng. CÇn chó träng h¬n ®Õn sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tÝn dông th«ng th­êng víi ®¶m b¶o tÝn dông thÎ. Ngoµi ra còng cÇn chó ý c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn dù phßng vµ qu¶n lý rñi ro cho chñ thÎ vµ ng©n hµng.

3.3.2.2. CÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch më réng kinh doanh thÎ

Tr­íc hÕt Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî c¸c ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô thÎ nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. Th­êng xuyªn cËp nhËt th«ng tin vµ tæ chøc c¸c khãa häc, trao ®æi truyÒn b¸ kinh nghiÖm gi÷a c¸c ng©n hµng. Ng©n hµng Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã mét sè chÝnh s¸ch ­u ®·i nhÊt ®Þnh ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng néi ®Þa víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi nh­ tû lÖ dù tr÷ phßng ngõa rñi ro, c¸c ­u ®·i vÒ thuÕ… Ngoµi ra còng cÇn cho phÐp c¸c ng©n hµng ®­îc ¸p dông nh÷ng ch­¬ng tr×nh ­u ®·i cho kh¸ch hµng nh»m thu hót kh¸ch hµng, ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cho c¸c ng©n hµng.

Ngoµi ra Ng©n hµng Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i ®­a ra c¸c ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc trong thêi gian dµi nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c ng©n hµng néi ®Þa c¹nh tranh mét c¸ch v« Ých. ViÖc thµnh lËp HiÖp héi thÎ ®· tá ra lµ mét chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña Ng©n hµng Nhµ n­íc. HiÖp héi thÎ ®· thu hót hÇu hÕt c¸c ng©n hµng cã thùc hiÖn dÞch vô thÎ ë ViÖt Nam tham gia, thèng nhÊt møc phÝ, c¸c quy ®Þnh ph¸t hµnh, ¸p dông nh÷ng chÝnh s¸ch chung nh»m ®¶m b¶o lîi nhuËn cho c¸c ng©n hµng. Th­êng xuyªn tiÕp xóc trùc tiÕp víi c¸c ng©n hµng, Héi ®· n¾m b¾t ®­îc c¸c khã kh¨n, tæ chøc c¸c buæi th¶o luËn ®­a ra c¸c ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt chung.

3.3.3. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam

3.3.3.1. CÇn më réng ho¹t ®éng Marketing

Víi t×nh h×nh ng­êi d©n ViÖt Nam vÉn cßn t©m lý chuéng tiÒn mÆt, dÞch vô thÎ ch­a ®­îc hiÓu biÕt nhiÒu nh­ hiÖn nay, VCB VN cÇn ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm thÎ. CÇn ph¶i ®­a ®­îc nh÷ng tiÖn Ých cña s¶n phÈm thÎ mµ VCB VN cung cÊp tíi mäi tÇng líp ®èi t­îng nh»m më réng sè l­îng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Ngoµi ra, VCB VN cÇn chó ý h¬n n÷a ®Õn c¸c chÕ ®é ­u ®·i cho c¸c chñ thÎ tuú theo h¹n møc thÎ mµ chñ thÎ sö dông: c¸c dÞch vô h­íng dÉn sö dông thÎ, gi¶m tû lÖ tµi s¶n thÕ chÊp ®ang ë møc qu¸ cao hiÖn nay (125%)… ®iÒu nµy sÏ kÝch thÝch c¸c chñ thÎ tiªu dïng thÎ ë h¹n møc cao h¬n.

3.3.3.2. Cã c¸c chÝnh s¸ch thu hót c¸c c¬ së kinh doanh chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cña VCB

HiÖn nay sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng trªn thÞ tr­êng thÎ lµ v« cïng kh¾c nghiÖt. §· cã hiÖn t­îng mét sè c¬ së chÊp nhËn thÎ cña hÖ thèng VCB ®· chuyÓn sang chÊp nhËn thÎ cña ng©n hµng kh¸c. §iÒu nµy lµ do c¸c ng©n hµng c¸c cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i h¬n so víi VCB nh­: gi¶m tû lÖ chiÕt khÊu, trÝch l¹i % gi¸ trÞ thanh to¸n cho c¬ së chÊp nhËn thÎ, ­u ®·i tÝn dông,…

• èi víi VCB VN, lµ mét ng©n hµng lín, cã uy tÝn l©u n¨m, ®©y lµ mét lîi thÕ c¹nh tranh rÊt lín ®Ó thu hót c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i chó ý h¬n ®Õn c«ng t¸c ch¨m sãc c¸c ®¹i lý, c¬ së chÊp nhËn thÎ VCB b»ng c¸c ­u ®·i réng më h¬n, chó träng ®Õn viÖc ®Çu t­ trang thiÕt bÞ trang bÞ cho c¬ së chÊp nhËn thÎ nh­ c¸c m¸y EDC, c¸c m¸y tr¹m, c¸c m¸y tÝnh nèi m¹ng víi VCB…

 

KÕt luËn

ThÎ thanh to¸n lµ mét ph­¬ng thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i, ®a tiÖn Ých, rÊt ®­îc ­a chuéng trªn thÕ giíi, hiÖn nay theo sè liÖu thèng kª cña c¸c tæ chøc thÎ trªn thÕ giíi nguån thu tõ dÞch vô thÎ chiÕm kho¶ng tõ 15-22% tæng thu dÞch vô cña ng©n hµng. Ngoµi ra, viÖc tham gia thÞ tr­êng thÎ ®ßi hái c¸c ng©n hµng lu«n ph¶i chó träng ®Çu t­ khoa häc kü thuËt nh»m hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ ng©n hµng, ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng.

          Nh­ vËy, th«ng qua viÖc triÓn khai nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng nh÷ng thùc hiÖn ®óng chñ tr­¬ng hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ ng©n hµng cña ChÝnh phñ mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tham gia vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa, gãp phÇn x©y dùng m«i tr­êng tiªu dïng v¨n minh vµ hßa nhËp vµo céng ®ång tµi chÝnh ng©n hµng quèc tÕ. Do ®ã, ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ lµ nh÷ng nghiÖp vô kinh doanh kh«ng thÓ thiÕu cña mét ng©n hµng hiÖn ®¹i, gãp phÇn lµm t¨ng thu nhËp vµ lµm phong phó thªm ho¹t ®éng ng©n hµng.

          C«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ lµ mét trong nh÷ng lîi thÕ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Cho ®Õn nay, Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®· thùc hiÖn c«ng t¸c ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ ®­îc gÇn 10 n¨m. Tuy vËy, ®èi víi chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi, ho¹t ®éng kinh doanh thÎ chØ míi ®­îc triÓn khai trong vßng ch­a ®Çy hai n¨m. ChÝnh v× vËy, víi kinh nghiÖm cßn ch­a nhiÒu, trong thêi gian qua, chi nh¸nh ®· gÆp ph¶i kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc. Song trong t­¬ng lai kh«ng xa, víi tiÒm n¨ng to lín cña thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam céng víi chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n vµ sù nç lùc tõ phÝa chi nh¸nh, thªm vµo ®ã lµ sù trî gióp tÝch cùc tõ phÝa Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam, em tin r»ng chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi sÏ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan h¬n, ®­a dÞch vô thÎ trë thµnh mét trong nh÷ng dÞch vô hµng ®Çu cña m×nh, ®ång thêi cñng cè vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a vÞ thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng thÎ ViÖt Nam.

          Th«ng qua nh÷ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi, chuyªn ®Ò ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn nhá bÐ hoµn thiÖn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ t¹i chi nh¸nh. Tuy nhiªn, do tÝnh míi mÎ cña vÊn ®Ò vµ do sù h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc cña b¶n th©n, nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ lµ nh÷ng ý kiÕn chñ quan cña b¶n th©n em nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c«, c¸c anh chÞ vµ c¸c b¹n ®Ó hoµn chØnh h¬n n÷a chuyªn ®Ò cña m×nh.

 

 

 

Tµi liÖu tham kh¶o

 

1. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi n¨m 2002, 2003.
2. B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng thÎ 2003 Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi.
3. B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh thÎ Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam n¨m 2003
4. B¸o c¸o t×nh h×nh kinh doanh thÎ cña c¸c ng©n hµng ViÖt Nam – HiÖp héi thÎ ViÖt Nam n¨m 2002, 2003
5. Quy tr×nh h­íng dÉn nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam

 

---

Tải xuống tài liệu học tập PDF miễn phí

[sociallocker id=”19555″] Tải Xuống Tại Đây [/sociallocker]

---